Sytuację na krajowym rynku węgla energetycznego obrazują dwa indeksy, bazujące na danych miesięcznych ex-post i wyrażające cenę zbytu węgla kamiennego w jakości dostosowanej do potrzeb odbiorców. Indeks PSCMI1 (z ang. Polish Steam Coal Market Index) wyraża ceny węgla dla tzw. energetyki zawodowej i przemysłowej, indeks PSCMI2 - dla ciepłowni przemysłowych i komunalnych. Wyrażona w indeksach wartość to cena węgla netto "na wagonie" w punkcie załadunku - bez uwzględnienia podatku akcyzowego, kosztów ubezpieczenia oraz kosztów dostawy.
Jak wynika z opublikowanych w piątek danych katowickiego oddziału Agencji Rozwoju Przemysłu (ARP), który monitoruje sytuację w polskim sektorze węglowym, w kwietniu indeks cenowy dla węgla kierowanego do energetyki wyniósł 199,26 zł za tonę, a w przypadku węgla dla ciepłownictwa 243,73 zł za tonę.
"Ostatnio tak wysokie ceny dla wskaźnika PSCMI2 (węgiel dla ciepłownictwa - PAP) notowane były dokładnie dwa lata temu, czyli w kwietniu 2015 r. W porównaniu z kwietniem 2016 r. indeks wzrósł o 20 proc., natomiast w stosunku do poprzedniego miesiąca o 4,3 proc." - podała Agencja.
W kwietniu skończyła się natomiast dobra passa dla drugiego indeksu - PSCMI1. Jego wartość, po ostatnich czterech miesiącach ciągłych wzrostów, spadła w kwietniu o 0,5 proc., choć w odniesieniu do sytuacji sprzed roku indeks jest i tak o ok. 2 proc. wyższy.
Analiza indeksów w ciągu ostatnich miesięcy wskazuje, że choć ceny węgla energetycznego są wyższe niż przed rokiem, nadal daleko im jednak do rekordowego poziomu z pierwszych miesięcy 2012 roku, kiedy indeks obrazujący ceny węgla dla energetyki wynosił maksymalnie 283,61 zł, a dla ciepłownictwa 357,65 zł.
Innym, obok cen za tonę węgla, miernikiem sytuacji na rynku węgla energetycznego jest wartość, jaką energetyka i ciepłownictwo płacą za gigadżul energii uzyskanej z zakupionego węgla. W kwietniu 2017 r. było to 8,84 zł za gigadżul w przypadku węgla dla energetyki oraz 10,09 zł za gigadżul dla ciepłownictwa.
O ile dla węgla do produkcji ciepła oznacza to zauważalny wzrost w ostatnich miesiącach (np. w czerwcu ubiegłego roku było to jedynie 8,07 zł za gigadżul), o tyle w przypadku węgla dla energetyki można mówić o stagnacji w ciągu minionego roku - od stycznia 2016 r. wskaźnik stale jest na poziomie ok. 8,5-8,9 zł za gigadżul (w styczniu 8,92 zł, w lutym 8,93 zł, w marcu 8,88 zł). Oznacza to, że realne ceny węgla dla energetyki, wyrażone jego wartością energetyczną, pozostają na poziomie zbliżonym do tego sprzed roku.
Tworzone przez ARP i TGE indeksy rynku węgla energetycznego są także narzędziem umożliwiającym porównanie faktycznych cen węgla energetycznego w Polsce z międzynarodowymi cenami notowanymi w zachodnioeuropejskich portach ARA. W kwietniu za tonę węgla energetycznego o określonych parametrach kaloryczności (6000 kcal/kg) płacono tam ok. 77,5 USD. W przeliczeniu na dolary w kwietniu polski indeks PSCMI1 wyniósł 56,13 USD za tonę węgla, a PSCMI2 64,08 USD za tonę - bez kosztów transportu, podatków i innych obciążeń.
Polskie Indeksy Rynku Węgla Energetycznego to grupa wskaźników cen wzorcowego węgla energetycznego produkowanego przez krajowych producentów i sprzedawanego na krajowym rynku energetycznym oraz krajowym rynku ciepła. Wyznaczane są co miesiąc na podstawie danych przetwarzanych przez Agencję Rozwoju Przemysłu, przy współpracy Towarowej Giełdy Energii - obie instytucje wraz z Instytutem Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk w Krakowie są współwłaścicielami metodologii obliczania indeksów.
W kwietniu 2017 r. produkcja węgla kamiennego w Polsce wyniosła - według danych katowickiego oddziału ARP - niespełna 5,3 mln ton, wobec blisko 6 mln ton w marcu br.