Sejmowe komisje poparły w czwartek projekt ustawy, którego efektem będzie przekazanie blisko 13,7 mld zł jednostkom samorządu terytorialnego jeszcze w 2022 r. Część środków samorządy będą musiały przeznaczyć na zadania związane z efektywnością energetyczną.
W czwartek wieczorem sejmowe komisje finansów oraz samorządu terytorialnego debatowały nad projektem noweli ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw. Celem nowych rozwiązań jest przekazanie - jeszcze w 2022 r. - blisko 13,7 mld zł dla jednostek samorządu terytorialnego (JST). Te pieniądze mają m.in. zrekompensować ubytki w dochodach bieżących, mogą służyć na inwestycje, mogą także i powinny być przeznaczone na poprawę efektywności energetycznej.
Jak tłumaczył wiceminister finansów Sebastian Skuza, środki jakie mają być przeznaczone dla samorządów nie będą znaczone i w szczególności mają pozwolić na ograniczenie kosztów w związku z drożejąca energią cieplną.
Projektowane przepisy stanowią bowiem, że JST w latach 2022–2025 na zadania mierzące do poprawy efektywności energetycznej oraz wspomagania ograniczenia kosztów zakupu ciepła ponoszonych przez odbiorców, będą musiały przeznaczyć nie mniej niż równowartość 15 proc. kwoty otrzymanych w 2022 r. dodatkowych dochodów z tytułu PIT.
Podkreślił, że dodatkowe środki (w wysokości blisko 13,7 mld zł) składają się z dwóch kwot składowych. Pierwsza w wysokości 7,793 mld zł nawiązuje do wysokości części rozwojowej subwencji ogólnej, która zostałaby przekazana odpowiednio do gmin, powiatów i województw w roku 2023. Jak czytamy w projekcie, środki z tej kwoty otrzymają wszystkie jednostki – proporcjonalnie do wysokości dochodów z tytułu udziału we wpływach z PIT planowanych na rok 2023.
Druga kwota składowa (5,880 mld zł) ma odpowiadać części rozwojowej subwencji ogólnej i zostanie rozdzielona na części przysługujące poszczególnym rodzajom JST, tj. gminom, powiatom i województwom proporcjonalnie do wysokości udziału planowanych na rok 2023 dochodów z tytułu udziałów we wpływach z PIT. "Szczegółowy podział na poszczególne JST opiera się na określonych w ustawie o dochodach JST, odpowiednio dla gmin, powiatów i województw, minimalnych wartościach dodatkowych dochodów z tytułu udziału we wpływach z PIT, i stanowi dopełnienie rozdysponowanych dochodów do tych wartości" - wskazano.
Zgodnie z projektem kwota w wysokości blisko 7,8 mld zł ma zostać rozdzielona między: gminy – w wysokości ponad 5,7 mld zł; powiaty (ponad 1,6 mld zł); województwa (ponad 434 mln zł).
Skuza dodał, że dzięki nowelizacji każda z gmin otrzyma nie mniej niż 2,8 mln zł; powiaty nie mniej niż 6 mln zł; województwa nie mniej niż 32,6 mln zł.
Nowe przepisy przewidują ponadto, że ze względu na wcześniejsze zasilenie finansowe samorządów, w roku 2023 nie otrzymają one części rozwojowej subwencji ogólnej.
Projekt zawiera także przepisy dotyczące m.in. stworzenia regulacji, które będą umożliwiać dofinansowanie rzecznych przepraw promowych do czasu oddania do użytkowania mostu lub tunelu zastępującego dotychczasową rzeczną przeprawę promową. Chodzi o uniknięcie sytuacji, kiedy to po oddaniu mostu lub tunelu przeprawy promowe nadal będą dofinansowywane z budżetu.
W trakcie posiedzenia komisji przedstawiciele opozycji (KO i Polski 2050 )przyznawali, że obecnie każda pomoc finansowa dla samorządów jest niezbędna, ale zaproponowane przez rząd środki są zdecydowanie za małe. Poparcia nie uzyskała m.in. poprawka, która zwiększała kwotę dotacji dla samorządów o dodatkowe blisko 7,8 mld zł.
Poparcia nie uzyskała też poprawka, aby samorządy mogły czerpać korzyści z ryczałtu. Przedstawiciele samorządów argumentowali, że wiele osób, które prowadzą działalność gospodarczą i dotychczas rozliczały się PIT - po zmianach podatkowych - przeszły na ryczałt, co uszczupla dochody JST. Dochód z tego podatku trafia bowiem w całości do budżetu państwa.
Samorządowcy apelowali ponadto, aby z ustawy wykreślić przepisy dotyczące braku wypłaty części rozwojowej subwencji ogólnej w 2023 r.
Komisje poparły kilka zmian, które miały głównie charakter redakcyjny i porządkujący. Posłowie zgodzili się ponadto na poparcie poprawki PiS dotyczącej podwojenia środków (ze 120 mln zł do ponad 240 mln zł) jakie są przeznaczone na tzw. dodatki ratownicze dla OSP, które są wypłacane dla tych osób, które przeszły już na emeryturę. Wiceminister Skuza wyjaśnił, że zwiększenie środków wynika z większej niż to wcześniej szacowano liczby osób uprawnionych do otrzymania takiego dodatku. (PAP)
autor: Michał Boroń
mick/ drag/