Szczegółowe prawa i obowiązki stron umowy o dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków, takie jak odpowiedzialność za działanie wodomierzy, powinny być uregulowane w umowie, a nie w regulaminie, który jest aktem prawa miejscowego – wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku.

Prokurator rejonowy zaskarżył do WSA w Białymstoku dwa paragrafy uchwały rady miejskiej w sprawie regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków. Wskazał, że zgodnie z par. 8 regulaminu gmina ma zapewnić to, by urządzenia wodociągowo-kanalizacyjne były zdolne do realizacji dostaw wody w wymaganej ilości i pod odpowiednim ciśnieniem w sposób ciągły oraz niezawodny, a także należytą jakość wody oraz odprowadzanych ścieków. Tymczasem zapis uchwały naruszał ustawę z 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 2028), bo nie określał wprost w regulaminie, jaki powinien być minimalny poziom usług świadczonych przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne.
Prokurator zauważył też niezgodności z prawem w par. 35 regulaminu. Rada miejska uchwaliła bowiem, że odbiorca musi zapewnić niezawodne działanie wodomierzy i urządzeń pomiarowych przez ich odpowiednie zabezpieczanie przed uszkodzeniami mechanicznymi i niskimi temperaturami, a także prawidłowe utrzymanie studzienki lub pomieszczenia, w którym są zamontowane. Zdaniem prokuratora to przerzucenie na odbiorcę usług obowiązku ponoszenia kosztów utrzymania wodomierza, które w myśl ustawy powinno ponosić przedsiębiorstwo wodno-kanalizacyjne. Poza tym żaden przepis nie upoważnia gminy do nakładania w regulaminie obowiązków na odbiorców usług, bo kwestie takie powinny być objęte umową między przedsiębiorstwem a odbiorcą.
Z argumentacją prokuratora zgodziły się i rada miejska, i WSA w Białymstoku, który stwierdził nieważność zaskarżonych paragrafów uchwały.
Sąd zwrócił uwagę, że ustawa nie pozostawia radzie gminy możliwości dokonania własnej oceny, które kwestie należy ująć w regulaminie, a które można pominąć. Jej obowiązkiem jest respektowanie art. 19 ust. 2 pkt 1–9 ustawy. Pominięcie któregokolwiek z wymienionych tam elementów regulaminu (np. minimalnego poziomu usług) jest sprzeczne z upoważnieniem udzielonym radzie przez ustawodawcę.
Zdaniem WSA regulamin powinien określać co najmniej minimalne ciśnienie i ilość dostarczanej wody, minimalną ilość odprowadzanych ścieków oraz ich jakość. Obowiązku wskazania minimalnego poziomu świadczonych usług przez przedsiębiorstwo nie wypełnia natomiast odesłanie do treści zawieranych z odbiorcą usług umów czy do określonych regulacji prawnych.
WSA podkreślił, że intencją ustawodawcy było pozostawienie stronom umowy swobody w ustaleniu jej treści, ale z uwzględnieniem ustawy. Oznacza to, że kwestie dotyczące m.in. określenia szczegółowych praw i obowiązków stron powinny być uregulowane w umowie o świadczenie usług, a nie w regulaminie dostarczania wody i odprowadzania ścieków będącym aktem prawa miejscowego.

orzecznictwo

Wyrok WSA w Białymstoku z 27 lipca 2021 r., sygn. akt II SA/Bk 444/21www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia