Kontrolą objęto 16 z 31 schronisk dla nieletnich zlokalizowanych w województwach, w których wskaźnik udziału czynów karalnych nieletnich był wyższy od ogólnopolskiego. Ogólna ocena działań ministra sprawiedliwości i dyrektorów poszczególnych placówek dla nieletnich jest dobra. Jednak, zdaniem Najwyższej Izby Kontroli, poprawy wymagają identyfikacja wydarzeń nadzwyczajnych, prowadzenie dokumentacji oraz dostosowanie procedur do ustawy o wspieraniu i resocjalizacji.

Kontrola wykazała, że dyrektorzy sześciu zakładów dla nieletnich nie zawiadomili ministra sprawiedliwości o 22 zdarzeniach, które należało zakwalifikować jako wydarzenia nadzwyczajne, co stanowiło 10 proc. wszystkich 219 zgłoszonych takich wydarzeń.

Oprócz tego kontrolerzy NIK stwierdzili incydentalne nieprawidłowości dotyczące zastosowania środków przymusu bezpośredniego – notatki służbowe z ich użycia nie zostały sporządzone przez osoby, które je stosowały, nie sporządzono ich w ogóle lub też nie zostały podpisane przez wszystkich uprawnionych. Ponadto stwierdzono, że w ośmiu ze 169 przypadków nieletnich umieszczono w izbach przejściowych lub adaptacyjnych w sposób niezgodny z przepisami, a dokumentacja związana z pobytem nieletnich w takich pomieszczeniach była niekompletna.

Pozytywnie oceniono funkcjonowanie monitoringu, choć i tu stwierdzono, że w dziewięciu z 16 kontrolowanych placówek zapis z monitoringu był przechowywany przez nieodpowiedni czas, a w dwóch, że dokonano go niezgodnie z przepisami. W jednym z kontrolowanych ośrodków aż dziewięć kamer zawierało tzw. martwe pole, a w jednej nie monitorowano nieletnich przebywających w izbie chorych. W trzech jednostkach stwierdzono nieodpowiedną liczbę pracowników ochrony na zmianach. Ustalenia kontroli wskazują także, że pracownicy nie wywiązywali się z należytą starannością z obowiązków związanych z dokumentowaniem przebiegu zmiany.

Za nieprawidłową NIK uznała utrzymującą się sytuację funkcjonowania w dwóch schroniskach o wzmożonym nadzorze wychowawczym grup dla nieletnich skierowanych do schroniska zwykłego. Ustalenia kontroli wskazują, że istotnym problemem w zakładach dla nieletnich była wysoka liczba nadgodzin i wakatów na stanowiskach niepedagogicznych, w szczególności pionu ochrony.©℗