Zwolnienie ze składek przyznane podmiotom działającym w branży turystycznej przysługuje im za okres od lipca do września. W porównaniu do zwolnienia ze składek dla wszystkich przedsiębiorców, które wprowadzono tarczą 1.0, ograniczono nie tylko krąg uprawnionych płatników, lecz także zmieniono warunki otrzymania zwolnienia. W prowadzono nowy warunek – przedsiębiorca musi wykazać 75-proc. spadek przychodu wobec analogicznego miesiąca w roku ubiegłym. Nie wszystko jednak uległo zmianie. Nadal obowiązują zasady dotyczące zaliczania okresu zwolnienia do okresu ubezpieczenia, jak również zasady odpowiedzialności za złożenie nieprawdziwych oświadczeń we wniosku o zwolnienie. Dziś odpowiadamy na pytania czytelników.
▶ Jakie składki obejmuje zwolnienie?
Zwolnienie obejmuje składki na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych, należne za okres od 1 lipca 2020 r. do 30 września 2020 r.
▶ Kto może skorzystać ze zwolnienia ze składek?
Z tego rodzaju pomocy może skorzystać płatnik, który na dzień złożenia wniosku o zwolnienie z opłacania składek prowadzi działalność oznaczoną według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) 2007, jako rodzaj przeważającej działalności, kodami 49.39.Z, 55.10.Z, 77.39.Z, 79.ll.A, 79.90.A, 82.30.Z, 90.01.Z, 90.02.Z, 93.29.A, 93.29.B, 93.29.Z.
▶ Co oznacza „przeważająca działalność”?
Przeważająca działalność to pojęcie z dziedziny statystyki zdefiniowane w rozporządzeniu Rady Ministrów z 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (Dz.U. nr 251, poz. 1885; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1249). Zgodnie z pkt 7 załącznika do rozporządzenia jest to działalność posiadająca największy udział wskaźnika (np. wartość dodana, produkcja brutto, wartość sprzedaży, wielkość zatrudnienia lub wynagrodzeń) charakteryzującego działalność danej jednostki.
Wchodzi w życie druga tarcza antykryzysowa dla turystyki
Wchodzi w życie druga tarcza antykryzysowa dla turystyki

Zobacz również
▶ Kto ocenia, czy dana działalność jest rzeczywiście przeważająca i można skorzystać ze zwolnienia?
Oceny tej będzie dokonywał sam przedsiębiorca. We wniosku o zwolnienie złoży oświadczenie o rodzaju działalności pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. W oświadczeniu jest zawarta klauzula następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
▶ Jakie dodatkowe warunki trzeba spełnić, aby skorzystać ze zwolnienia?
Zgodnie z art. 31zo ust. 8 specustawy, który wejdzie w życie 15 października, płatnik skorzysta ze zwolnienia, jeżeli był zgłoszony jako płatnik składek do 30 czerwca 2020 r. i przychód z tej działalności w rozumieniu przepisów podatkowych uzyskany w pierwszym miesiącu kalendarzowym, za który składany jest wniosek o zwolnienie z opłacania tych składek, był niższy co najmniej o 75 proc. w stosunku do przychodu uzyskanego w tym samym miesiącu kalendarzowym w 2019 r.
Dodatkowym warunkiem zwolnienia z obowiązku opłacania należności do ZUS jest przesłanie deklaracji rozliczeniowych lub imiennych raportów miesięcznych należnych za lipiec, sierpień, wrzesień 2020 r. do 31 października 2020 r., chyba że płatnik jest zwolniony z obowiązku ich składania.
▶ Czy można otrzymać zwolnienie ze składek, jeśli działalność nie była wykonywana w 2019 r.?
Z nowych przepisów wynika, że warunkiem jest rejestracja jako płatnik przed 30 czerwca 2020 r., jednak wymagają one również, aby nastąpił spadek przychodu wobec lipca, sierpnia lub września 2019 r. Oznacza to, że nieprowadzenie działalności w tych miesiącach nie pozwoli na zwolnienie ze składek. Wystąpiliśmy do ZUS o potwierdzenie zastosowania takiej wykładni.
▶ Od kiedy można składać wnioski o zwolnienie ze składek
Nowelizacja specustawy wchodzi w życie 15 października, dlatego też dopiero od tej daty można będzie składać wnioski o zwolnienie ze składek.
▶Czy w związku z tym, że niektórym płatnikom termin uiszczenia składek mija 15 października, wniosek o zwolnienie ze składek powinien być złożony do ZUS dokładnie tego dnia?
Nie. Ten sam problem pojawił się podczas wejścia w życie przepisów dopuszczających zwolnienie ze składek za marzec–maj. Płatnicy mogli składek nie płacić, a wniosek złożyć aż do 30 czerwca. Taka konstrukcja przepisów, jak również długi okres rozpatrywana wniosków przez ZUS powodował, że jeśli uprawnione osoby nie zapłaciły składek za miesiące, za które zgodnie z ustawą przysługiwało im zwolnienie, miewały problemy z otrzymaniem zasiłku chorobowego. Spowodowane to było tym, że dopóki ZUS nie rozpatrzył wniosku, na koncie płatnika widniała zaległość. Także w tym przypadku mogą zdarzać się podobne sytuacje.
▶ Do kiedy i w jaki sposób można składać wnioski?
Wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacania należności z tytułu składek trzeba złożyć do 30 listopada 2020 r. Zgodnie z 31zo ust. 4 specustawy o COVID-19 wniosek o zwolnienie z opłacania składek może być złożony wyłącznie w formie: dokumentu elektronicznego za pomocą profilu informacyjnego utworzonego PUE ZUS, dokumentu elektronicznego opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub osobistym albo przy wykorzystaniu sposobu potwierdzania pochodzenia oraz integralności danych udostępnionego bezpłatnie przez ZUS w systemie teleinformatycznym.
▶ Czy ZUS przed przyznaniem zwolnienia będzie badał, czy wnioskodawca spełnił warunki, by je otrzymać?
Prawdopodobnie tak jak w przypadku poprzedniego zwolnienia ZUS będzie rozliczał konta płatników w oparciu o oświadczenia i posiadane przez siebie informacje. Trzeba jednak pamiętać, że ZUS może wymieniać informacje z szefem Krajowej Administracji Skarbowej w zakresie przychodu wykazanego we wniosku o zwolnienie z opłacania składek. W razie stwierdzenia rozbieżności w wysokości przychodu płatnik będzie zobowiązany do opłacenia należności wraz z odsetkami za zwłokę w terminie 30 dni od otrzymania decyzji o obowiązku opłacenia tych składek. W przypadku ich nieopłacenia należności te podlegają przymusowemu dochodzeniu na podstawie przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
▶ Czy ZUS wyda decyzję o zwolnieniu ze składek?
Nie, jeśli stwierdzi, że zwolnienie dla danego płatnika przysługuje, konto płatnika zostanie po prostu rozliczone. Podobnie jak w przypadku poprzedniego zwolnienia ze składek ZUS wyda decyzję jedynie wtedy, gdy odmówi zwolnienia ze składek. Od decyzji tej płatnikowi przysługuje prawo do wniesienia wniosku do prezesa ZUS o ponowne rozpatrzenie sprawy na zasadach dotyczących decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra. Do wniosku stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu postępowania administracyjnego dotyczące odwołań od decyzji oraz prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
▶ Czy przychody z tytułu zwolnienia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek za lipiec–wrzesień stanowią przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych?
Nie, nie stanowią takiego przychodu.
▶ Czy nieopłacenie składek będzie miało wpływ na prawo do świadczeń z ubezpieczeń społecznych?
Zgodnie z art. 31zs specustawy o COVID-19, który także będzie obowiązywał w stosunku do zwolnienia ze składek za lipiec–wrzesień, w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących, jeżeli przepisy uzależniają prawo lub wysokość świadczeń z ubezpieczeń społecznych od opłacenia składek, składki zwolnione z obowiązku ich opłacania traktuje się jak składki opłacone. Przedsiębiorca i osoba z nią współpracująca zachowuje prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, jeżeli podlegała ubezpieczeniu chorobowemu 1 lutego 2020 r. Zwolnienie ze składek nie wpłynie także na prawo do korzystania z bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej.
▶ Czy zwolnienie wpłynie na otrzymanie zaświadczenia o niezaleganiu ze składkami?
Zgodnie z art. 31zr specustawy o COVID-19 informacja o składkach na ubezpieczenie emerytalne osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących zwolnionych z obowiązku ich opłacania ewidencjonowana jest na koncie ubezpieczonego jako składka wpłacona. Ustęp 3 tego artykułu stwierdza wprost, że płatnika, który złożył wniosek o zwolnienie z opłacania składek, do dnia rozpatrzenia tego wniosku uważa się za niezalegającego w opłacaniu składek należnych za okres wskazany w tym wniosku.
▶ Co się stanie ze składkami, jeżeli przedsiębiorca opłacił składki za miesiące, za które przysługuje zwolnienie?
Opłacone należności z tytułu składek, które zostały zwolnione z obowiązku opłacania na podstawie ust. 8, podlegają zwrotowi na zasadach określonych w art. 24 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 266; ost.zm. 2020 r. poz. 2070 r.).
Podstawa prawna
•art. 31zo-zu z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1639) – w brzmieniu obowiązującym od 15 października 2020 r.