Roczne zeznanie podatkowe obrosło już legendami o tym, jak jest skomplikowane i trudne. Szczególnie debiutanci w wypełnianiu formularza PIT mogą mieć kłopot z zebraniem się na odwagę, żeby postawić pierwszy znak w formularzu.
Dla uproszczenia - na potrzeby tego artykułu - zakładamy, że w 2014 roku choćby przez krótki okres pracowaliśmy na umowę o pracę lub umowę zlecenia. Typową sytuacją jest ta, kiedy pracowaliśmy w ubiegłym roku kalendarzowym przez cały rok na umowę o pracę (u jednego albo u różnych pracodawców).
Najwygodniej przez internet
Coraz popularniejszą formą składania rocznego zeznania podatkowego jest wysyłanie go przez internet. Ministerstwo Finansów uruchomiło w tym celu dedykowany Portal Podatkowy. Do wyboru mamy dwie drogi. Możemy wybrać z zakładki po lewej stronie e-Deklaracje (czysty formularz elektroniczny, który za nas policzy odpowiednie kwoty) lub wstępnie wypełnione zeznanie podatkowe, w którym dane będą już w znacznym stopniu wpisane i policzone. W obu przypadkach potrzebujemy tylko własne dane osobowe (w tym PESEL) oraz kwotę przychodu za 2013 rok (trzeba odszukać zeznanie PIT-37 z zeszłego roku). Nie jest wymagane żadne specjalne oprogramowanie, ani kwalifikowany odpis elektroniczny.
Jeśli wybierzemy czysty formularz e-Deklaracje wówczas musimy przez otwarciem formularza pobrać wtyczkę (instrukcja jest widoczna na stronie internetowej). Formularz wypełniamy, tak jak w instrukcji poniżej w przypadku wypełniania ręcznego. Różnica jest taka, że wszelkie wyliczenia formularz wykona za nas. Na końcu zamiast podpisu należy wpisać żądaną kwotę z poprzedniego zeznania rocznego. Przy wysyłaniu należy uważnie przeczytać pojawiające się instrukcje. Potwierdzeniem złożenia PIT-a w ten sposób będzie UPO, czyli Urzędowe Potwierdzenie Odbioru.
W przypadku wybrania wstępnie wypełnionego zeznania podatkowego po podaniu kilku danych osobowych oraz kwoty przychodu za ubiegły rok podatkowy wyświetli się nam formularz już z wpisanymi danymi. Należy je tylko przejrzeć pod kątem poprawności i tego, czy są aktualne. Jeśli mieliśmy dodatkowe przychody np. z tytułu świadczeń z ZUS-u - należy je dopisać. Cały formularz podpisujemy kwotą przychodu z poprzedniego zeznania za 2013 rok i wysyłamy. Po wysłaniu takiego zeznania należy kliknąć na "Wyszukaj deklarację/wniosek" i podać otrzymany kod autoryzujący, aby pobrać potwierdzenie złożenia zeznania.
PIT-37 wypełniany ręcznie
Na swój debiut z PIT-em można wybrać także drogę klasyczną, czyli ręcznie wypełnienie formularza papierowego. Czyste egzemplarze można znaleźć nie tylko w pobliskim urzędzie skarbowym, ale także w innych punktach, które doradzają jak złożyć PIT-a (można je spotkać np. w galeriach handlowych).
Wybieramy formularz ze znakiem PIT-37. To formularz dla każdego, kto rozlicza się indywidualnie lub współmałżonkiem z przychodów z tytułu wykonywania pracy. Wypełnić musimy tylko białe pola (pola szare są dla urzędu skarbowego). Zaczynamy.
W polu nr 1 wpisujemy numer PESEL lub NIP (do wyboru). Jeśli rozliczamy się z małżonkiem - wówczas wpisujemy także PESEL lub NIP małżonka. W polu nr 5 wpisujemy rok 2014. W polu nr 6 zaznaczamy czy rozliczamy się sami czy z małżonkiem. Dalej (pole nr 9) wpisujemy miasto i nazwę naszego urzędu skarbowego. Jeśli nie mamy pewności, jak nazywa się nasz urząd skarbowy, możemy to łatwo sprawdzić np. w internecie (najłatwiej wpisać w wyszukiwarkę słowa "urząd skarbowy [nazwa miejscowości]"). W polach 11-23 wpisujemy swoje dane adresowe (jeśli rozliczamy się z małżonkiem - wpisujemy także jego dane).
Przechodzimy do części kluczowej. Będzie nam tu potrzebny formularz PIT-11, który powinniśmy otrzymać od naszego pracodawcy (jeśli nie otrzymaliśmy - warto zapytać o to w dziale kadr).
Na formularzu PIT-11 znajdujemy pole nr 25, czyli nasz roczny przychód z zeszłego roku. Kwotę z pola nr 25 w PIT-11 przenosimy do pola nr 37 w formularzu PIT-37. Jeśli pracowaliśmy w ubiegłym roku u dwóch pracodawców i mamy dwa formularze PIT-11, wtedy dodajemy kwoty i wynik wpisujemy do PIT-37.
Przechodzimy do kosztów uzyskania przychodów. To pole nr 26 w PIT-11. Przepisujemy kwotę do pola nr 38 w formularzu PIT-37. Podobnie zaliczka pobrana przez płatnika (kwota z pola nr 29 w PIT-11 wędruje do pola 41). Sami wyliczyć musimy dochód (odejmujemy w PIT-37 koszty od przychodu, czyli kwota z pola nr 37 minus kwota z pola 38). Wynik odejmowania wpisujemy w pole nr 39.
Jeśli mieliśmy w ubiegłym roku dochód także z umowy zlecenia - postępujemy analogicznie. Przepisujemy z PIT-11 kwoty przychodu, kosztów i zaliczki (pola nr 45, 46, 48) do formularza IT-37 (pola 47, 48 i 51). Jeśli rozliczamy się z małżonkiem, te same czynności wykonujemy z jego formularzem PIT-11. Zwróć uwagę na wiersz RAZEM (pola nr 64, 65, 66 i 67 w PIT 37). Trzeba tu wpisać sumę kwot w każdej kolumnie.
Gotowe. Ta część jest bodaj najtrudniejsza w ręcznym wypełnianiu zeznania.
Przechodzimy do kolejnego kroku, już bez obliczeń. W polu nr 99 w formularzu PIT-37 wpisujemy kwotę z pola nr 66 z formularza PIT-11 (składki na ubezpieczenie społeczne). W rozliczeniu małżeńskim robimy to samo w polu nr 100 formularza PIT-37 (wpisujemy kwotę z pola nr 66 z PIT 11 małżonka).
Teraz musimy wypełnić pole nr 103, czyli dochód po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne. Zgodnie z podaną drobnym druczkiem instrukcją musimy odjąć dwie kwoty. Od kwoty z pola nr 66 (dochód razem) odejmujemy kwotę z pola nr 99 (składki na ubezpieczenie zdrowotne). Jeśli rozliczamy się z małżonkiem, wówczas dodatkowo od kwoty z pola nr 97 odejmujemy kwotę z pola nr 100 i wynik wpisujemy do pola nr 104. W naszym uproszczonym przykładzie zakładamy, że innych odliczeń od dochodu - poza tymi typowymi - nie mamy.
Jeśli rozliczamy się indywidualnie przepisujemy kwotę z pola nr 103 w kratkę nr 111. Jeśli rozliczamy się z małżonkiem, wtedy dodajemy kwoty z pól 103 i 104 i wynik wpisujemy w pole nr 111.
Przechodzimy do finału, czyli części E formularza PIT-37 pod nazwą "Obliczenie podatku". Jeśli rozliczamy się indywidualnie, wówczas przepisujemy do pola nr 112 kwotę z pola nr 111. Jeśli rozliczamy się ze współmałżonkiem, wówczas kwotę z pola nr 111 dzielimy przez dwa i wynik wpisujemy do kratki nr 112. W ten sposób otrzymujemy tak zwaną podstawę obliczenia podatku. Aby dokonać obliczenia podatku trzeba kwotę z pola nr 112 pomnożyć przez 18 proc. (tyle wynosi stawka podatkowa dla przeciętnych dochodów). Od wyniku odejmujemy kwotę wolną od podatku, czyli 556,02 zł i w ten sposób obliczyliśmy podatek. Obliczoną kwotę wpisujemy w pole nr 115.
W kolejnym kroku przepisujemy z naszego PIT-11 kwotę składek na ubezpieczenie zdrowotne (pole nr 68) do pola nr 116 zeznania PIT-37 (dla małżonka podobnie - z jego/jej formularza PIT-11 do pola nr 117). Dla uproszczenia przyjmujemy, że nie mamy żadnych odliczeń od podatku. W pole nr 122 wpisujemy wynik odejmowania (podatek minus składki na ubezpieczanie zdrowotne, czyli od kwoty w polu 115 odejmujemy kwotę z pola 116 lub sumę kwot z pól 116 i 117 w przypadku rozliczenia małżeńskiego). Kwotę z pola nr 122 zaokrąglamy do pełnych złotych i wpisujemy jako podatek należny w pole nr 126. Do pola 127 przepisujemy kwotę z pola nr 68 naszego zeznania PIT-37 (w rozliczeniu małżeńskim wpisujemy zsumowane kwoty z pól 67 i 98).
Od kwoty z pola nr 125 odejmujemy kwotę z pola 127 i wynik wpisujemy w pole 128 (do zapłaty). Jeżeli suma wpłaconych zaliczek (pole nr 127) przewyższa podatek należny (pole nr 126) wówczas mamy do czynienia z nadpłatą, którą należy wpisać w pole nr 129. Podatek w polu do zapłaty należy oczywiście uiścić na konto bankowe urzędu skarbowego, do którego składamy zeznanie.
W pole nr 131 możemy wpisać numer KRS (10 cyfr) organizacji pożytku publicznego (fundacji lub stowarzyszenia), której chcemy przekazać 1 procent zapłaconego przez nas podatku. Kwotę w pole nr 132, w przypadku wypełniania papierowego, trzeba wpisać ręcznie. By obliczyć 1 proc. należy kwotę z pola nr 126 pomnożyć przez jeden procent i zaokrąglić grosze do pełnych dziesiątek w dół (wyzerować końcowe pojedyncze grosze, np. kwota 33, 67 po zaokrągleniu w groszach wynosi 33, 60).
Jeśli znamy cel szczegółowy, na który chcemy przekazać 1% naszego podatku - wpisujemy go w pole nr 133. Jeśli chcemy, by organizacja przez nas obdarowana 1% podatku dowiedziała się o naszym imieniu, nazwisku i przekazanej kwocie - zaznaczamy krzyżykiem pole 134. W pole nr 135 możemy wpisać dodatkowe dane kontaktowe dla obdarowanej organizacji.
Na końcu formularza, w polu 143, należy się podpisać. Warto skserować dla siebie wypełnione zeznanie i w okienku podawczym poprosić o potwierdzenie złożenia z datą na kopii.