Podatnik, któremu przy rozliczeniu za 2022 r. zabraknie podatku do odliczenia przysługującej mu ulgi prorodzinnej, może otrzymać z budżetu państwa tzw. dodatkowy zwrot.
Przypomnijmy, że zasady ulgi na dzieci są określone w art. 27f ustawy o PIT. Przysługuje ona na:
- małoletnie dzieci, oraz
- dzieci pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, pod warunkiem, że nadal się uczą (studiują) lub w roku, którego dotyczy zeznanie podatkowe, otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną (art. 6 ust. 4c pkt 2 i 3 ustawy o PIT).
Ulgę na dzieci odlicza się od podatku dochodowego obliczonego według skali podatkowej, a więc tylko, gdy podatnik składa zeznanie roczne PIT-36 lub PIT-37.
Ulga na dzieci przysługuje w wysokości:
- na pierwsze dziecko – 92,67 zł miesięcznie (rocznie 1112,04 zł),
- na drugie dziecko – 92,67 zł miesięcznie (rocznie 1112,04 zł),
- na trzecie dziecko – 166,67 zł miesięcznie (rocznie 2000,04 zł),
- na czwarte i każde kolejne dziecko – 225 zł miesięcznie (rocznie 2 700 zł).
Przykładowe roczne kwoty odliczeń:
- jedno dziecko: 1112,04 zł,
- dwoje dzieci: 2224,08 zł (2 x 1112,04),
- troje dzieci: 4224,12 zł (2224,08 + 2000,04),
- czworo dzieci: 6924,12 zł (2224,08 + 2000,04 + 2700,00).
Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Mogą oni odliczyć kwotę ulgi w dowolnej ustalonej między sobą proporcji.
Jeżeli dziecko jest tylko jedno, to podatnik ma prawo do preferencji prorodzinnej pod warunkiem, że jego roczne dochody:
- i dochody jego małżonka, z którym pozostawał przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim, nie przekroczyły łącznie 112 tys. zł,
- nie przekroczyły łącznie 112 tys. zł, jeżeli był w minionym roku rodzicem samotnie wychowującym dziecko (art. 6 ust. 4c i 4g),
- nie przekroczyły 56 tys. zł, jeżeli nie pozostawał w roku małżeński, w tym również przez jego część, w związku małżeńskim.
Ulga na dzieci 2023: Kiedy przysługuje zwrot
Co w sytuacji, gdy kwota przysługującej ulgi jest wyższa od kwoty odliczonej w zeznaniu? Taka sytuacja może mieć miejsce, gdy np. rodzic zarobił mniej niż wynosi roczna kwota dochodu wolna od podatku (30 tys. zł) lub korzysta z ulgi zero PIT (np. ulgi dla młodych do 26. roku życia, ulgi na powrót, ulgi dla rodzin 4+ ).
Wówczas podatnik może dostać z budżetu państwa zwrot z tytułu niewykorzystanej ulgi na dzieci. Gwarantuje to art. 27f ust. 8 – 12 ustawy o PIT.
Zwrot ten (nazywany dodatkowym) to różnica między kwotą przysługującego odliczenia na dzieci a kwotą odliczoną w zeznaniu podatkowym. Zwrot nie może jednak przekroczyć zapłaconych przez podatnika, a podlegających odliczeniu:
- składek na ubezpieczenie społeczne (krajowych lub zagranicznych) oraz
- składek na ubezpieczenie zdrowotne (pomniejszonych o składki zdrowotne odliczone od podatku liniowego lub zryczałtowanego podatku dochodowego).
Do składek na ubezpieczenia społecznemożna zaliczyć również składki zapłacone od przychodów objętych:
- ulgą dla młodych do 26. roku życia,
- ulgi na powrót,
- ulgą dla rodzin 4+ oraz
- ulgą dla pracujących seniorów.
Chodzi oczywiście o składki odliczone w zeznaniu PIT-36 lub PIT-37.
Nie uwzględnia się składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, które:
- zostały odliczone w zeznaniu PIT-28 (ryczałt od przychodów ewidencjonowanych),
- zostały odliczone w zeznaniu PIT-36L (podatek liniowy),
- zostały wykazane jako odliczone w PIT-16A (karta podatkowa).
W objaśnieniach podatkowych z 30 grudnia 2022 r. „Ulga w podatku dochodowym od osób fizycznych dla osób do 26. roku życia” Ministerstwo Finansów podało następujący przykład:
Przykład
Przez cały rok podatnik samotnie wychowywał dwoje małoletnich dzieci oraz pracował na umowie o pracę. Od przychodów z pracy podatnik nie płacił podatku, gdyż były one objęte w całości ulgą dla młodych. Płacił natomiast składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (około 10 000 zł).
Czy podatnik może wykazać w zeznaniu podatkowym ulgę na dzieci w wysokości 2 224,08 zł (2 x 1 112,04 zł) i otrzymać nadpłatę w tej wysokości?
Odpowiedź: Tak, gdyż w tym przypadku ma zastosowanie mechanizm dodatkowego zwrotu oraz kwota zwrotu w wysokości 2224,08 zł nie przekracza kwoty składek w wysokości 10 000 zł.
W odpowiedzi z 8 marca 2022 r. na pytanie dziennikarzy Ministerstwo Finansów wyjaśniło: „Podatnik, któremu przysługuje ulga na dzieci, a który nie płaci podatku z uwagi na kwotę wolną od podatku wynoszącą od 2022 r. 30 tys. zł, czy też ze względu na zwolnienie dla podatników wychowujących co najmniej czworo dzieci (tzw. PIT-0 dla rodzin 4+) skorzysta z ulgi na dzieci w ramach zapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Co więcej od 2022 r. skorzysta z pełnej kwoty zapłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne stanowiącej 9 proc. podstawy wymiaru, a nie tej, która do końca 2021 r. podlegała odliczeniu od podatku dochodowego (czyli 7,75 proc. podstawy jej wymiaru).”
Ulga na dzieci 2023: Jak to wykazać
Chcąc skorzystać z ulgi na dzieci, trzeba złożyć: właściwe zeznanie podatkowe (PIT-36 lub PIT-37) wraz z załącznikiem PIT/O.
W załączniku PIT/O należy podać numery PESEL dzieci, a jeżeli pociechy ich nie mają – ich imiona, nazwiska oraz daty urodzenia.
Małżonkowie, którzy wspólnie rozliczają się z podatku za miniony rok, składają jeden PIT/O. Jeżeli składają odrębne zeznania podatkowe, a obojgu przysługuje ulga, to każde z nich wpisuje w załączniku PIT/O kwotę, którą odlicza od podatku.
Jeżeli odliczenia dokonuje tylko z małżonków, drugie nie dołącza PIT/O do swojego zeznania.
