Podstawowymi dokumentami, które potwierdzają okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę są świadectwo pracy albo pisemne zaświadczenie pracodawcy lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanej dokumentacji. Okresy zatrudnienia mogą być ponadto udokumentowane odpowiednimi wpisami w legitymacji ubezpieczeniowej lub orzeczeniem sądu. W dalszej kolejności liczą się także dokumenty takie jak legitymacje służbowe, legitymacje związków zawodowych czy umowy o pracę.
Zdarza się jednak, że archiwa, zwłaszcza likwidowanych zakładów, są niekompletne, albo w ogóle ich nie ma. Wówczas, aby udowodnić staż pracy, ZUS umożliwia złożenie wiarygodnych zeznań świadków.
Zeznaniami świadków można udokumentować następujące okresy:
• zatrudnienia przed 15 listopada 1991 r. wykonywanego na obszarze państwa polskiego, po ukończeniu 15 lat życia, w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy,
• zatrudnienia po 15 listopada 1991 r. w przypadku utraty dokumentów wskutek powodzi w lipcu 1997 r.,
• zatrudnienia młodocianych pracowników przypadające przed 1 stycznia 1975 r., gdy pracodawca stwierdzi brak dokumentacji z tego okresu i brak możliwości potwierdzenia, że były zawierane (bądź nie) umowy z takimi pracownikami, albo potwierdzi, że zawierał umowy z młodocianymi pracownikami, lecz z powodu braku pełnej dokumentacji nie może potwierdzić faktu zatrudnienia konkretnego młodocianego pracownika.
Do całej procedury ZUS dysponuje dwoma formularzami: ZUS Rp-8 - zeznanie świadka oraz ZUS Rp-9 - oświadczenie wnioskodawcy w sprawie braku dokumentów. Jednak wszystkie oświadczenia i zeznania można składać również ustnie do protokołu w siedzibie ZUS.
Aby móc złożyć zeznania świadków, świadczeniobiorca powinien najpierw złożyć oświadczenie, że nie może przedłożyć odpowiedniego dokumentu np. z powodu likwidacji zakładu pracy, zniszczenia dokumentów lub ich zagubienia. Jeśli zakład pracy nadal istnieje, do oświadczenia powinno być dołączone zaświadczenie zakładu potwierdzające fakt braku dokumentów oraz podanie powodu takiego stanu.
Własnoręczność podpisu świadka powinna być potwierdzona przez zakład pracy zatrudniający świadka albo przez samego zainteresowanego, oddział ZUS, inspektorat lub punkt informacyjny ZUS albo przez organ administracji państwowej stopnia podstawowego.