Życie na kredyt stało się częścią naszej codzienności. Szeroka dostępność wszelkich dóbr konsumpcyjnych sprawia, że trudno oprzeć się pokusie ich posiadania. Kredyty i pożyczki pieniężne bierzemy często i na różne cele – te zupełnie błahe i trywialne, i te poważne, pozwalające sfinansować „inwestycje naszego życia”.

Wielu osobom zdarza się przez to wpadać w tzw. spiralę zadłużenia, gdy z jakichś przyczyn nie są w stanie na bieżąco regulować zaciągniętych zobowiązań. Wtedy - jakże złudnym i zgubnym w skutkach – sposobem na radzenie sobie z realizacją bieżących zobowiązań jest zaciąganie kolejnych pożyczek pieniężnych czy kredytów. W dzisiejszym poradniku podpowiemy, kiedy i jak można powołać się na zarzut przedawnienia długu wobec banku i czym to skutkuje dla samego kredytobiorcy.

Uwaga! Jeśli chcesz szybko i poprawnie zwrócić się do banku o przedawnienie długu, przejdź do formularza: Powołanie się na zarzut przedawnienia długu wobec banku - pobierz formularz

Istota przedawnienia

Przedawnienie jest instytucją prawa cywilnego, która - mówiąc w skrócie – uniemożliwia wierzycielowi skuteczne dochodzenie swojego roszczenia (czyli na przykład spłaty zaciągniętego kredytu), jeżeli upłynie prawem przewidziany okres czasu. Jak wskazuje ustawodawca w Kodeksie cywilnym, po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia. Uchylenie to następuje poprzez podniesienia zarzutu przedawnienia.

Przedawnienie a dług z tytułu kredytu bankowego

Należności z tytułu zaciągniętego kredytu, których spłaty domaga się bank także ulegają przedawnieniu, o czym przesądza jednoznacznie to, że ww. roszczenia banku mają charakter majątkowy. Przedawnieniu ulegają zatem roszczenia o zapłatę kolejnych rat udzielonego kredytu czy odsetek za opóźnienie w ich płatności.

Termin przedawnienia dla roszczeń banku

Problematyczne dla kredytobiorcy może okazać się stwierdzenie, w jakim terminie jego należności wobec banku ulegną przedawnieniu. Przepisy Kodeksu cywilnego wskazują bowiem że jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. W przypadku roszczeń banku z tytułu kredytu termin przedawnienie wyniesie 3 lata. Pamiętajmy jednak, że przedawnieniu ulega każda z rat osobno, gdyż różny jest termin jej płatności. Bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się w dniu, w którym roszczenie stało się wymagalne, a więc w dniu, w którym według postanowień umowy byliśmy zobowiązani zapłacić ratę kredytu. I od tego dnia liczymy 3 -letni termin. Np. jeżeli pierwsza ratę mieliśmy zapłacić do dnia 1 marca 2015 roku to roszczenie banku o jej zapłatę przedawni się 1 marca 2018 roku.

W tym miejscu pojawia się pytanie: a co z odsetkami za nieterminową spłatę rat kredytu? Odsetki traktować należy jako świadczenie okresowe i co do zasady dotyczy ich trzyletni okres przedawnienia. Roszczenie o zapłatę odsetek za opóźnienie uzyskuje z chwilą powstania byt niezależny od długu głównego (zaległej raty kredytu, której dotyczą) i ulega przedawnieniu według własnych reguł, a więc osobno za każdy dzień opóźnienia, w związku z czym może być dochodzone również po upływie przedawnienia roszczenia głównego (roszczenia o zapłatę raty kredytu), przy czym w wypadku podniesienia przez dłużnika skutecznego zarzutu przedawnienia, odsetki podlegają uwzględnieniu tylko za okres do chwili przedawnienia roszczenia głównego ( zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 29 kwietnia 2015 r. I ACa 9/15).

Kiedy bieg terminu przedawnienia ulegnie przerwaniu?

Bieg terminu przedawnieniu może także ulec przerwaniu. Bieg przedawnienia przerywa się:

  • przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia (np. wniesienie przez bank powództwa o zapłatę);
  • przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje (uznanie roszczenia banku przez kredytobiorcę);
  • przez wszczęcie mediacji.

Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo.

Nawet skuteczne podniesienie zarzutu przedawnienia nie jest podstawą wykreślenia z rejestru dłużników

Samo przedawnienie długu nie sprawia, że przestaje on istnieć. Zobowiązanie przedawnione staje się zobowiązaniem naturalnym, czyli takim, którego wierzyciel nie może skutecznie dochodzić (a więc np. sąd w wyroku oddali powództwo banku o zapłatę). Skuteczne podniesienie zarzutu przedawnienia nie sprawi jednak, że znikniemy z rejestru dłużników czy nie zostaniemy tam wpisani. Póki dług istnieje, my jesteśmy dłużnikami. Dlatego czasem warto jest przekalkulować, co tak naprawdę bardziej się nam opłaca – „czyste konto” czy status dłużnika.

Powołanie się na zarzut przedawnienia długu wobec banku - wzór dokumentu

Podstawa prawna:

Art. 118, art. 123, art. 124 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121).

Natalia Szok, aplikant radcowski, redaktor SerwisPrawa.pl