Ulga na wymianę dachu. Skarbówka zmienia zdanie

W czerwcu i lipcu br. w ministerialnej bazie (Eureka) pojawiło się sporo nowych, niekorzystnych interpretacji indywidualnych dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, dotyczących wymiany pokryć dachowych. Równocześnie szef Krajowej Administracji Skarbowej zmienił jego zeszłoroczne korzystne rozstrzygnięcia. Teraz organy stoją na stanowisku, że rozliczyć w ramach ulgi w PIT można wydatki poniesione na docieplenie, a takimi nie są koszty wymiany dachu. Nie można więc ich potrącić.

– Organy prezentują bardzo restrykcyjne podejście, nie dostrzegając znaku równości między pojęciami docieplenia a wymiany dachu – podkreśla Małgorzata Samborska, doradca podatkowy i partner w Grant Thornton. Jej zdaniem granica między nimi jest płynna. Jednak – jak wskazuje ekspertka – podatnicy mogą liczyć już tylko na zmianę zawężającej wykładni fiskusa przez sądy administracyjne, gdyby te przedstawiły bardziej pragmatyczne podejście do tej kwestii (patrz: komentarz w ramce).

Jest też jednak dobra wiadomość – nadal w ramach tej preferencji można rozliczyć koszty wymiany okien dachowych.

Ulga termomodernizacyjna

Wątpliwości dotyczą ulgi termomodernizacyjnej w PIT, skierowanej do właścicieli i współwłaścicieli jednorodzinnych budynków mieszkalnych. W ramach preferencji mogą oni odliczyć od dochodu do 53 tys. zł kosztów poniesionych na termomodernizację tych budynków. Katalog wydatków podlegających odliczeniu określił minister inwestycji i rozwoju w rozporządzeniu z 21 grudnia 2018 r. (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 273).

Chociaż ulga obowiązuje od początku 2019 r. i we wrześniu tego samego roku minister finansów wydał objaśnienia podatkowe, to 30 marca 2023 r. powstała ich nowa wersja.

Minister przedstawił w niej odmienne podejście do niektórych kwestii, chociaż w wielu przypadkach przepisy wcale się nie zmieniły. Zmieniła się jedynie ich interpretacja.

Modyfikacji nie uległo natomiast podejście do rozliczenia wydatków na wymianę okien. Minister finansów konsekwentnie twierdzi, że można te wydatki potrącić w ramach ulgi. W objaśnieniach nie ma natomiast nic odnośnie do wymiany dachów. Tę kwestię rozstrzygają organy interpretacyjne.

Korzystne interpretacje…

Jeszcze w ubiegłym roku dyrektor KIS nie miał wątpliwości, że wydatki na wymianę dachu można rozliczyć w ramach preferencji. Taką wykładnię prezentował przykładowo w interpretacji z 30 czerwca 2023 r. (sygn. 0111-KDSB2-1.4011.166.2023.2.AZ). Dotyczyła ona małżonków będących właścicielami domu jednorodzinnego. Wyjaśniali oni, że otulina, którą był przykryty dach, łuszczyła się i zaczęła pękać, co prowadziło do przeciekania. W związku z tym musieli wymienić całe pokrycie dachowe. Tłumaczyli, że dzięki temu zmniejszy się ubytek ciepła w budynku, a tym samym zapotrzebowanie na ogrzewanie (węglem oraz drewnem).

KIS uznała, że małżonkowie mogą odliczyć wydatki na wymianę dachu w ramach ulgi termomodernizacyjnej. Z interpretacji wynika, że inwestycję można zaliczyć do docieplenia przegród budowlanych i materiałów budowlanych wykorzystywanych do ich docieplenia, zgodnie z pkt 1 części 1 oraz pkt 5 części 2 załącznika do rozporządzenia ministra inwestycji i rozwoju. Takie samo stanowisko zaprezentował fiskus w interpretacjach z 24 maja 2023 r. (0111-KDSB2-2.4011. 97.2023.3.SD), z 11 maja 2023 r. (0111-KDSB2-2.4011. 120.2023.3.MM) i z 21 marca 2023 r. (0111-KDSB2-2.4011.70.2023.1.MM). Pierwsza z nich potwierdzała możliwość odliczenia kosztów pokrycia dachu papą termozgrzewalną, druga – wymiany poszycia dachowego z eternitu na blachodachówkę, a trzecia – zakupu dachówki.

…zostały zmienione

Wszystkie te interpretacje są już nieaktualne. Szef Krajowej Administracji Skarbowej zmienił je w czerwcu br. (patrz: interpretacje zmieniające: DOP3.8222.51.2024.CNRU, DOP3.8222.49.2024.CNRU, DOP3.8222.47.2024.CNRU i DOP3.8222.45.2024.CNRU).

Szef Krajowej Administracji Skarbowej, powołując się na stanowisko Ministerstwa Rozwoju i Technologii, przyznał, że dach budynku może zostać uznany za przegrodę budowlaną, uwzględnioną w rozporządzeniu ministra inwestycji i rozwoju. Jednak podkreślił, że w tych przepisach jest mowa jedynie o wydatkach poniesionych na docieplenie takiej przegrody budowlanej, czyli dachu, i tylko je można uznać za wydatki na przedsięwzięcie termomodernizacyjne, które mogą zostać odliczone w ramach ulgi w PIT.

Co innego jednak wymiana dachu (ta nie jest dociepleniem). Szef Krajowej Administracji Skarbowej podkreślił, że takie wydatki nie są ujęte w załączniku do rozporządzenia ministra inwestycji i rozwoju, zatem ich brak wyklucza możliwość odliczenia w ramach ulgi termomodernizacyjnej.

Takie samo stanowisko pojawiło się w tegorocznych interpretacjach dyrektora KIS, przykładowo z 11 lipca 2024 r. (0113 KDIPT2-2.4011.231.2024. 5.EC), z 1 lipca 2024 r. (0112-KDIL2-1.4011.301. 2024.2.JK) i z 17 czerwca 2024 r. (0112-KDIL2-1. 4011.187.2024.2.TR).

Okna do odliczenia...

Chociaż w tej ostatniej interpretacji (tj. z 17 czerwca 2024 r.) fiskus odmówił podatnikowi odliczenia kosztów wymiany dachu, to zezwolił na potrącenie wydatków na wymianę okien dachowych, w tym wyłazu dachowego. Chodziło w tym przypadku zarówno o koszty zakupu nowych okien, o lepszym współczynniku przenikania ciepła, jak i o prace obejmujące demontaż starych okien i montaż nowych. Fiskus nie pozwala na odliczanie takich wydatków tylko wtedy, gdy nie ma faktur, które by je dokumentowały (patrz: interpretacja zmieniająca DOP3.8222.51.2024.CNRU), lub gdy zostały one poniesione przed wejściem w życie przepisów o uldze, tj. przed 2019 r. (interpretacja z 24 maja 2024 r., 0114-KDIP3-2.4011. 228.2024.2.JK3).

...a szyby nie

Małgorzata Samborska zwraca uwagę, że także w przypadku okien fiskus przyjął zawężającą wykładnię, bo nie pozwala odliczyć w ramach ulgi samych szyb (patrz: komentarz w ramce). Potwierdzają to objaśnienia ministra finansów. Wyjaśnił on, że podatnik nie może odliczyć takiego wydatku, ponieważ „w przypadku okien lista wydatków uwzględnia jedynie wymianę stolarki okiennej, czyli wymianę całego okna, a nie jego elementów, np. samych szyb”.©℗

Fiskus interpretuje przepisy o uldze zawężająco

Odliczenia w ramach ulgi termomodernizacyjnej wydatków poniesionych na wymianę okien dachowych nie powinny budzić wątpliwości. W wykazie wydatków podlegających odliczeniu zawartym w rozporządzeniu znajdujemy bowiem materiały budowlane i urządzenia, takie jak: stolarka okienna i drzwiowa, w tym okna oraz okna połaciowe wraz z systemami montażowymi, a także usługi wymiany stolarki zewnętrznej, np. okien i okien połaciowych.

Zresztą w objaśnieniach podatkowych z marca 2023 r. jeden z przykładów (nr 1) dotyczy właśnie wymiany okien i minister finansów potwierdził prawo podatnika do uwzględnienia w uldze tych wydatków. Wskazał jednak, jak wąsko należy rozumieć przepisy. Zobrazował to inny przykład (nr 2), z którego wynika, że można odliczyć wydatki na wymianę okien, a nie ich elementów, a więc np. samych szyb. Wydaje się, że to właśnie wąskie rozumienie przepisów jest również powodem odmowy możliwości odliczenia w ramach ulgi termomodernizacyjnej wydatków poniesionych na wymianę dachu. Wykaz z rozporządzenia mówi bowiem wyłącznie o materiałach budowlanych lub usługach związanych z dociepleniem przegród budowlanych. I o ile nie ma wątpliwości, że dach stanowi przegrodę budowlaną, o tyle można się zastanawiać, czy wymiana pokrycia dachowego jest tożsama z pojęciem docieplenia dachu, czy jednak jest czymś innym. I tu, jak rozumiem, dyrektor KIS i szef KAS prezentują bardzo restrykcyjne podejście, nie dostrzegając znaku równości między tymi pojęciami.

Ale jednocześnie granica jest tak płynna, że chyba również wśród organów podatkowych nie ma pełnej zgody w tym zakresie. Co w sytuacji, gdy w ramach przedsięwzięcia termomodernizacyjnego dach jest docieplany, ale niektóre jego fragmenty wymagają wymiany? Albo elementem docieplenia dachu jest również wymiana poszycia?

Podatnikom, którzy w tym zakresie otrzymali niekorzystne interpretacje, pozostaje zatem zaskarżanie ich do sądu administracyjnego w nadziei na bardziej pragmatyczne podejście, zgodne z celem ustawodawcy.

Szkoda tylko, że ulga, która obowiązuje od 2019 r., ciągle wzbudza tyle kontrowersji i nie doczekała się jednolitej wykładni przepisów.