Orlen ogłosił podjęcie finalnej decyzji inwestycyjnej dotyczącej budowy pierwszej polskiej morskiej farmy wiatrowej. Decyzja inwestycyjna oznacza, że koncern posiada komplet pozwoleń na budowę i zabezpieczył wszystkie komponenty farm oraz finansowanie projektu. W ramach przygotowania infrastruktury instalacyjnej dla branży offshore koncern rozpoczął również budowę terminala w Świnoujściu. Baltic Power to największa w Europie Środkowej inwestycja w zieloną energetykę, która już za trzy lata zasili nawet 1,5 miliona gospodarstw domowych.
Największa europejska inwestycja w offshore
Istotnym czynnikiem determinującym bezpieczeństwo energetyczne jest skala, tempo, kierunek i koszty transformacji energetycznej. Proces ten w Polsce istotnie przyspiesza dzięki inwestycjom m.in. Orlenu i PGE. Multienergetyczny koncern postawi pierwszą morską farmę wiatrową na polskich wodach Bałtyku, a stanie się to już w 2026 roku, gdy dzięki realizacji inwestycji stanie się możliwe zasilenie czystą energią aż 1,5 mln gospodarstw domowych. Baltic Power to kluczowy projekt energetyczny Grupy Orlen, realizowany wspólnie z wspólnie z kanadyjskim Northland Power.
Baltic Power to największa inwestycja realizowana w formule project finanance w historii Polski i największa inwestycja offshore wind realizowana w Europie od 2021 roku. Jak też największa transakcja tego typu w Europie w obszarze offshore. Jej wartość sięga ok. 22 mld złotych. Inwestycji zaufało 25 polskich i międzynarodowych instytucji finansowych, m.in. Europejski Bank Inwestycyjny, Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju oraz fundusze z Dani czy Kanady. Dzięki temu wsparciu nastąpiło uwiarygodnienie projektu, a co najważniejsze – nie obciąża on fundamentów finansowych całej Grupy Orlen.
Doświadczenie z realizacji tego projektu zostaną wykorzystane przy budowie kolejnych 5 morskich farm wiatrowych, na które Spółka uzyskała już koncesje. Ich łączny potencjał wytwórczy to 5,2 GW. Tym samym łącznie moc z morskich farm wiatrowych zarządzanych przez grupę kapitałową wzrośnie do 6,4 GW.
Projekt Baltic Power to 76 najnowocześniejszych turbin wiatrowych na świecie. A co najważniejsze jego realizacja wnosi ogromny wkład w rozwój regionu, polskiego łańcucha wartości i branży morskiej energetyki wiatrowej. Głównymi wykonawcami są najbardziej doświadczone firmy, w tym polski Vestas, który wybuduje w Szczecinie fabrykę komponentów swoich turbin, gdzie znajdzie zatrudnienie ponad 700 osób.
Ten model rozwoju krajowego łańcucha dostaw to novum, jeśli spojrzy się na doświadczenia doprowadzania do upadłości Stoczni Szczecińskich przez nieudolność decyzyjną poprzednich rządów. W 2008 r. Komisja Europejska uznała za nielegalną pomoc publiczną przekazaną stoczniom w Gdyni i Szczecinie i nakazała zwrot środków. Od decyzji Brukseli nikt się nie odwołał. Od podobnej decyzji KE odwołała się Francja i pomoc rządu dla największej francuskiej stoczni w Saint-Nazaire okazała się legalna, a stocznia działa do dziś.
Projekt morskich farm wiatrowych to tylko element całego pakietu inwestycji zwiększających bezpieczeństwo energetyczne regionu. Trwa równocześnie budowa terminala instalacyjnego w Świnoujściu, gdzie zakończenie prac planowane na przełom lat 2024/2025. Będzie to pierwszy w Polsce i jeden z najnowocześniejszych terminali do budowy farm offshore wind w Europie dając około 100 nowych miejsc pracy. Lokalizacja pozwala na obsługę nie tylko polskich inwestycji, ale również niemieckich, szwedzkich czy duńskich.
Według strategii ORLEN2030 koncern stanie się liderem w projektach farm wiatrowych również na lądzie. Niedawno ORLEN Wind 3 zawarł warunkową umowę zakupu 2 farm wiatrowych od brytyjskiego Octopus Renewables Infrastructure Trust PLC, transakcja powinna zostać sfinalizowana jeszcze w tym roku. Uruchamiany projekt to ok. 60 MW farm znajdujących się w woj. wielkopolskim i zachodniopomorskim, co daje pokrycie rocznie zużycie energii ponad 100 tys. gospodarstw domowych. Dzięki tej transakcji koncern będzie posiadał już blisko 1 GW mocy zainstalowanych w odnawialnych źródłach.
Jednak to nadal tylko wstęp do realizacji celów, które postawiono w Strategii ORLEN, gdzie założone, że do 2030 r. wybudowanych zostanie 9 GW mocy w energetyce odnawialnej i wydatkowane będzie aż 120 mld zł na zielone inwestycje. Korzyści dla Polski, społeczeństwa i gospodarki są jednoznaczne. To niższe ceny energii, ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, tworzenie miejsc pracy dla polskich firm, a przede wszystkim utrwalenie bezpieczeństwa energetycznego kraju.
Dr Artur Bartoszewicz
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie