Koncerny energetyczne w Polsce dokonują sektorowej transformacji, która wymaga dynamicznego i elastycznego podejścia wobec zmieniających się uwarunkowań. Dzieje się to pod presją ekonomiczną, czasową, a w ostatnim czasie także geopolityczną. Dlatego z trybu ewolucyjnego musimy wejść pilnie w tryb rewolucyjnej zmiany, opartej na inteligentnych rozwiązaniach

Trwająca rewolucja energetyczna oparta na inteligentnych rozwiązaniach zbiega się z czasem walki o niezależność energetyczną Europy. Ostatnie miesiące pokazały jak szybko, ale też solidarnie powinniśmy działać w zakresie transformacji energetycznej. Innowacyjne technologie są kluczem do przyszłości sektora energetyki, ale ważne jest sprawiedliwe podejście do specyficznych warunków danego kraju. Dla Polski najważniejsze jest bezpieczeństwo energetyczne, chcemy je budować w modelu równych szans rozwojowych - mówi minister aktywów państwowych, wicepremier Jacek Sasin, nadzorujący strategiczne polskie spółki energetyczne.
Rewolucja energetyczna w ocenie ekspertów Grupy ENEA powinna opierać się na inteligentnych, innowacyjnych rozwiązaniach, odwołujących się do trwającej rewolucji cyfrowej i możliwości sztucznej inteligencji. Musi jednocześnie odpowiadać na zmieniające się uwarunkowania i dynamikę otoczenia społeczno-gospodarczego.
- Wyzwania obecnych czasów to impuls do dużej aktywności i fundamentalnych zmian w myśleniu o bezpieczeństwie energetycznym, które będzie wypadkową prowadzonej obecnie polityki aspiracyjnej, odważnego wprowadzania innowacyjnych rozwiązań i systematycznego rozwoju sektora prosumenckiego - podkreśla Paweł Majewski, prezes zarządu Enea SA.

Inteligentna energia z domowego magazynu

Magazynowanie energii to obecnie kluczowe wyzwanie transformacji energetycznej. Dlatego w pięciu polskich miastach Enea Operator wybudowała prototypowe magazyny energii, każde w innej technologii. Taki zabieg pozwoli na analizę każdego rozwiązania i ocenę funkcjonalności. Tego typu innowacyjne rozwiązania to dzisiaj konieczność, wynikająca z dynamicznego wzrostu liczby OZE, które są i będą przyłączane do sieci. W perspektywie otwiera się rynek prosumencki i dlatego odpowiednie rozwiązania muszą pomóc w efektywnym wykorzystaniu energii. W ostatnich dniach Enea podjęła współpracę z firmą Jenox Akumulatory, wytwarzającą blisko milion samochodowych baterii rocznie, której celem jest prowadzenie projektów badawczo-rozwojowych w zakresie magazynowania energii, w tym rozwiązań dla prosumentów. Celem jest opracowanie i stworzenie domowego magazynu energii. Przydomowe banki energii energetycznej u odbiorców przyłączonych do sieci energetycznej niskiego napięcia to naturalny kierunek rozwoju w czasie ożywionego wzrostu mikroinstalacji prosumenckich.
- Magazynowanie energii pozwala na zwiększenie elastyczności pracy sieci, gromadzenie nadwyżek energii odnawialnej służy bilansowaniu systemu. Natomiast wdrożenie innowacji, która doprowadzi do uruchomienia w Enei Operator udoskonalonej metody magazynowania energii na poziomie niskiego napięcia, jest działaniem kluczowym z punktu widzenia jakości energii elektrycznej - mówi dr hab. Wojciech Drożdż, prof. Uniwersytetu Szczecińskiego, wiceprezes Enei Operator ds. innowacji i logistyki.
Przydomowe magazyny energii umożliwią dalszy dynamiczny rozwój energetyki rozproszonej i optymalne wykorzystanie mikroinstalacji fotowoltaicznych. Dzięki nim prosumenci będą mogli maksymalizować zużycie energii na własne potrzeby, na miejscu w swoich domach.
Budowa magazynów energii zarówno w wydaniu przemysłowym, jak i domowym to wyzwanie nie tylko Polski, ale również całego świata, czego przykładem jest uruchomiony w Wielkiej Brytanii jednogodzinny magazyn energii o mocy 100 MW, który stał się największą tego rodzaju instalacją w Europie. Na Wyspach trwa budowa jednostki bateryjnej, której pojemność będzie niemal dwukrotnie wyższa. W Essex powstanie magazyn energii o mocy 99 MW i pojemności 198 MWh.

Inteligentna energia z wodoru

Transformacja polskiego sektora energetycznego, której Grupa Enea jest aktywnym uczestnikiem, wymaga poprawy efektywności energetycznej, która w obecnej sytuacji nie może przekreślać także znaczenia paliw kopalnych. Grupa Enea wspólnie z Zachodniopomorskim Uniwersytetem Technologicznym w Szczecinie realizuje projekt H2eBuffer, którego celem ma być stworzenie systemu magazynującego energię i stabilizującego sieć energetyczną. System będzie wykorzystywał wodór wytworzony z instalacji OZE. Sercem opracowywanego przez naukowców i energetyków z Enei Operator projektu będzie magazyn energii oparty na zielonym wodorze - ekologicznym paliwie powstającym w procesie elektrolizy wody z wykorzystaniem energii elektrycznej z OZE, czyli instalacji fotowoltaicznych, farm wiatrowych czy też elektrowni wodnych. Komplementarnym celem projektu jest wykorzystanie nadwyżek wyprodukowanego wodoru do zasilania np. samochodów elektrycznych operatora systemu dystrybucyjnego.
Światowe analizy wskazują, że magazynowanie zielonego wodoru jest jedynym rozwiązaniem, które odpowiada potrzebom zrównoważonego rozwoju w długiej perspektywie. Wodór może być wykorzystany jako nośnik energii, magazyn energii lub paliwo. W pierwszym przypadku zmagazynowany wodór służyć będzie do ponownej produkcji energii elektrycznej z wykorzystaniem ogniw paliwowych.

Inteligenta energia sztucznej inteligencji

Enea Operator z Grupy Enea opracowała również innowacyjny system zarządzania danymi pomiarowymi. Dzięki specjalnie zaprojektowanym algorytmom możliwe jest kompleksowe wykorzystanie bogatej bazy pomiarowej i optymalizacja pracy sieci dystrybucyjnej. Algorytmy optymalizujące pracę sieci elektroenergetycznych zostały zbudowane na trzech filarach: dane pomiarowe pracy sieci, standardy Enei Operator oraz wiedzę ekspercką pracowników spółki, wspartą przez zespoły badawcze polskich uczelni. Enea Operator wykorzystuje obecnie pięć zaawansowanych algorytmów, które pobierają dane ze stacji bilansujących.
Każdy z pięciu wdrożonych przez Eneę Operator algorytmów został wprowadzony do centralnego systemu akwizycji danych pomiarowych, którego funkcję pełni aplikacja origAMI. Pozyskiwanie tak dużej ilości danych jest ogromnym wyzwaniem, jednak jeszcze ważniejszy jest sposób i skuteczność zarządzania nimi. Aplikacja origAMI służy m.in. do gromadzenia użytecznych danych pomiarowych i wykorzystuje je w algorytmach mających na celu monitorowanie, kontrolę i ciągłą poprawę parametrów napięcia energii dostarczanej odbiorcom Enei Operator. Odpowiednio wykorzystane dane pozwalają spółce realizować nadrzędny cel: nieprzerwane dostawy energii elektrycznej do wszystkich klientów z obszaru działania Enei Operator, obejmującego północno-zachodnią część Polski.

Inteligentny wychwyt CO2

Grupa Enea wraz z norweską firmą CAPTICO2 ma w planach przetestowanie w Polsce możliwości wychwytu i składowania CO2. Pilotaż technologiczny zostanie przeprowadzony w Łęczyńskiej Energetyce, spółce córce LW Bogdanka (Grupa Enea). Norweska firma dysponuje technologią sekwestracji, która ma szansę być z powodzeniem stosowana w instalacjach ciepłowniczych i energetycznych. Współpraca może przyczynić się do obniżenia emisji CO2 do atmosfery i jest zbieżna z polityką ochrony środowiska.

Czas na strategiczne zmiany systemowe

Transformacja energetyczna nie dokona się w pełni i skutecznie bez strategicznych zmian systemowych. Warunkiem koniecznym, który otwiera rzeczywisty start spółek do transformacji energetycznej, jest stworzenie, zgodnie z koncepcją Ministerstwa Aktywów Państwowych RP, Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE). To zmiana systemowa otwierająca porównywalne z innymi podmiotami rynkowymi szanse rozwojowe i inwestycyjne dla naszego sektora, odpowiadającego za bezpieczeństwo energetyczne Polski. Czas na odważne wejście na ścieżkę mądrej rewolucji energetycznej oraz inteligentne wdrożenie ambitnych - a w czasach obecnych to jedyne możliwe - celów strategicznych. ©℗
Opracowanie: Grupa ENEA
________________________________________________________

OPINIA

Majewski: Suwerenność energetyczna to polityka wysokich aspiracji i realnego bezpieczeństwa

ikona lupy />
Paweł Majewski prezes zarządu ENEA SA / Materiały prasowe
Czas rewolucji energetycznej to czas wyznaczania także nowego paradygmatu bezpieczeństwa państwa i obywateli. Chcemy budować je na pełnej suwerenności energetycznej -w wymiarze państwowym, regionalnym, lokalnym iindywidualnym. Bo idea suwerenności energetycznej to polityka wysokich aspiracji, to niezależność od niepożądanych dziś dostawców iźródeł, to społeczna świadomość strategicznego znaczenia energetyki, atakże indywidulana odpowiedzialność za jej transformację. Grupa Enea, jako wicelider rynku wytwarzania energii elektrycznej wPolsce, ma ambicje, aby nie tylko realizować nowe przedsięwzięcia oparte na odnawialnych źródłach energii, lecz także stymulować kierunki rozwoju całego sektora elektroenergetycznego. Widzimy ogromny impuls rozwojowy oraz potencjał dla budowy bezpieczeństwa isuwerenności energetycznej wbezpośrednim zaangażowaniu obywateli jako producentów izarządców własnej inteligentnej energii elektrycznej.
Dziś warto zatem przyjmować wpracach strategicznych perspektywę indywidualnego odbiorcy iprosumenta. Strategia transformacji energetycznej musi opierać się na jego zaangażowaniu wprodukcję, jego świadomości iodpowiedzialności, wtym na rozumieniu kontekstów międzynarodowych iglobalnych. Atakże na odpowiednich narzędziach, które musimy mu zapewnić. Ztego powodu Grupa Enea zdecydowała wswojej strategii na rozwijanie nowych mocy OZE wpołączeniu zmagazynami energii. To absolutnie ostatni moment, by zapobiec problemom wpracy sieci. Priorytetowa staje się konieczność realizacji milionowych inwestycji wstabilność naszych sieci zpowodu lawinowego przyłączania mikroinstalacji fotowoltaicznych przez prosumentów. Musimy dobrze zarządzić tą społeczną energią do produkcji energii!
Rozwój magazynów energii jest więc ważnym elementem transformacji energetycznej i wsparciem w efektywnym wykorzystaniu OZE, co wynika z faktu, iż najbardziej popularne technologie wytwarzania energii w generacji rozproszonej, czyli wykorzystujące promieniowanie słoneczne i wiatr, charakteryzują się niestabilnością poziomu produkcji, który determinowany jest istotnie przez warunki pogodowe. Magazynowanie energii pozwoli na zwiększenie elastyczności pracy sieci, gromadzenie nadwyżek energii odnawialnej oraz służyć będzie bilansowaniu systemu. To z kolei kluczowy warunek w budowie nowoczesnej suwerenności energetycznej -fundamentu bezpieczeństwa Polski wdobie kryzysów gospodarczych, cywilizacyjnych igeopolitycznych.