Ten krótki, miesięczny termin dotyczy osób, które rok temu po odebraniu im świadczenia z ZUS nie podjęły żadnych kroków prawnych. Pozostali, którzy o utracone pieniądze walczyli przed sądem, mają czas na wniesienie skargi o wznowienie postępowania aż do 22 lutego. Zastrzeżony dla nich termin wynosi bowiem nie miesiąc, a trzy miesiące od ogłoszenia wyroku TK.
Przypominamy, że obowiązujący od 1 stycznia 2011 r. art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z FUS przewiduje, że prawo do emerytury ulega zawieszeniu w razie kontynuowania stosunku pracy nawiązanego przed nabyciem prawa do tego świadczenia. Przepis ten miał zastosowanie również do osób, które otrzymały świadczenie przed 1 stycznia 2011 r. Do 30 września 2011 r. osoby te musiały wybrać pomiędzy wykonywaniem zatrudnienia a świadczeniem emerytalnym. Jeśli do tego czasu nie rozwiązały stosunku pracy, ZUS zawiesił im prawo do emerytury od 1 października 2011 r.

Krótkie résumé

W wyroku z 13 listopada 2012 r. Trybunał Konstytucyjny (sygn. akt K 2/2012) orzekł, że przepisy zakazujące łączenia pracy z pobieraniem emerytury, w zakresie, w jakim znajdują zastosowanie do osób, które nabyły prawo do tego świadczenia przed 1 stycznia 2011 r., bez konieczności rozwiązania stosunku pracy, są niezgodne z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa wynikającą z art. 2 konstytucji. Wyrok TK został ogłoszony w Dzienniku Ustaw z 22 listopada 2012 r. (pod poz. 1285). W ten sposób utracił moc art. 28 ustawy z 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 257, poz. 1726) przewidujący rozciągnięcie niekorzystnych przepisów na osoby, które przeszły na emeryturę przed 2011 rokiem. Wyrok TK sprawia, że osoby, które do 30 września 2011 r. nie rozwiązały stosunku pracy i którym ZUS zawiesił emeryturę, będą mogły otrzymywać to świadczenie niezależnie od dalszego pozostawania w stosunku pracy. ZUS nie podejmie jednak z urzędu wypłaty zawieszonego świadczenia.

Terminy są dwa

W przypadku gdy od decyzji ZUS zawieszającej prawo do emerytury zostało złożone odwołanie i postępowanie przed sądem powszechnym zakończyło się wydaniem prawomocnego wyroku, osoba, która chciałaby otrzymywać teraz swoje świadczenie, powinna złożyć skargę o wznowienie postępowania do sądu, który wydał ten wyrok. Powinna to zrobić w terminie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku TK.
Znacznie krótszy termin na zgłoszenie swojego żądania mają osoby, które nie odwołały się od niekorzystnej decyzji ZUS w sprawie zawieszenia prawa do emerytury. Mają one miesiąc od dnia wejścia w życie (ogłoszenia) wyroku Trybunału na wystąpienie do ZUS ze skargą o wznowienie postępowania. Z uwagi na ogłoszenie wyroku 22 listopada 2012 r. ostatnim dniem, w którym będzie można wystąpić z takim żądaniem, będzie 22 grudnia 2012 r.
W wyniku złożenia skargi o wznowienie postępowania ZUS wyda nową decyzję, w której podejmie wypłatę zawieszonego świadczenia. Wypłata emerytury będzie przysługiwała od miesiąca zgłoszenia wniosku, nie wcześniej jednak niż od dnia ogłoszenia wyroku Trybunału z 13 listopada 2012 r. Jeśli osoba wnioskująca jest również uprawniona do okresowej emerytury kapitałowej (ze środków zgromadzonych w OFE), którą ZUS zawiesił w związku z kontynuowaniem stosunku pracy, w wyniku takiej skargi będzie jej wypłacał również to świadczenie.

Zdecydują przychody

Należy podkreślić, że ZUS nie podejmie wypłaty emerytury z I filaru, jeśli ze stanu faktycznego sprawy będzie wynikało, że osoba uprawniona (która nie ukończyła powszechnego wieku emerytalnego) osiąga przychód w wysokości przekraczającej 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (obecnie 4545,90 zł). Uzyskiwanie takich zarobków będzie skutkowało dalszym zawieszeniem świadczenia. Jeśli przychód będzie przekraczał niższy próg zarobkowy (70 proc. przeciętnego wynagrodzenia – obecnie 2447,80 zł), ZUS podejmie wypłatę emerytury w odpowiednio zmniejszonej wysokości. Od 1 grudnia progi zarobkowe będą odpowiednio wynosiły – 4563,30 zł i 2457,20 zł.
Podstawa prawna
Art. 103a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 153, poz. 1227 z późn. zm.).
Art. 145a ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071 z późn. zm.).
Art. 4011, 405 i 407 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.).