Są dwa rodzaje preferencji dla darczyńców. Pierwsza to możliwość odliczenia wydatków od dochodu, druga pozwala przekazać 1 proc. podatku na organizację pożytku publicznego. Ważne jest, że można skorzystać z obu jednocześnie
Czy tylko jeden procent
Ile mogę odliczyć w zeznaniu rocznym PIT – pyta pani Anna, która w 2014 r. przekazała kilka darowizn, a składając PIT, chciałaby jeszcze ofiarować datek na rzecz schroniska dla bezdomnych zwierząt. Czy może?
TAK
Darczyńcy mogą skorzystać z dwóch preferencji jednocześnie. Pierwsza polega na możliwości odliczenia wydatków od dochodu, druga pozwala przekazać 1 proc. podatku na organizację pożytku publicznego. Bezpośrednio od dochodu można odliczyć datki przekazane na cele pożytku publicznego, kultu religijnego oraz ustaloną na podstawie przelicznika wartość krwi lub osocza oddanego na cele honorowego krwiodawstwa (w 2014 r. wynosi on 130 zł za litr krwi lub osocza). Możliwość odliczenia tych wydatków jest jednak limitowana i nie może przekroczyć 6 proc. dochodu osiągniętego przez darczyńcę w roku podatkowym. Ważne jest, że limit dotyczy wszystkich tych darowizn łącznie.
Niezależnie można także odliczyć od dochodu darowizny przekazane na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnych osób prawnych (Kościoła katolickiego i innych Kościołów uprawnionych na podstawie odrębnych umów). Te mogą zostać odliczone w pełnej kwocie – nawet do wysokości 100 proc. dochodu. Oprócz tego po dokonaniu odliczeń i obliczeniu podatku można jeszcze zdecydować, której organizacji pożytku publicznego chcemy przekazać 1 proc.
Czy każdy może odliczyć darowiznę
Prowadzę własny salon kosmetyczny i jestem opodatkowana kartą podatkową. Chciałabym wiedzieć, czy również mogę odliczać darowizny i przekazać podatek?
NIE
Nie wszyscy podatnicy są uprawnieni do skorzystania z preferencji. Z odliczeń od dochodu mogą skorzystać podatnicy opodatkowani według skali podatkowej lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Takiej możliwości nie mają natomiast ci, którzy wybrali podatek liniowy (19-procentowy) albo kartę podatkową. 1 proc. podatku nie mogą przekazać wyłącznie ci, którzy są opodatkowani na podstawie karty podatkowej oraz osoby duchowne. Warto zauważyć, że wcześniejsze odliczenie darowizny od dochodu nie wyklucza możliwości przekazania 1 proc. podatku.
Czy forma darowizny jest ściśle określona
Czy datki mogą być tylko pieniężne i czy można przekazać je każdej osobie lub instytucji – zastanawia się pan Jan.
NIE
Darowizny mogą być przekazywane w różnych formach. Jeśli darujemy pieniądze, to trzeba pamiętać o tym, że konieczny jest przelew na rachunek bankowy obdarowanego. Można też przekazywać rzeczy, np. odzież, żywność, książki, sprzęt medyczny itd. Wówczas podatnik sam wycenia wartość darowizny, pamiętając o tym, że nie może ona odbiegać od wartości rynkowej. Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby tytułem darowizny przekazać usługi, tj. porady prawne albo usługi transportowe. W tym wypadku jednak podatnik musi je kupić od innego podmiotu. Darowizną jest także krew i osocze przekazane na cele honorowego krwiodawstwa.
Ważne jest to, komu i na co przekazujemy datek. Darowizny na cele pożytku publicznego mogą trafiać do organizacji pożytku publicznego, ale też do innych organizacji (niebędących organizacjami pożytku publicznego), które realizują cele, tj. pomoc społeczna, działalność charytatywna, ochrona i promocja zdrowia, nauka, edukacja, kultura, sztuka, ekologia. Ale uwaga! Od tej zasady obowiązują liczne wyjątki. Beneficjentami darowizny mogą być bowiem jedynie podmioty wskazane w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego.
Jeśli chodzi o datki na cele kultu religijnego, to przyjmuje się, że są nimi darowizny na budowę lub remont kościoła, jego wyposażenie oraz zakup przedmiotów liturgicznych. Datki te mogą być przekazywane nie tylko dla kościołów, związków religijnych i kościelnych osób prawnych, ale również na rzecz podmiotów realizujących tożsame cele, np. na rzecz Radia Maryja.
Chcąc skorzystać z odliczenia przy darowaniu krwi, należy przekazać ją na rzecz stacji honorowego krwiodawstwa. Nie można przekazać krwi bezpośrednio konkretnej osobie.
Darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą to wszelkie datki na bezinteresowną pomoc potrzebującym i sprawowanie opieki nad nimi. Chodzi tu o wszelkiego rodzaju wsparcie udzielane sierotom, starcom, osobom upośledzonym, dotkniętym klęskami żywiołowymi i epidemiami, ofiarom wojennym oraz wszystkim tym, którzy znajdują się w potrzebie. Darowizny na ten cel mogą być przekazywane na rzecz Kościoła katolickiego, ale nie tylko. Uprawnione do ich otrzymania są także inne Kościoły (baptystów, prawosławny, ewangelicko-augsburski, ewangelicko-reformowany, ewangelicko-metodystyczny, adwentystów, polskokatolicki, mariawitów, zielonoświątkowy).
1 proc. podatku można natomiast przekazać wyłącznie na rzecz organizacji pożytku publicznego. Wykaz organizacji uprawnionych do otrzymania 1 proc. podatku znajduje się na stronie internetowej Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej (www.mpips.gov.pl).
Czy jest lista datków, których nie można odliczyć
Ze względu na trudną sytuację mojej niepełnosprawnej sąsiadki, wspierałam ją finansowo w ubiegłym roku. Czy mogę to odliczyć, rozliczając PIT?
NIE
Odliczeniu od dochodu nie podlegają darowizny przekazane bezpośrednio na rzecz osób fizycznych. Można natomiast przekazać datek na rzecz uprawnionej do tego organizacji i wskazać konkretną osobę znajdującą się pod jej opieką. Jest to tzw. darowizna ze wskazaniem. Takie rozwiązanie pozwala wspomóc wybraną osobę i nie powoduje utraty prawa do odliczenia. Warto wspomnieć, że tak samo jest w przypadku przekazywania 1 proc. podatku – podatnik przekazując daninę na rzecz organizacji pożytku publicznego, może wskazać konkretną osobę, znajdującą się pod jej opieką.
Nie można też odliczyć darowizn przekazanych na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5 proc., oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali, lub handlu tymi wyrobami.
Nie można również odliczyć darowizny przekazanej na cele pożytku publicznego partiom politycznym, związkom zawodowym i organizacjom pracodawców, samorządom zawodowym, fundacjom, których jedynym fundatorem jest Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego, fundacjom utworzonym przez partie polityczne oraz spółkom działającym na podstawie przepisów o kulturze fizycznej. Z interpretacji organów podatkowych wynika, że nie można odliczyć od dochodu datków przekazanych na rzecz np. kuratorium oświaty, szpitala, biblioteki publicznej, spółdzielni mieszkaniowej wpisanej do rejestru przedsiębiorców KRS (mimo że prowadzi ona również działalność społeczną, oświatową i kulturalną w oparciu o zapisy statutu), ani rady rodziców w szkołach (przedszkolach) zarówno tych publicznych, jak i niepublicznych.
Czy fiskusowi wystarczy oświadczenie
Jakie dokumenty są potrzebne do udokumentowania darowizny? Po przekazaniu pieniędzy zgubiłam gdzieś dowód wpłaty. Czy wystarczy, że napiszę oświadczenie o przekazaniu określonej kwoty?
NIE
Każda darowizna musi być prawidłowo udokumentowana, a dowody związane z jej przekazaniem trzeba przechowywać przez 5 lat. W odniesieniu do tegorocznego rozliczenia, czyli za 2014 r., termin upływa 31 grudnia 2020 r.
Przy datkach pieniężnych dowodem potwierdzającym ich przekazanie jest dowód wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego. Przelew musi być przy tym opatrzony odpowiednim tytułem, np. wpłata na budowę kościoła.
Jeśli podatnik przekazał darowiznę rzeczową, to chcąc dokonać odliczenia, musi posiadać dowód, z którego wynikają dane identyfikujące darczyńcę (jego dane personalne i adresowe) oraz wartość przekazanej darowizny (podatnik wycenia ją sam, ale nie może ona odbiegać od wartości rynkowej). Konieczne jest także posiadanie oświadczenia obdarowanego o przyjęciu rzeczy.
W przypadku darowizny na cele charytatywno-opiekuńcze kościoła oprócz wymienionych wyżej dokumentów niezbędne jest także posiadanie pokwitowania odbioru darowizny (nawet w przypadku datków pieniężnych). W momencie składania zeznania podatkowego podatnik nie jest jeszcze zobowiązany do posiadania sprawozdania o przeznaczeniu darowizny na te cele. W jego interesie jest jednak to, żeby sprawozdanie takie zostało mu przekazane przez obdarowanego w okresie dwóch lat od dnia przekazania darowizny. Praktyka pokazuje, że im bardziej szczegółowe jest takie sprawozdanie, tym lepiej. Bez wątpienia musi z niego wynikać, na jakich zasadach, komu i w jakiej wysokości pomoc została udzielona.
Jeśli darowizną była krew, dokumentem potwierdzającym jej przekazanie jest zaświadczenie wystawione przez stację krwiodawstwa.
Czy wystarczy wypełnić formularz PIT
Po raz pierwszy w tym roku przekazałem darowizny i mam wątpliwości, jak powinienem wypełnić PIT. Czy wystarczy, jeśli kwotę darowizny wpiszę w zeznaniu?
NIE
Przy odliczeniach od dochodu podatnik powinien wraz z odpowiednim zeznaniem PIT (PIT-28, PIT-36, PIT-37) złożyć PIT/O. We właściwym zeznaniu podatkowym należy jedynie wykazać kwotę odliczoną od dochodu, pozostałe informacje podając w PIT/O. Wypełniając go należy w części A podać dane identyfikacyjne podatnika (albo podatników, jeśli małżonkowie rozliczają się wspólnie).
Ten, kto dokonał darowizny na cele pożytku publicznego, kultu religijnego lub honorowego krwiodawstwa, wypełnia część B punkt 1 (darowizny, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy).
Kto dokonał darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą Kościoła, wypełnia w części B punkt 2 (darowizny wynikające z odrębnych ustaw). W części B (podobnie jak we właściwym PIT) wskazuje się kwotę odliczenia, natomiast w części D całą kwotę przekazanej darowizny i dane obdarowanego.
Jeśli podatnik przekazał więcej niż dwie darowizny, to musi wypełnić kolejny PIT/O. Łączną liczbę składanych PIT/O należy podać w zeznaniu podatkowym.
Trzeba też pamiętać o tym, żeby poinformować urząd skarbowy, w jaki sposób chcemy odzyskać zwrot podatku z nadpłaconych zaliczek na PIT: przelewem czy przekazem pocztowym.
Dowodów potwierdzających wysokość wydatków nie dołącza się do deklaracji podatkowej, trzeba je jednak przechowywać przez kolejnych 5 lat.
Żeby przekazać 1 proc. podatku, wystarczy we właściwym zeznaniu PIT (PIT-28, PIT-36, PIT-37) podać numer wpisu wybranej organizacji w Krajowym Rejestrze Sądowym i kwotę podatku, którą chcemy na jej rzecz przekazać (maksymalnie 1 proc., ale może być mniej). Potem wystarczy już tylko zapłacić należny podatek do właściwego urzędu skarbowego, a ten przekaże daninę w imieniu podatnika.