Rodzic, którego drugie i kolejne dziecko w momencie wejścia w życie nowych przepisów będzie miało już skończony pierwszy rok życia, będzie mógł ubiegać się o rodzinny kapitał opiekuńczy (RKO), ale nie otrzyma go w pełnej wysokości 12 tys. zł – wynika z projektu ustawy o RKO.
Nowe świadczenie – przyznawane bez względu na wysokość osiąganych dochodów – będzie wypłacane na każde drugie i kolejne dziecko w rodzinie w wieku między 12. a 36. miesiącem życia. Każdy rodzic będzie też mógł wybrać, czy pieniądze mają być przez ZUS wypłacane w wysokości 500 zł miesięcznie przez dwa lata, czy w wysokości 1000 zł przez rok. Ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2022 r. i co ważne obejmie nie tylko dzieci, które przyjdą na świat po tej dacie, ale również te urodzone wcześniej.
Wskazują na to przepisy przejściowe zawarte w art. 50 projektu. Zgodnie z nimi osoby, które na 1 stycznia przyszłego roku będą wychowywać drugie i kolejne dziecko w wieku od 12. do 36. miesiąca życia, będą uprawnione do otrzymywania RKO, tyle że proporcjonalnie, a więc za okres od dnia wejścia w życie ustawy do ukończenia przez drugie lub kolejne dziecko trzech lat. W praktyce oznacza to, że jeśli potomek rodzica skończy 36 miesięcy np. w kwietniu 2022 r., kapitał będzie mu przysługiwał w wysokości 2 tys. zł (za okres styczeń–kwiecień przyszłego roku). Gdy trzecie urodziny dziecka będą przypadały np. w czerwcu 2023 r., wtedy należna opiekunowi kwota kapitału będzie wynosić 9 tys. zł (za okres od stycznia 2022 r. do czerwca 2023 r.). Również ta grupa rodziców będzie mogła podjąć decyzję o pobieraniu świadczenia w wysokości odpowiednio 500 zł lub 1 tys. zł miesięcznie.
Prawo do RKO poza rodzicami będą miały też osoby, które przyjęły dziecko na wychowanie i wystąpiły do sądu o wszczęcie postępowania w sprawie jego przysposobienia. W przypadku takich opiekunów projekt ustawy zakłada, że świadczenie będzie się należało po upływie 12. miesiąca liczonego od dnia, w którym zwrócili się do sądu o adopcję dziecka, do upływu 36. miesiąca od tej daty. W przepisach znalazło się zastrzeżenie, że nie będzie to mogło być dłużej niż do skończenia przez przysposobionego siedmiu lat, kiedy zaczyna się obowiązek szkolny, lub 10 lat w odniesieniu do dziecka niepełnosprawnego, wobec którego podjęta została decyzja o jego odroczeniu.
O nowe świadczenie będą mogli wnioskować rodzice, którzy są cudzoziemcami, jeśli będą spełniać warunek dotyczący odpowiedniego statusu pobytowego na terenie Polski. I tak projekt mówi m.in. o osobach mających kartę pobytu z adnotacją o dostępie do rynku pracy, posiadających zezwolenie na pobyt czasowy – jeśli mieszkają w Polsce razem z dziećmi, na które ma być przyznane nowe świadczenie. O RKO będą mogli ubiegać się też obywatele innych krajów UE (zastosowanie będą tu miały przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego) i Wielkiej Brytanii. ©℗
615 tys. szacowana liczba dzieci, na które rodzice będą mogli pobierać w 2022 r. rodzinny kapitał opiekuńczy
Etap legislacyjny
Konsultacje projektu ustawy
