Właściciele gospodarstw rolnych nie płacą PIT od odszkodowań także wtedy, gdy stare urządzenia przesyłowe są zastępowane nowymi – wynika z wyroku NSA.
Innego zdania był w tej sprawie fiskus. Przekonywał, że zwolniona z PIT może być wyłącznie rekompensata za budowę, ale nie przebudowę. Naczelny Sąd Administracyjny uznał jednak, że wykładnia organu jest nielogiczna.
Chodzi o zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o PIT. Dotyczy ono odszkodowań wypłacanych posiadaczom gospodarstw rolnych za prowadzone na ich gruntach inwestycje polegające na budowie infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji oraz na budowie urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 121 ze zm.).
Spór z fiskusem toczyła spółka zajmująca się przebudową istniejących przewodów i urządzeń elektrycznych. Wyjaśniła, że w wyniku tych prac są one zastępowane nowymi, często o całkowicie innych parametrach technicznych i użytkowych. Prowadzone przez nią prace wywołują liczne szkody. W związku z tym spółka wypłaca właścicielom gruntów odszkodowania. Uważała, że są one zwolnione z PIT. Zwróciła uwagę na to, że w ustawie podatkowej nie ma definicji budowy. Uważała więc, że należy rozumieć przez to także przebudowę polegającą na modernizacji.
Dyrektor Izby Skarbowej w Białymstoku uznał jednak, że budowa i przebudowa to dwie całkiem różne czynności i że zwolnienie z PIT dotyczy tylko odszkodowań wypłacanych w związku z budową. Sięgając do ustawy o gospodarce nieruchomościami i prawa budowlanego, stwierdził, że budowa oznacza wybudowanie nowego obiektu i jego rozbudowę, a także odbudowę i nadbudowę.
– W zakresie budowy nie mieści się natomiast remont, przebudowa, montaż, które są robotami budowlanymi – stwierdził fiskus. Uznał więc, że wypłacane odszkodowania nie są zwolnione z PIT, tylko są przychodem z innych źródeł, a spółka musi wystawić podatnikom stosowną informację o dochodach.
Stanowisko fiskusa podzielił WSA w Gdańsku. Wyjaśnił, że przebudowa i remont urządzeń mieszczą się w szerszym pojęciu niż budowa, a mianowicie w pojęciu robót budowlanych (art. 3 pkt 7 ustawy – Prawo budowlane) i nie zostały wymienione w przepisie jako stanowiące podstawę do zwolnienia.
Innego zdania był NSA. Sędzia Aneta Krawczyk wyjaśniła, że skład orzekający podziela stanowisko podatnika, zgodnie z którym użyte w art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o PIT pojęcie budowy należy rozumieć potocznie.
Sędzia podkreśliła, że pierwszeństwo ma zawsze wykładnia językowa. Na potwierdzenie przywołała uchwałę NSA z 4 grudnia 2012 r. (sygn. akt II FPS 3/12), z której wynikało, że odstąpienie od leksykalnego rozumienia przepisów przy interpretacji ulg i zwolnień może nastąpić tylko wtedy, gdy są ku temu bardzo ważne powody. W tym wypadku skład orzekający nie dostrzegł takich powodów. – Tym bardziej że spółka wyraźnie napisała we wniosku o interpretację, że stare urządzenia zostaną zastąpione nowymi, o innych parametrach technicznych – podkreśliła sędzia Krawczyk.

orzecznictwo

Wyrok NSA z 14 maja 2019 r., sygn. akt II FSK 1531/17.