Związek Nauczycielstwa Polskiego zwrócił się do prezydenta Andrzeja Dudy z prośba o spotkanie w sprawie nowelizacji ustawy Prawo oświatowe, wzmacniającej rolę kuratorów. Jak wskazuje w liście do prezydenta, "niektóre z proponowanych rozwiązań burzą fundamenty polskiej edukacji".
Nowelizację ustawy Sejm uchwalił w ubiegłym tygodniu. W tym tygodniu zajmie się nią Senat.
"Niektóre z proponowanych rozwiązań burzą fundamenty polskiej edukacji. Stanowią próbę scentralizowania zarządzania oświatą i powrót do rozwiązań, którym obca była idea samorządności i demokratyzacji życia szkoły. Przesuwają edukację w stronę wzmożonej kontroli, pozbawiając rodziców prawa do decydowania o wychowaniu ich dzieci i ograniczając wspieranie systemu oświaty przez stowarzyszenia i inne organizacje" – napisali związkowcy w liście do prezydenta.
Wskazali w nim, że uchwalona przez Sejm nowelizacja "spotkała się z ogromną krytyką i wywołała społeczne protesty". "Negatywnie oceniana jest również przez naszą organizację związkową" – dodali.
"Uprzejmie prosimy o wyznaczenie terminu spotkania w celu przedstawienia przez najliczniej reprezentowany oświatowy związek zawodowy argumentów na rzecz wstrzymania niektórych rozwiązań przyjętych w ww. ustawie" – czytamy w liście ZNP do Andrzeja Dudy.
ZNP wystosowało też marszałka Senatu Tomasza Grodzkiego o przekazanie senatorom stanowiska prezydium Zarządu Głównego ZNP w sprawie nowelizacji
"Przyjęte zmiany naruszają zakres ustrojowego podziału kompetencji organów prowadzących szkoły i wykraczają zdecydowanie poza kompetencje kuratora oświaty, jako organu nadzoru pedagogicznego. Niweczą 30-letni dorobek demokratycznej polskiej szkoły, niszczą jej autonomię i służą zastraszeniu dyrektorów, rad pedagogicznych i całego środowiska oświatowego" – głosi stanowisko.
"Bez wątpienia forsowane przez ministra edukacji i nauki rozwiązania stanowią próbę scentralizowania zarządzania oświatą i powrót do rozwiązań, którym obca była idea samorządności i demokratyzacji życia szkoły, a ich wdrożenie prowadzi do odebrania organom prowadzącym i kierownictwu szkół autonomii i realnej możliwości wpływu na jakość pracy szkół i placówek" – czytamy.
ZNP wskazuje w stanowisku, że "w nowelizacji zawarto wysoce szkodliwe rozwiązania wprowadzające urzędową kontrolę działalności stowarzyszeń i innych organizacji, co pozbawia rodziców prawa do decydowania o wychowaniu ich dzieci i ogranicza wspieranie systemu oświaty przez stowarzyszenia i inne organizacje".
"Uchwalona przez Sejm ustawa wprowadza również bardzo groźną zmianę w ustawie o systemie informacji oświatowej. Zgodnie z przyjętym zapisem raz na kwartał minister edukacji i nauki będzie przekazywał do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych szczegółowe informacje o każdej nauczycielce i nauczycielu, którzy przebywają na zwolnieniu lekarskim lub urlopie macierzyńskim. Mimo że są to wrażliwe dane, ZUS będzie analizował każdy przypadek" – zaznaczono.
Związek Nauczycielstwa Polskiego zwraca się do senatorów "o odrzucenie zapisów niszczących dobre i sprawdzone w praktyce rozwiązania".
W środę po południu nowelizacją ustawy zajmować będzie się senacka Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, a w czwartek rano – senackie komisje Nauki, Edukacji i Sportu oraz Obrony Narodowej. Senat zajmie się nowelą na posiedzeniu, które rozpoczyna się w czwartek.
Zgodnie z nowelizacją dyrektor szkoły lub placówki będzie miał obowiązek – nie później niż na dwa miesiące przed rozpoczęciem zajęć prowadzonych przez stowarzyszenia lub organizacje – uzyskać szczegółową informację o planie działania na terenie szkoły, konspekt zajęć i materiały wykorzystywane na oferowanych zajęciach, a także uzyskać pozytywną opinię kuratora oświaty dla działań takiej organizacji w szkole lub w placówce. Kurator ma 30 dni na wydanie opinii. Udział ucznia w zajęciach prowadzonych przez stowarzyszenia lub organizacje będzie wymagał pisemnej zgody rodziców niepełnoletniego ucznia lub pełnoletniego ucznia. Z procedury tej wyłączono organizacje harcerskie.
W noweli zapisano też, że jeśli dyrektor szkoły lub placówki oświatowej nie zrealizuje zaleceń wydanych przez kuratora oświaty, będzie on mógł wezwać go do wyjaśnienia, dlaczego tego nie zrobił. Jeśli dyrektor nadal nie będzie realizował zaleceń, kurator może wystąpić do organu prowadzącego szkołę lub placówkę z wnioskiem o odwołanie dyrektora w czasie roku szkolnego, bez wypowiedzenia. Organ prowadzący będzie miał 14 dni na odwołanie dyrektora, jeżeli tego nie zrobi to powierzenie stanowiska dyrektora wygaśnie 14 dni po otrzymaniu wniosku. W nowelizacji nie przewidziano drogi odwołania się.
Wzmocniono też nadzór nad szkołami i placówkami niepublicznymi. Kurator będzie mógł wydać osobie prowadzącej taką szkołę lub placówkę polecenie niezwłocznego umożliwienia wykonania czynności dotyczących nadzoru pedagogicznego.
Nowelizacja wzmacnia również pozycję kuratora oświaty, jeśli chodzi o wspólne kompetencje organu prowadzącego i organu nadzoru pedagogicznego. Wszędzie tam, gdzie do tej pory wymagana była opinia kuratora, zapisano, że musi być to opinia pozytywna. Ponadto wprowadzono do ustawy katalog warunków, jakie muszą być spełnione, by organ prowadzący mógł zlikwidować szkołę lub placówkę.
Nowela wprowadza też możliwość prowadzenia nauki zdalnej z innych powodów, niż COVID-19, o ile zawieszenie zajęć stacjonarnych trwa dłużej niż dwa dni. Daje możliwość organizowania zdalnego nauczania dla uczniów objętych indywidualnym nauczaniem lub uczniów hospitalizowanych.
Po uchwaleniu przez Sejm nowelizacji minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek dziękował posłom za "wzmocnienie prawa rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnym światopoglądem, odpolitycznienie szkoły i ochronę dzieci przed demoralizacją". "Bardzo ważna decyzja" – podkreślił. (PAP)
Autorka: Danuta Starzyńska-Rosiecka