Egzekucja wierzytelności przy wyroku bądź nakazie zapłaty bez klauzuli wykonalności

Żeby skutecznie wyegzekwować wierzytelność potrzebny jest prawomocny wyrok bądź nakaz zapłaty, opatrzony klauzulą wykonalności. Uzyskując tytuł egzekucyjny w postaci np. nakazu zapłaty konieczne jest złożenie do sądu wniosku o nadanie klauzuli wykonalności, co w praktyce oznacza, że postępowanie egzekucyjne przedłuży się co najmniej o kilka miesięcy. Wyjątek stanowią oczywiście sprawy gospodarcze (między przedsiębiorcami), w których w przypadku nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym brak jest wymogu co do klauzuli wykonalności, aby skutecznie przystąpić do egzekucji.

Czas trwania postępowania o nadanie klauzuli wykonalności

Na szczęście dla obrotu prawnego oraz przede wszystkim interesów wierzyciela postepowanie klauzulowe jest relatywnie szybkie. Mimo to w postępowaniu egzekucyjnym dla wierzyciela każdy dzień jest na wagę złota, a wraz z coraz bardziej zwiększoną świadomością oraz „kreatywnością” dłużników ryzyko wyegzekwowania należności staje się niekiedy coraz bardziej problematyczne. Dłużnik często próbuje „upłynnić” swój majątek w taki sposób, aby przyszłe postępowanie egzekucyjne już po uzyskaniu klauzuli wykonalności przez wierzyciela było bezskuteczne.

Zabezpiecz wierzytelność bez klauzuli wykonalności

Warto o tym pamiętać, że wierzyciel może zabezpieczyć swoje roszczenie składając odpowiedni wniosek do właściwego komornika wraz z tytułem egzekucyjnym (np. w postaci ww. nakazu zapłaty) wskazującym na właściwy sposób zabezpieczenia roszczenia. Przemawiająca za tym sposobem zabezpieczenia jest zdecydowana szybkość postępowania, która może być kluczowa w kontekście skutecznego wyegzekwowania dochodzonej należności.

Wniosek o zabezpieczenie ruchomości

Pełnomocnicy wierzycieli bardzo często popełniają błąd składając do komornika wniosek o zabezpieczenie nieruchomości przed uzyskaniem klauzuli wykonalności, gdyż możliwe jest jedynie zabezpieczenie dochodzonych należności poprzez: zajęcie środków na rachunkach bankowych dłużnika, zajęcie wynagrodzenia za pracę, innych wierzytelności oraz praw majątkowych dłużnika (np. praw i udziałów w spółkach), zajęcie należących do dłużnika ruchomości w postaci pojazdów czy innych urządzeń. Warto mieć to na uwadze, bo w przypadku złożenia wniosku o zabezpieczenie nieruchomości komornik taki wniosek oddali.

Komornik dostanie jak zabezpieczy

W kontekście ochrony interesu wierzyciela pozytywnie należy ocenić obowiązującą od 15 kwietnia br. nowelizację ustawy o kosztach komorniczych z 2018 r., a to przede wszystkim z uwagi na fakt, że wcześniej przed złożeniem wniosku o zabezpieczenie wierzyciel obowiązany był do uiszczenia opłaty w wysokości 5 % wartości roszczenia, bez względu na to, czy postępowanie egzekucyjne okaże się skuteczne. Nietrudno sobie wyobrazić, że mogło to być niekiedy sporym utrudnieniem, zwłaszcza gdy wartość zabezpieczanych wierzytelności była wysoka i konieczne było uiszczenie opłaty stosunkowej nawet do 50.000 zł, bez żadnych gwarancji, że owe zabezpieczenie będzie skuteczne.

Opłata stała zamiast 5 %

Zgodnie z nowelizacją organ egzekucyjny zabezpieczy wierzytelność po uiszczeniu opłaty stałej w wysokości 300 zł. Jednocześnie ustawodawca przewidział dla komornika swoisty „bonus”, w przypadku gdy zabezpieczenie okaże się skuteczne, to będzie on mógł domagać się zapłaty 10 % wartości zabezpieczonego roszczenia.

Aplikant radcowski Bartłomiej Heichel LL.M. Colectiva Centrum Inicjatyw Społecznych i Prawnych