W odpowiedzi na masowe zjawisko wprowadzanych zmian w deklaracjach CEEB, Główny Urząd Nadzoru budowlanego przypomniał o grożącej odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Urzędnicy w całym kraju mogą wkrótce skontrolować czy koniecznością dokonanych zmian było tylko sprostowanie ew. pomyłek, czy też potrzeba wykazania w CEEB kotła/pieca węglowego dla innych celów, jak np. uzyskanie dodatku osłonowego lub dodatku węglowego.

CEEB (Centralna Ewidencja Emisyjności budynków) to cyfrowa ewidencja źródeł ciepła, budowana na podstawie informacji pozyskiwanych z deklaracji właścicieli lub zarządców budynków. Deklaracje CEEB zawierają informacje o liczbie i rodzaju eksploatowanych źródeł ciepła lub źródeł spalania paliw oraz o ich przeznaczeniu i stosowanych w nich paliwach. Ewidencja CEEB działa w obrębie szerszego Systemu ZONE (tzw. Zintegrowanego System Ograniczenia Niskiej Emisji), którego długofalowym efektem ma być poprawa jakości powietrza w Polsce.

Dzięki CEEB gminy na bieżąco otrzymują informacje na temat tego, czym są ogrzewane domy na ich terenie. W przypadku dużej liczby nieekologicznych urządzeń cieplnych – „kopciuchów” – gmina będzie mogła zaplanować efektywne działania zmierzające do zmniejszenia zanieczyszczeń powietrza. Do takich działań można zaliczyć m.in. pozyskiwanie dotacji na termomodernizację budynków czy wymianę w nich źródeł ciepła.

Kontrola deklaracji CEEB

Właściciele i zarządcy budynków oraz lokali powinni złożyć deklaracje CEEB do 30 czerwca 2022 roku. Według Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego zdecydowana większość wywiązała się z tego obowiązku w terminie. GUNB przypomina jednak, że w tym roku prawidłowość deklaracji ze stanem faktycznym mogą sprawdzić osoby upoważnione przez gminy, wymienione w uchwale antysmogowej oraz programach ochrony powietrza. Kim może być kontrolujący?

Prawidłowość złożonej deklaracji ze stanem faktycznym będą mogły weryfikować upoważnione osoby, takie jak:

  • osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje kominiarskie oraz osoby z uprawnieniami budowlanymi odpowiedniej specjalności – zgodnie z art. art. 62 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane;
  • osoby uprawnione do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynku, podczas sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku zgodnie z art. 3 ust. 1 i 2 oraz art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy z 29 lipca 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków);
  • uprawnieni pracownicy organów ochrony środowiska – zgodnie z art. 379 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska;
  • upoważnieni pracownicy jednostek samorządu terytorialnego działający w imieniu wójta, burmistrza lub prezydenta miasta – zgodnie z art. 96 ust. 1 w zw. z ust. 7 pkt 3 ustawy Prawo ochrony środowiska;
  • upoważnieni pracownicy jednostek samorządu terytorialnego działających w imieniu wójta, burmistrza lub prezydenta miasta – zgodnie z art. 9u ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach;
  • inspektorzy Inspekcji Ochrony Środowiska – zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska;
  • oraz upoważnieni pracownicy urzędów marszałkowskich w przypadku ustalania wysokości należnej opłaty za korzystanie ze środowiska – zgodnie z art. 284 ust. 1 Prawo ochrony środowiska.

- Nie ma możliwości przeprowadzenia takiej kontroli tylko w formie cyfrowej – mówi dla gazetaprawna.pl Joanna Niedźwiecka, rzecznik prasowy Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego. - Wymaga ona wizyty upoważnionej osoby w terenie, co wynika bezpośrednio z trybu w jakim jest prowadzona i konieczności zweryfikowania stanu faktycznego z zadeklarowanym bądź zgłoszonym.

Kontrola budynków a CEEB

Urząd podkreśla, że na właścicielach i zarządcach obiektów budowlanych spoczywa również obowiązek co najmniej jednej w roku kontroli stanu technicznego użytkowanego obiektu budowlanego. Dotyczy to także stanu technicznego przewodów kominowych: dymowych, spalinowych i wentylacyjnych oraz instalacji gazowych.

Obowiązek złożenia deklaracji do CEEB wynika z ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków. Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków (CEEB) to jeden z elementów tzw. Zintegrowanego Systemu Ograniczania Niskiej Emisji (ZONE), który powstaje w Głównym Urzędzie Nadzoru Budowlanego. Jej celem jest poprawa jakości powietrza, walka ze smogiem i pomoc w wymianie kopciuchów.

Zgodnie z przepisami kontrole stanu technicznego przewodów kominowych przeprowadzają osoby z kwalifikacjami mistrza w rzemiośle kominiarskim lub osoby z uprawnieniami budowlanymi w odpowiedniej specjalności.

Każdy kto posiada i zgłosił piec podlega obowiązkowej kontroli zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Kontrola ta obejmuje również weryfikację zadeklarowanego źródła ciepła. Kontrolujący potwierdzi lub nie, to co zostało wskazane w deklaracji, uzupełni o dodatkowe dane lub dokona modyfikacji tych istniejących. Za złożenie fałszywego oświadczenia grozi surowa kara. Odpowiednie stosowanie przepisów karnych dotyczących składania fałszywych zeznań oznacza, że czyn ten zagrożony jest zasadniczo karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.