Profesjonalnym wojskowym przysługuje wiele preferencji fiskalnych. O co najmniej kilka z nich musieli jednak walczyć z urzędnikami. Od niektórych świadczeń muszą płacić podatek, i to od całej otrzymanej kwoty.
Czy zapłacę daninę od pieniędzy na przekwalifikowanie
Pan Michał odszedł właśnie na emeryturę wojskową. Przez kilka miesięcy otrzymywał tzw. pomoc rekonwersyjną, dzięki której mógł się nauczyć nowego zawodu. Pieniądze wypłacano na podstawie przepisów ustawy o służbie żołnierzy zawodowych. Teraz otrzymał informację PIT-8C, z której wynika, że od całej wypłaconej mu kwoty potrącono zaliczki na podatek. Czy słusznie?
TAK
Pieniądze wypłacane przez Wojskowe Biuro Emerytalne są opodatkowane, i to w całej kwocie. Żołnierz powinien je zakwalifikować jako przychód pochodzący z innych źródeł. Nie skorzysta też ze zwolnienia dla części uzyskanej kwoty zapisanego w art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT. Przepis mówi o świadczeniach otrzymywanych przez emerytów lub rencistów w związku z poprzednią umową o pracę, stosunkiem służbowym itp. Wynika z niego preferencja do wysokości 2280 zł. W tym przypadku jednak nie ma o tym mowy, co potwierdza interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 13 maja 2016 r., nr ITPB2/4511-296/16/AB. Chodziło o byłego żołnierza, który otrzymywał pieniądze zgodnie z art. 120 ustawy o służbie żołnierzy zawodowych. Przepis pozwala na wypłatę pieniędzy przez maksymalnie dwa lata na rzecz wojskowych pełniących służbę przez co najmniej cztery lata, którzy zostali zwolnieni ze służby na skutek przyczyn zdrowotnych. Zdaniem fiskusa nie są to klasyczne świadczenia, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT i nie dotyczy ich zapisana w tym przepisie preferencja.
Podstawa prawna
Art. 120 ustawy z 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1414 ze zm.).
Art. 10 ust. 1 pkt 9, art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Czy kombatanci płacą PIT od otrzymanej pomocy
Pan Jakub jest weteranem misji w Iraku. Obecnie pobiera rentę inwalidzką, do której przyznano mu też specjalny dodatek. Rozpoczął też naukę na studiach, której koszty pokrywa państwo. Czy musi zapłacić podatek od takich świadczeń?
NIE
Wynika to wprost z przepisów ustawy o PIT. Preferencje dotyczą m.in. wartości jednorazowego umundurowania i wyekwipowania, o ile podobne należności nie przysługiwały podczas pełnienia służby. Dodatkowo poszkodowani weterani mają prawo do pomocy w pokryciu kosztów nauki, począwszy od szkoły ponadgimnazjalnej aż po studia podyplomowe. Dofinansowanie nie może być wyższe niż równowartość 400 proc. najniższej emerytury. Dodatkowo zwolnienie dotyczy sytuacji, gdy weteran pobiera emeryturę lub rentę inwalidzką i przysługują mu do nich dodatki (w zależności od stopnia uszczerbku na zdrowiu). Wszystkie te formy pomocy określone są w ustawie o weteranach działań poza granicami państwa z 19 sierpnia 2011 r. Zwolnione z podatku są natomiast na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 90a ustawy o PIT. Inne świadczenia przyznawane weteranom powinny pozostać opodatkowane.
Podstawa prawna
Art. 21 ust. 1 pkt 90a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Art. 19 ust. 2, art. 26–28, art. 36 ustawy z 19 sierpnia 2011 r. o weteranach działań poza granicami państwa (Dz.U. z 2011 r. nr 205, poz. 1203).
Czy żołnierz płaci podatek od wsparcia na zakwaterowanie
Pan Jan otrzymał świadczenie mieszkaniowe zgodnie z odrębnymi przepisami dotyczącymi wojskowych. Czy jest ono opodatkowane?
NIE
Warunkiem jest, aby było przyznane na podstawie ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, która zobowiązuje do udzielenia pomocy wojskowym w kilku formach. Chodzi o przydział kwatery lub lokalu, miejsca w internacie bądź „kwaterze internatowej” albo też o wypłatę świadczenia mieszkaniowego. Co istotne, wojskowy powinien sam złożyć wniosek i wybrać jedną z form pomocy. Dodatkowo żołnierze odchodzący ze służby – bądź w przypadku ich śmierci rodzina – mają prawo do odprawy.
Jak takie świadczenia są opodatkowane? Ustawodawca zwolnił od PIT zarówno dodatek mieszkaniowy, jak i odprawy. Przepis w tym brzmieniu obowiązuje jednak dopiero od 1 stycznia 2015 r. Z problemami mogli się jednak zetknąć wojskowi, którzy podobne świadczenia mieszkaniowe otrzymali (odprawy nie budziły wątpliwości) przed 2012 r. Wynikało to z poprzedniego brzmienia przepisu ustawy o PIT. Po 2012 r. problem stracił na znaczeniu, gdyż minister finansów wydał rozporządzenie, w którym zaniechał poboru podatku od świadczeń mieszkaniowych dla żołnierzy. Sporów o opodatkowanie świadczeń otrzymanych przed 2012 r. było jednak na tyle dużo, że posłowie zdecydowali się przepis znowelizować.
Podstawa prawna
Art. 21 ust. 1 pkt 47c (uchylony), pkt 49 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Art. art. 21 ust. 2 pkt 3, art. 23 ust. 1 i 3 ustawy o zakwaterowaniu sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej z 22 czerwca 1995 r. (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 207).
Czy fiskus przychylniej patrzy na służbę za granicą
Pan Roman na podstawie rozkazu ministra obrony narodowej został rok temu przeniesiony do Niemiec, gdzie pełnił obowiązki w składzie jednej z jednostek Sojuszu Północnoatlantyckiego. Czy musi zapłacić podatek od otrzymanych z tego tytułu pieniędzy?
NIE
W części będą one wolne od daniny na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o PIT. Przepis przyznaje preferencję dla 30 proc. diety otrzymywanej za każdy dzień pobytu za granicą w związku ze stosunkiem pracy, służbowym itp. Potwierdza to sam fiskus, np. w interpretacji dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 18 lutego 2016 r., nr IPPB4/4511-38/16-2/JK2. Pan Roman mógłby też walczyć o zwolnienie całej kwoty na podstawie innego przepisu ustawy. W tym celu musiałyby być jednak spełnione dwa warunki. Po pierwsze powinien otrzymać świadczenia przyznane na podstawie odrębnych ustaw lub związanych z nimi przepisów wykonawczych. Po drugie musiałby pełnić służbę w składzie jednostki wojskowej użytej w celu udziału w konflikcie zbrojnym, dla wzmocnienia sił państwa i jego sojuszników, w misji pokojowej, akcji zapobieżenia terroryzmowi i jego skutkom. Korzystanie z tego przepisu od dawna jednak budzi duże wątpliwości. Pierwotnie problemy wynikały z tego, że fiskus twierdził, iż zwolnienie przysługuje tylko żołnierzom zawodowym pełniącym służbę poza Polską w jednostce wojskowej, zgodnie z ustawą z 17 grudnia 1998 r. o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa. Podatek mieli natomiast płacić m.in. sztabowcy nadzorujący misje wojskowe w Iraku. Po ich stronie stanęły w 2011 r. sądy administracyjne, które orzekły, że zwolnienie przysługuje wszystkim żołnierzom pełniącym służbę za granicą, jeśli realizują oni cele wskazane w tym przepisie (np. udział w konflikcie zbrojnym, pomoc sojusznikom Polski). Ostatecznie potwierdził to minister finansów w interpretacji ogólnej z 25 stycznia 2013 r. dotyczącej jednak okresu do końca 2010 r. Równocześnie przepis został zmieniony, tak aby nie budzić kontrowersji. Problemy jednak pozostały. Dziś zdaniem MF i MON preferencja przysługuje tylko wojskowym wysłanym za granicę i pełniącym służbę w składzie jednostki wojskowej na podstawie decyzji prezydenta. Muszą więc pełnić służbę poza granicami Polski. Zwolnienie nie przysługuje za to wojskowym, których wysłano np. do Afganistanu na podstawie decyzji MON. Jeśli pan Roman chce skorzystać z tej preferencji, musi przygotować się na batalię z fiskusem.
Podstawa prawna
Art. 2 pkt 1, art. 3 pkt 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o zasadach użycia lub pobytu sił zbrojnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1510).
Art. 21 ust. 1 pkt 83 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
