W wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów pojawiła się zapowiedź projektu nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (nr UD 45) – to pierwsza z dwóch planowanych przez resort klimatu i środowiska propozycji zmian w systemie kaucyjnym.

Skupia się ona na poprawie kwestii technicznych, takich jak przyspieszenie procesu uzyskiwania zezwolenia przez operatora czy wzmocnienie nadzoru nad nim. Natomiast w drugim projekcie mają się znaleźć zasadnicze zmiany, np. mechanizm podążania kaucji za produktem, przesunięcie o rok włączenia do systemu opakowań po napojach mlecznych oraz zwolnienie kaucji z podatku VAT.

– Musimy uwzględnić racje różnych interesariuszy: przedsiębiorców, wytwórców napojów, branży sklepowej, samorządu oraz organizacji proekologicznych. Pogodzenie życzeń tych wszystkich stron nie jest proste – tłumaczyła w czwartek wiceminister klimatu i środowiska Anita Sowińska, odnosząc się do zarzutów m.in. o opieszałość we wprowadzaniu zmian podnoszonych przez organizacje zrzeszające przedsiębiorców w apelu skierowanym bezpośrednio do Donalda Tuska.

Ich zdaniem kaucja powinna zacząć być pobierana dopiero w 2026 r., a nie tak jak zaplanowano o rok wcześniej. Ten postulat wynika stąd, że zdaniem producentów panujące obecnie chaos informacyjny i brak wiedzy o konkretnych zmianach w systemie kaucyjnym uniemożliwiają odpowiednie przygotowanie się biznesu do wejścia w życie systemu już 1 stycznia 2025 r. Dodatkowo przedsiębiorcy zwracali uwagę na to, że Ministerstwo Finansów nie potwierdziło oficjalnie wyłączenia kaucji z poboru podatku VAT. W odpowiedzi na to MKiŚ po raz kolejny zapewniło, że VAT nie będzie doliczany do kaucji.

Wiceminister klimatu i środowiska odpowiedziała również na obawy włodarzy samorządowych o to, że wprowadzenie systemu kaucyjnego uniemożliwi im realizację wymaganych poziomów zbiórki odpadów w gminach i narazi ich na wysokie kary.

– Butelki zebrane w ramach systemu kaucyjnego gmina będzie mogła zaliczyć na poczet wymaganych poziomów zbiórek – uspokoiła Anita Sowińska.

Według niej także samorządom powinno zależeć na zachęcaniu operatorów do stawiania na ich terenie kaucjomatów (urządzeń przystosowanych do odbierania zużytych butelek i wypłacania za nie kaucji). Anita Sowińska zadeklarowała, że MKiŚ będzie dążyło do tego, by na terenie każdej gminy znalazł się przynajmniej jeden kaucjomat, zlokalizowany np. przy szkole albo urzędzie.

Kością niezgody między resortem klimatu a organizacjami przedsiębiorców wciąż pozostaje rozszerzona odpowiedzialność producenta (ROP). Konfederacja Lewiatan uważa, że wprowadzenie ROP powinno poprzedzać wejście w życie systemu kaucyjnego, podczas gdy resort klimatu argumentuje, że de facto system kaucyjny jest elementem składowym ROP, a tworzenie osobnej ustawy regulującej to zagadnienie nie ma najwyższego priorytetu. Jednak, jak udało nam się nieoficjalnie dowiedzieć, na przyszły tydzień w resorcie klimatu zaplanowano robocze spotkanie z przedstawicielami producentów oraz branży recyklingowej w sprawie opracowania założeń do ROP. ©℗