Programy krajowe a regionalne

Właściwy wybór programu, do którego chcemy aplikować, często decyduje o sukcesie lub porażce wniosku o dofinansowanie. Trzeba pamiętać, że w różnych regionach preferowane mogą być różne dziedziny.

Programy na lata 2014-2020 / Inne

Mniej więcej co czwarte euro, z 82,5 mld przyznanych Polsce na lata 2014-2020, skierowane jest na rozwój gospodarki, w tym przedsiębiorstw i przedsiębiorczości. Możliwości jest wiele i są one dość zróżnicowane, choć wspólną cechą niemal wszystkich instrumentów jest wspieranie innowacyjności. Pieniądze dla firm zarezerwowane są bowiem w różnych programach. Część z nich ma charakter krajowy, inne swoim zasięgiem obejmują poszczególne województwa. Pozornie mogłoby się wydawać, że formy wsparcia w obu typach programów są do siebie bardzo podobne, a wręcz się powtarzają. Rzeczywistość jest zupełnie inna. Programy krajowe i regionalne mają wobec siebie charakter uzupełniający. Dlatego warto zagłębić się w opis poszczególnych form wsparcia, aby nie tracić czasu i pieniędzy na przygotowywanie projektów z góry skazanych na niepowodzenie.

Duża skala i wymagania

Programy krajowe są sprofilowane tematycznie, zarządzane centralnie, a o wsparcie konkurują ze sobą podmioty z całej Polski. Wyjątek stanowi program Polska Wschodnia, który obowiązuje tylko na terenie pięciu najsłabiej rozwiniętych województw naszego kraju, czyli lubelskiego, podlaskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego.

Również instytucje odpowiedzialne bezpośrednio za udzielanie wsparcia znajdują się w Warszawie, chociaż złożenie wniosku nie wymaga wizyty w stolicy. Robi się to drogą elektroniczną, przez specjalnie przygotowany system informatyczny. Porady na temat możliwości i warunków wsparcia można zasięgać bezpłatnie w punktach informacyjnych Funduszy Europejskich, zlokalizowanych w całej Polsce, jednak spotkania informacyjne dotyczące ogłaszanych konkursów odbywają się zazwyczaj w Warszawie.

Każdy program krajowy służy osiągnięciu określonego celu, np. rozwojowi nowoczesnej i innowacyjnej gospodarki (Inteligentny Rozwój), cyfryzacji kraju (Polska Cyfrowa), poprawie stanu edukacji i rynku pracy (Wiedza Edukacja Rozwój), rozbudowie dużej infrastruktury i ochronie środowiska (Infrastruktury i Środowiska) czy zmniejszeniu dystansu dzielącego słabsze regiony od reszty kraju (Polska Wschodnia). Projekty objęte wsparciem muszą też co do zasady wpisywać się w tzw. Krajowe Inteligentne Specjalizacje – czyli obszary, w których mamy największe szanse na sukces cywilizacyjny i gospodarczy.

O krajowym charakterze programów świadczy nie tylko zakres terytorialny, ale również rodzaj dofinansowywanych projektów. Wymagane jest, aby ich realizacja odbiła się pozytywnie na gospodarce naszego kraju, a nie tylko podmiotu, który otrzymuje wsparcie i jego otoczenia lokalnego. Dlatego też, jeżeli w programach krajowych mowa jest o innowacyjności, to aby uzyskać z tego tytułu punkty w ocenie wniosków, powinna mieć ona wymiar co najmniej krajowy. Jeżeli prowadzone są prace badawczo-rozwojowe, punktowane jest wypracowanie rozwiązania, które ma szansę zawojować rynki krajowe i zagraniczne bądź rozwiązać problem doskwierający w skali ponadregionalnej.

Nie jest to regułą, jednak projekty wspierane z programów krajowych mają często nie tylko większy rozmach, ale i budżet. W części przypadków minimalna wielkość kosztów kwalifikowalnych wynosi 2 mln zł. To również tutaj na dofinansowanie mogą liczyć firmy duże, a nie tylko małe i średnie.

Wymiar regionalny

Równolegle do programów krajowych w całej Polsce realizowane są programy regionalne. Każdy z nich swoim zasięgiem obejmuje jedno województwo i jest dostosowany do skali potrzeb i możliwości. W każdym programie regionalnym znajdziemy część wspierającą przedsiębiorstwa, edukację, rynek pracy, cyfryzację czy infrastrukturę i środowisko, choć w szczegółach znacznie się one między sobą różnią. Niektóre programy regionalne oferują wsparcie w dziedzinach bardzo specyficznych dla swojego regionu.

Jedne bazują na posiadanym potencjale – na przykład na Warmii i Mazurach część programu poświęcona jest projektom związanym z rozwojem gospodarki w oparciu o akweny wodne. Inne za pomocą środków unijnych próbują wykreować coś, w czym odczuwają deficyt – na przykład w województwie łódzkim oprócz przemysłu włókienniczego wspierany jest rozwój turystyki.

Instytucje odpowiedzialne za realizację programów regionalnych zlokalizowane są w stolicach województw. Organizują liczne spotkania informacyjne, współpracując w tym zakresie m.in. z punktami informacyjnymi Funduszy Europejskich, które często znajdują się przy ich siedzibach. Organizują też spotkania w innych miejscowościach w regionie.

Wymagania co do jakości projektów objętych dofinansowaniem na poziomie regionalnym bywają mniej restrykcyjne niż w programach krajowych. Poziom innowacyjności inwestycji czy efektów realizowanych prac badawczo-rozwojowych często może mieć jedynie skalę regionalną, choć oczywiście projekty mające szansę odbić się pozytywnie na gospodarce całego kraju też są mile widziane. Podobnie jak w programach krajowych, zazwyczaj wprowadzane są również ograniczenia co do maksymalnej wysokości przyznawanego wsparcia.

Dla przedsiębiorców starających się o dofinansowanie na innowacyjne projekty z programów regionalnych, oprócz samych rodzajów oferowanego wsparcia, bardzo ważny jest jeszcze jeden aspekt – regionalne inteligentne specjalizacje. Każdy region określił dziedziny, w których ma największą szansę na skok rozwojowy i udzielając dofinansowania, co do zasady preferuje wpisujące się w nie projekty. W przypadku niektórych działań bywa, że przedsięwzięcia z innych obszarów w ogóle nie mają szansy na unijne pieniądze.

PROJEKT JEST WSPÓŁFINANSOWANY ZE ŚRODKÓW FUNDUSZU SPÓJNOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ