Obecna sytuacja gospodarcza, w tym poziom inflacji, odbija się na kondycji budżetów domowych polskich rodzin. Uważniej planujemy swoje wydatki. Jak się do tego zabrać?

57 proc. Polaków deklaruje, że obecna sytuacja ma negatywny wpływ na ich oszczędności. Jeszcze więcej, bo 67 proc. spodziewa się w nadchodzących miesiącach dalszego wzrostu wydatków. Towarzyszy temu jednocześnie obawa o zatrudnienie własne i bliskich - wynika z raportu „Skromniej i mniej, czyli życie polskiego konsumenta” opracowanego przez Strategy& Polska.
W tym trudnym dla domowych budżetów momencie ważne staje się poszukiwanie sposobów na rozsądne gospodarowanie pieniędzmi, które pozwolą zaoszczędzić na codziennych wydatkach. A to, jak podkreślają eksperci, zawsze jest możliwe, gdy ma się dochody. Trzeba tylko zmienić podejście do zarządzania swoimi finansami, w czym pomoże ustalenie własnych potrzeb i ustalenie pod nie nowych nawyków. Pomoże przy tym oddzielanie rzeczywistych potrzeby od zachcianek.
Proste zabiegi, jak zaznaczają eksperci PKO Banku Polskiego, pozwolą wygospodarować w domowym budżecie nawet kilkaset złotych w skali miesiąca.

Z pomocą fachowca

Zacząć można od podzielenia comiesięcznych wpływów na części, z których jedną będą stanowiły właśnie oszczędności. Od strony technicznej pomoże bank, w którym można założyć osobne konta bankowe na każdy z wytyczonych celów. To pozwoli lepiej kontrolować wydatki. Bank pomoże też w oszczędzaniu. Wystarczy tylko wybrać sposób, w jaki chcemy to robić.
Poprzez serwis internetowy lub aplikację mobilną można na przykład założyć najbardziej odpowiadającą nam lokatę. Wpłacone na nią pieniądze, po upływie wyznaczonego czasu, zostaną powiększone o wysokość odsetek. W PKO Banku Polskim można wybrać czas, na jaki zawierana jest umowa - od 3 do 18 miesięcy. Oferta depozytowa banku jest sukcesywnie aktualizowana. Wprowadzane są nowe produkty i zwiększane oprocentowanie już istniejących. Na 18-miesięcznej lokacie progresywnej oprocentowanie zmienia się w kolejnych okresach oszczędzania, sięgając 9 proc.
Alternatywą dla lokaty jest konto oszczędnościowe. Wówczas środki gromadzone są na osobnym rachunku i również z czasem się zwiększają.
W przypadku konta oszczędnościowego przy jego otwarciu nie jest wymagana wpłata kwoty minimalnej. Ponadto z konta oszczędnościowego można wypłacać pieniądze w dowolnym momencie. W PKO BP można samodzielnie przelewać pieniądze na rachunek oszczędnościowy lub skorzystać z usługi autooszczędzania, czyli środki trafiają na konto przy okazji płatności kartą. Kwoty za zakupy są zaokrąglane, a różnica trafia na konto oszczędnościowe. To rozwiązanie nie wymaga określonej kwoty pieniędzy.
Według wielu ekspertów należy oszczędzać powoli - najpierw odłożyć równowartość miesięcznej pensji. Przy oszczędnościach równych trzem miesiącom zarobków można czuć się bezpiecznym na wypadek chociażby utraty pracy.

Przemyślane zakupy

Pojawia się jednak pytanie, jak wygospodarować kwoty przeznaczone do oszczędzania. Zacząć można od zmiany w zakupach spożywczych. Według GUS w 2021 r. odsetek tego typu przeciętnych miesięcznych wydatków na osobę w gospodarstwach domowych sięgnął 26,4 proc. Dla porównania przed pandemią było to 25,1 proc. ogółu wydatków. Robienie zakupów spożywczych codziennie sprzyja pokusom, a co za tym idzie niezaplanowanym wydatkom. Do tego ma to miejsce zwykle w sklepach blisko domu, które z reguły są droższe od dużych marketów. Dlatego warto postawić na cotygodniowe zakupy z listą w ręku, uwzglęniające planowane posiłki, które codziennie będą jedynie uzupełniane o świeże produkty. To pozwoli zaoszczędzić nie tylko przez zmniejszenie wydatków na zakupy, lecz także ograniczenie skali marnowanej żywności.
Innym rozwiązaniem jest postawienie na produkty z dłuższym terminem przydatności do spożycia czy zwracanie większej uwagi na ceny i promocje, którymi kuszą sieci handlowe. Oszczędności przyniesie też wybieranie towarów marki własnej, w wielopakach czy korzystanie z programów lojalnościowych sieci handlowych. Nie tylko gwarantują dostęp do towarów w atrakcyjniejszych cenach, ale też uprawniają do zniżki przy płaceniu rachunku w kasie. Wreszcie wybierając się na zakupy, warto zabierać ze sobą własną torbę, by nie płacić za jednorazową. Dobrze jest też odwiedzać miejscowe bazary i targowiska, gdzie ceny zwłaszcza świeżej żywności są tańsze, bo są oferowane bezpośrednio przez rolnika, czyli z pomięciem pośredników.
- Wybierając konkretne produkty spożywcze, których ceny wzrosły aż o 78 proc., Polacy przede wszystkim zwracają uwagę na cenę - jest to kluczowy czynnik dla 73 proc. społeczeństwa. Wzrosło znaczenie promocji jako czynnika, na podstawie którego dokonuje się wyborów, deklaruje to niemal 40 proc. konsumentów, a spadł odsetek, dla którego znaczenie ma jakość produktu - z 80 proc. w 2020 r. do 62 proc. w 2022 r. Dodatkowo Polacy przestali zwracać uwagę na ekologiczność wybieranych produktów - mówi Maciej Kroenke z firmy Strategy& Polska.
Oszczędzać można nie tylko na zakupach spożywczych, ale też przy zakupie odzieży, obuwia, elektroniki czy kosmetyków. Pomoże w tym korzystanie z oferty sklepów online, gdzie promocje trwają przez cały rok.

Likwidacja zbędnych subskrypcji

Eksperci PKO Banku Polskiego doradzają też przejrzenie serwisów streamingowych z muzyką, filmami, audiobookami, e-bookami, gazetami czy grami. Zaczynamy od jednej subskrypcji, a po paru miesiącach mamy ich zwykle kilka.
- Chociaż subskrypcje to oszczędność pieniędzy i wiele innych korzyści, to gdy jest ich za dużo i przestajemy z nich korzystać, a pieniądze nadal są pobierane z naszego konta, pojawia się problem. Co ciekawe, aż 30 proc. Polaków nie wie, że cokolwiek subskrybuje - zauważają eksperci PKO Banku Polskiego i podpowiadają, by zamiast sprawdzać po kolei wszystkie serwisy, co jakiś czas przejrzeć historię transakcji na swoim koncie bankowym. To pozwoli szybko ustalić wydawane na ten cel kwoty oraz to, jak rosną w związku ze zmianami abonamentów. Kolejnym krokiem będzie wybranie z listy zbędnych subskrypcji.

Zasada 50/30/20

Na rekreację i kulturę w 2021 r. wydawaliśmy według GUS 6 proc. domowego budżetu, a na restauracje i pobyty w hotelach kolejne 4,1 proc. Zrezygnowanie z kawy na mieście, jedzenia w restauracji czy wyjścia do kina lub teatru zaowocowałoby z pewnością dużym zastrzykiem oszczędności.
To jednak również prosty sposób na pogorszenie samopoczucia. Dlatego eksperci PKO Banku Polskiego doradzają, by zamiast zupełnie ograniczyć wydatki, kontrolować je poprzez wdrożenie metody 50/30/20. 50 proc. dochodu należy przeznaczać na rzeczy konieczne - czynsz, zakupy spożywcze, opłacenie rachunków, transport, 30 proc. - na rozrywki, w tym bilety do kina, na koncerty, do teatru, wyjścia z przyjaciółmi, posiłki w restauracjach, a 20 proc. - na oszczędności. Z pomocą przyjdą też wszelkie promocje i aplikacje, w których można wyszukać zniżki, kupony rabatowe, a nawet za symboliczną kwotę zamówić jedzenie z restauracji, kawiarni albo ze sklepu. Można też weekendowe wypady do kina czy teatru zmienić na te w środku tygodnia, kiedy bilety są w niższej cenie. Alternatywą może być też bezpłatna rozrywka, czyli biblioteka zamiast księgarni, darmowe dni w galeriach i muzeach czy wieczór ze znajomymi w domu zamiast w barze czy restauracji. Jak wynika z raportu Strategy& Polska, zmiana stylu życia jest już faktem. Na wyjścia o restauracji Polacy wydają w tym roku mniej o 25 proc., a na rozrywkę i media o 17 proc. Wydatki na produkty i usługi sportowe zmalały o 20 proc.
Obecna sytuacja może też sprzyjać pozbyciu się nałogu. Wygranie walki z nim pozwoli zaoszczędzić kilkaset złotych w skali miesiąca. Wydatki na napoje alkoholowe czy wyroby tytoniowe w 2021 r. według GUS przeciętnie miesięcznie sięgały 2,7 proc.

Rewizja rachunków

Gdzie jeszcze szukać oszczędności? W rachunkach za usługi. I nie chodzi tylko o fryzjera czy kosmetyczkę, ale mowa też o dostawcach prądu, telewizji czy ubezpieczeń. Przed podpisaniem kolejnej umowy z tą samą firmą warto zrobić ponowne rozeznanie na rynku, aby przekonać się, jak kształtują się aktualne stawki u konkurencji. Atrakcyjne pod względem cenowym ubezpieczenia oferuje PKO Bank Polski. Chodzi zarówno o polisy na życie, podróżne, nieruchomości, jak i polisy dla dzieci i młodzieży. Dla przykładu polisa na życie to koszt od 2 zł miesięcznie, a na samochód od 1 zł miesięcznie. W przypadku ubezpieczenia podróży składka jest uzależniona od kierunku, czasu i wybranych świadczeń, ochrony dochodu - od spłacanego kredytu czy pożyczki. Indywidualnie jest też dostosowywana składka polisy na dom i mieszkanie.
Jeśli już o tym mowa, to warto również poszukać oszczędności we własnym domu, który również pochłania znaczą część domowego budżetu. Na przykład na użytkowanie mieszkania i nośniki energii przeznaczamy 19 proc. wydawanych pieniędzy. Prostym zabiegiem jest wyłączanie światła w pomieszczeniach, w których nie spędza się czasu, dokręcanie kranu, nieutrzymywanie urządzeń w opcji „stand by”.
- Utrzymuj sprzęty w dobrym stanie, co pozwoli uniknąć poważnej awarii, a tym samym dużych wydatków na jej usunięcie. Naucz się wietrzyć mieszkanie w chłodne dni tak, by jak najmniej korzystać z ogrzewania, ale nie marznąć. Pamiętaj o dobrym uszczelnieniu okien i otwieraj je tylko, jeśli kaloryfery są wyłączone - podpowiadają eksperci PKO Banku Polskiego.
Instytucja ta proponuje również atrakcyjne finansowanie inwestycji w fotowoltaikę.
PARTNER
ikona lupy />
fot. materiały prasowe