Opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Kto musi płacić podatek rolny, w jakiej kwocie oraz jakie są zwolnienia i ulgi.

rozwiń ›

Co to jest gospodarstwo rolne

Za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nie posiadającej osobowości prawnej.

Kto płaci podatek rolny

Podatek rolny płacą:

  • właściciele gruntów
  • posiadacze samoistni,
  • użytkownicy wieczyści,
  • posiadacze gruntów, które są własnością Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:

- wynika z umowy zawartej z właścicielem, z Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa lub z innego tytułu prawnego albo

- jest bez tytułu prawnego, z wyjątkiem gruntów, które wchodzą w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa lub są w zarządzie Lasów Państwowych. W tym przypadku podatnikami są odpowiednio jednostki organizacyjne Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa i Lasów Państwowych.

  • dzierżawcy gruntów gospodarstwa rolnego, które zostały w całości lub części wydzierżawione na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników lub przepisów dotyczących uzyskiwania rent strukturalnych.

Za co się płaci podatek rolny

Podatek rolny płaci się za użytki rolne, tj. grunty oznaczone w ewidencji gruntów i budynków jako:

  • R – orne,
  • S – sady,
  • Ł – łąki,
  • Ps – pastwiska,
  • Br – rolne zabudowane,
  • Wsr – pod stawami,
  • W – pod rowami.

Kto nie płaci podatku rolnego

Podatku rolnego nie płacą osoby, które mają prawa do gruntów, takich jak:

  • użytki rolne klasy V, VI i VIz albo zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych,
  • użytki ekologiczne, które mają symbol z literą „E”, na przykład E-N, E-PS, E-R,
  • grunty w międzywałach i pod wałami przeciwpowodziowymi,
  • grunty, które są wpisane do rejestru zabytków, jeśli są zagospodarowywane i utrzymywane zgodnie z przepisami o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami,
  • grunty na terenie rodzinnych ogrodów działkowych,
  • działki przyzagrodowe, jeśli osoba należy do rolniczej spółdzielni produkcyjnej oraz jest (wystarczy tylko jeden tych warunków):
  • w wieku emerytalnym,
  • inwalidą I albo II grupy,
  • osobą z orzeczonym znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności,
  • osobą całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie albo niezdolną do samodzielnej egzystencji.

Podatek rolny. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku podatkowego

Obowiązek podatkowy powstaje z pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik objął grunt: na własność, w samoistne lub zależne posiadanie, lub w wieczyste użytkowanie. Obowiązek podatkowy wygasa ostatniego dnia miesiąca, w którym przestały istnieć te okoliczności.

Ile wynosi podatek rolny. Jaka jest stawka

Kwota podatku rolnego wynosi do 146,15 zł za 1 hektar przeliczeniowy gruntów gospodarstw rolnych i do 292,30 zł za 1 hektar pozostałych gruntów. Dokładna kwota zostanie podana w decyzji. Każda gmina może obniżyć wysokość podatku na swoim terenie.

Jeśli roczny podatek będzie niższy od 8,51 zł, nie ma obowiązku płatności podatku rolnego.

Podatek rolny ma 2 stawki:

  • za grunty gospodarstwa rolnego to równowartość 2,5 kwintala żyta – od 1 hektara przeliczeniowego,
  • za pozostałe grunty rolne, które podlegają podatkowi rolnemu, to równowartość 5 kwintali żyta – od 1 hektara.

Stawki podatku zależą od średniej ceny skupu żyta za 11 kwartałów przed kwartałem, który poprzedza rok podatkowy. Wysokość ceny skupu żyta ogłasza Prezes Głównego Urzędu Statystycznego w „Monitorze Polskim” do 20 października roku, który poprzedza rok podatkowy.

Przeliczniki powierzchni użytków rolnych zostały określone w ustawie o podatku rolnym. Jeżeli nie można ustalić przelicznika powierzchni użytków rolnych, przyjmuje się, że 1ha fizyczny odpowiada 1ha przeliczeniowemu.

Podatek rolny - terminy płatności

Podatek rolny płaci się w 4 terminach i w 4 ratach:

1. do 15 marca,

2. do 15 maja,

3. do 15 września,

4. do 15 listopada.

Jeśli cały podatek jest mniejszy niż 100 zł, należy zapłać całość w terminie płatności pierwszej raty.

Zwolnienie z podatku rolnego

Zwolnienie z podatku rolnego obejmuje m.in.:

  • użytki rolne klasy V, VI i VIz oraz grunty zadrzewione i zakrzewione ustanowione na użytkach rolnych,
  • grunty przeznaczone na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenie już istniejącego do powierzchni nieprzekraczającej 100 ha:

- będące przedmiotem prawa własności lub prawa użytkowania wieczystego, nabyte w drodze umowy sprzedaży,

- będące przedmiotem umowy o oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste,

- wchodzące w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, objęte w trwałe zagospodarowanie,

  • grunty pod wałami przeciwpowodziowymi i grunty położone w międzywałach,
  • publiczne i niepubliczne jednostki organizacyjne objęte systemem oświaty oraz prowadzące je organy, w zakresie gruntów zajętych na działalność oświatową,
  • prowadzących zakłady pracy chronionej lub zakłady aktywności zawodowej [5]
  • instytuty badawcze,
  • przedsiębiorców o statusie centrum badawczo-rozwojowego [6], w odniesieniu do przedmiotów opodatkowania zajętych na cele prowadzonych badań i prac rozwojowych.

Ulga w podatku rolnym

Podatek rolny płaci się niższy o 75 proc. w pierwszym roku i o 50 proc. w drugim roku – jeśli kończy się zwolnienie z podatku rolnego za:

  • stworzenie gospodarstwa rolnego z zagospodarowanych nieużytków,
  • stworzenie gospodarstwa rolnego przez wymianę lub scalenie gruntów,
  • kupno gruntów, które tworzą lub powiększają gospodarstwo rolne do 100 hektarów.

Podatek rolny płaci się również niższy o 60 proc. (grunty klas IVa, IV i IVb) albo o 30 proc. (grunty klas I, II, IIIa, III i IIIb) – jeśli grunty rolne leżą na terenach podgórskich i górskich.

Po złożeniu wniosku gmina może przyznać ulgę za wydatki na inwestycje typu:

  • budowa lub modernizacja budynków do chowu, hodowli i utrzymania zwierząt gospodarskich,
  • budowa lub modernizacja obiektów do ochrony środowiska,
  • kupno i instalacja deszczowni i urządzeń, które
  • służą do melioracji,
  • dostarczają wodę do gospodarstwa,
  • wykorzystują naturalne źródła energii (wiatr, biogaz, słońce, spadek wód).

Ulga obniża podatek o 25 proc. wydatków, które można udokumentować. Jeśli wniosek zostanie złożony z tytułu klęski żywiołowej (a Rada Ministrów oficjalnie wprowadzi stan klęski) – gmina też może obniżyć podatek. Dotyczy to podatku w roku wystąpienia klęski lub w kolejnym roku. Wysokość ulgi zależy od odszkodowania, które zostanie otrzymane z obowiązkowego ubezpieczenia OC.

Rada gminy może wprowadzić uchwałą zwolnienia i ulgi inne niż określone w ustawie, z uwzględnieniem przepisów dotyczących pomocy publicznej.

Podatek rolny. Czynności i dokumenty

Podatnicy składają organowi podatkowemu (wójtowi, burmistrzowi, prezydentowi miasta), właściwemu ze względu na miejsce położenia gruntów, sporządzone na formularzach wg wzoru określonego rozporządzeniem Ministra Finansów:

W przypadku osoby fizycznej - informacje o gruntach w ciągu 14 dni od zaistnienia okoliczności, które uzasadniają powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego, lub od zaistnienia zdarzenia, które powoduje zmianę wysokości opodatkowania,

W przypadku osoby prawnej i jednostek organizacyjnych, w tym spółek nieposiadających osobowości prawnej - deklaracje na podatek rolny do 15 stycznia roku podatkowego. Jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu - w ciągu 14 dni od wystąpienia okoliczności, które uzasadniają powstanie obowiązku lub od zaistnienia zdarzenia, które powoduje zmianę wysokości opodatkowania.

Jeżeli grunty są współwłasnością (znajdują się w posiadaniu) jednocześnie osoby fizycznej oraz osoby prawnej, bądź jednostki organizacyjnej (w tym spółki) nieposiadającej osobowości prawnej - osoba fizyczna składa deklarację na podatek rolny oraz opłaca podatek na zasadach, które obowiązują osoby prawne. W tym przypadku osoba fizyczna nie otrzyma decyzji (nakazu płatniczego) z ustaloną wysokością podatku.

Obowiązek składania informacji o gruntach oraz deklaracji na podatek rolny dotyczy również podatników, którzy korzystają ze zwolnień i ulg.