Subsydia zagraniczne co do zasady nie są zakazane, ale istotne w przypadku koncentracji.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2560 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie subsydiów zagranicznych zakłócających rynek wewnętrzny (dalej „rozporządzenie FSR”) będzie stosowane od 12 lipca 2023 r. Jest odpowiedzią na wywoływane przez subsydia zagraniczne zakłócenia uczciwej konkurencji na rynku wewnętrznym UE. Rozporządzenie FSR znajdzie zastosowanie do wielu aspektów transakcji fuzji i przejęć oraz zamówień publicznych, co docelowo ma zmniejszyć nieuczciwą przewagę beneficjentów subsydiów zagranicznych nad podmiotami pozbawionymi takiego wsparcia.

W myśl rozporządzenia FSR subsydium zagraniczne stanowi wkład finansowy ze strony rządu państwa trzeciego przynoszący korzyść przedsiębiorstwu prowadzącemu działalność gospodarczą na rynku wewnętrznym. Taki wkład nie musi pochodzić bezpośrednio od rządu państwa trzeciego – mogą to też być instytucje rządowe bądź podmioty publiczne czy prywatne, których działania można przypisać państwu trzeciemu. Subsydia zagraniczne co do zasady nie są zakazane, natomiast ich występowanie spowoduje dodatkową kontrolę Komisji w przypadku koncentracji, tj. transakcji typu M&A (połączenia dwóch lub więcej spółek, przejęcia spółek lub aktywów, joint ventures).

Koncentracja będzie podlegać zgłoszeniu do Komisji, gdy:

  • co najmniej jedno z łączących się czy przejmowanych przedsiębiorstw lub spółek joint venture ma siedzibę w UE i generuje w UE łączny obrót w roku obrotowym w wysokości co najmniej 500 mln euro oraz
  • zagraniczny wkład finansowy wynosi ponad 50 mln euro w ciągu trzech lat poprzedzających zawarcie umowy, ogłoszenie publicznej oferty lub nabycie pakietu kontrolnego.

W przypadku stwierdzenia, że subsydium zagraniczne zakłóca rynek wewnętrzny, KE może wydać decyzję zakazującą przeprowadzenia koncentracji.

O ile kryterium obrotu zostało ustanowione na relatywnie wysokim poziomie, o tyle próg wkładu finansowego jest stosunkowo niski, zwłaszcza w świetle bardzo szerokiej definicji wkładu finansowego. Rozporządzenie będzie również wpływać na zamówienia publiczne. W tym przypadku zagraniczny wkład finansowy będzie podlegać bowiem zgłoszeniu do Komisji, gdy:

  • szacunkowa wartość zamówienia bez VAT jest równa 250 mln euro lub wyższa (w przypadku podzielenia zamówienia publicznego na części – gdy wartość danej części lub łączna wartość wszystkich części, o które ubiega się oferent, wynosi co najmniej 125 mln euro) oraz
  • wykonawca, w tym jego spółki zależne bez autonomii handlowej, jego spółki holdingowe oraz jego główni podwykonawcy i dostawcy uczestniczący w tej samej ofercie w postępowaniu o udzielenie zamówienia otrzymali w ciągu trzech lat poprzedzających zgłoszenie łączne wkłady finansowe równe 4 mln euro lub wyższe na każde państwo trzecie.

Jeżeli w wyniku przeprowadzonej procedury sprawdzającej Komisja stwierdzi, iż przyznanie subsydium zagranicznego danemu wykonawcy może zakłócić konkurencję na rynku wewnętrznym, będzie mogła zakazać udzielenia zamówienia publicznego takiemu wykonawcy.

Przedsiębiorcy, którzy planują procesy transakcyjne lub udział w zamówieniach publicznych, powinni stworzyć i wdrożyć narzędzia oraz procedury ewidencjonujące potencjalne subsydia zagraniczne, których dany przedsiębiorca jest beneficjentem. Wprowadzenie takich narzędzi i procedur nie musi być kosztowne i skomplikowane. Kluczową kwestią będzie bowiem właściwe zrozumienie charakteru „subsydiów zagranicznych”, ich właściwa identyfikacja oraz ewidencja. Stworzenie oraz implementacja odpowiednich procedur i narzędzi wewnątrz organizacji ułatwi przygotowanie na wejście w życie rozporządzenia FSR, nie tylko w kontekście ewentualnych procesów transakcyjnych oraz przetargowych, lecz także w przypadku wszczęcia przez Komisję postępowań z urzędu co do zakresu subsydiów zagranicznych. ©℗