Prawo do renty rodzinnej specjalnej ma osoba, która nie może otrzymać zwykłej renty rodzinnej, bo zmarły rodzic w chwili śmierci nie spełniał warunków prawnych do nabycia prawa do emerytury lub świadczenia z tytułu niezdolności do pracy.
Ucząca się pełnoletnia osoba pozbawiona wsparcia ze strony rodziców, gdyż ojciec jest nieznany, a matka nie żyje, nie ma prawa do renty rodzinnej w drodze wyjątku przyznawanej przez prezesa ZUS. Tak wynika z art. 83 ust. 1 ustawy 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 153, poz. 1227 z późn. zm.).
Kiedy dziecko może liczyć na rentę po zmarłym rodzicu

Zobacz również
Przepis ten stanowi, że prawo do renty rodzinnej specjalnej ma osoba, która nie może otrzymać zwykłej renty rodzinnej, bo zmarły rodzic w chwili śmierci nie spełniał warunków prawnych do nabycia prawa do emerytury lub świadczenia z tytułu niezdolności do pracy. Ponadto specjalną pomoc może dostać ta osoba, która ze względu na zły stan zdrowia lub wiek nie może podjąć pracy lub działalności objętej ubezpieczeniem społecznym, a jednocześnie nie ma niezbędnych środków utrzymania. Zatem ubezpieczony, który ma 18 lat, jest zdrowy i może iść do pracy, nie otrzyma renty rodzinnej specjalnej.

Prawo do renty od prezesa ZUS ma osoba, która nie może dostać renty rodzinnej

Zdaniem rzecznika praw obywatelskich (RPO), taka osoba powinna otrzymać świadczenie specjalne. Granica wieku uprawniająca do niego powinna być taka sama, jak w przypadku zwykłej renty rodzinnej. To pierwsze świadczenie powinna dostać zatem również osoba ucząca się, ale pobierałaby je nie dłużej niż do momentu ukończenia 25 lat.
– Rygorystyczne wymogi wynikające z art. 83 ust. 1 powodują, iż kontynuowanie nauki i trudna sytuacja materialna pozbawionego opieki rodziców młodego człowieka nie są wystarczającym uzasadnieniem do przyznania świadczenia w drodze wyjątku – mówi prof. Irena Lipowicz, RPO.
Zatem treść przepisu art. 83 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS może prowadzić do zdezaktywizowania zawodowego młodych ludzi z racji nieukończenia szkoły i niemożności zdobycia wykształcenia. Samo tylko osiągnięcie pełnoletniości przez osobę uczącą się nie daje jej jakichkolwiek realnych możliwości podjęcia pracy zarobkowej, a szanse podjęcia zatrudnienia przez osobę legitymującą się jedynie wykształceniem podstawowym w obecnych realiach rynku pracy są jedynie teoretyczne.