Podatnik, który chce zmienić zasady rozliczania się z fiskusem, ma na to czas do jutra. Gapiostwo może go drogo kosztować.
Do wyboru jest: opłacanie PIT według skali podatkowej (18 i 32 proc.), liniowa stawka 19 proc., ryczałt od przychodów ewidencjonowanych lub opodatkowanie w formie karty podatkowej.
Zasadą jest opłacanie PIT według skali podatkowej, ale coraz więcej podatników może – o ile spełnia ku temu warunki – płacić podatek w formie zryczałtowanej. W 2014 r. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wybrało prawie milion osób (w tym 540 tys. przedsiębiorców). Nie ma jeszcze danych za 2015 r., ale z pewnością nie mniejsza część podatników w ten sposób właśnie dzieliła się z fiskusem zarobkiem z wynajmu lub dzierżawy (według stawki 8,5 proc. od przychodu). Z ryczałtu od najmu lub dzierżawy nie mogą korzystać przedsiębiorcy, ale pozostałe osoby jak najbardziej, jeśli tylko spełnią inne warunki. Co więcej, w ten sposób można rozliczać najem nie tylko rzeczy materialnych.
Znak towarowy
8,5-proc. ryczałt można płacić np. od wynagrodzenia za odpłatną dzierżawę znaku towarowego. Potwierdza to prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 24 września 2015 r. (sygn. akt I SA/Łd 657/15). WSA podkreślił, że źródłem przychodu jest w tym wypadku umowa dzierżawy, a nie treść prawa majątkowego. Innego zdania był fiskus, który uważał, że wynagrodzenie pochodzi z praw majątkowych i należy zapłacić PIT według skali podatkowej.
Blogi i auta
8,5-proc. ryczałt zapłaci także osoba, która odpłatnie wynajmuje bądź wydzierżawia pod reklamy powierzchnię na własnej stronie internetowej. Jeszcze w 2014 r. fiskus odmawiał w takiej sytuacji prawa do ryczałtu. Tłumaczył to tym, że przysługuje on tylko przy wynajmie bądź dzierżawie rzeczy materialnych. Minister finansów zmienił jednak zdanie i wydał interpretację ogólną z 5 września 2014 r. (nr DD2/033/55/KBF/14/RD-75000). Dziś sprawa nie jest już kontrowersyjna, co potwierdzają interpretacje dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 22 grudnia, nr IPTPB1/4511-590/15-5/MD oraz interpretacja zmieniająca ministra finansów z 15 grudnia 2015 r., nr DD9/033/590/BRT/2014/RWPD-113140.
8,5-proc. podatek od przychodów zapłaci także osoba, która odpłatnie wynajmuje bądź wydzierżawia własny samochód. Potwierdzają to zarówno odpowiedź Ministerstwa Finansów na pytanie DGP, jak i interpretacje fiskusa (np. dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 28 listopada 2011 r., nr ITPB1/415-137/11/PSZ).
Popularne nieruchomości
Najwięcej osób fizycznych płaci 8,5-proc. ryczałt od przychodów z wynajmu nieruchomości. Ostatnio fiskus stał się bardziej liberalny i przyznaje im takie prawo, nawet jeśli najem ma charakter ciągły i zorganizowany. Potwierdzają to interpretacje dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 9 listopada 2015 r. (nr IPTPB1/4511-484/15-4/SJ) i z 9 grudnia 2015 r. (nr IPTPB1/4511-596/15-2/MAP). Przyznał w nich prawo do ryczałtu podatnikom wynajmującym w sposób ciągły odpowiednio 8 i 5 mieszkań.
W innej interpretacji, z 13 listopada 2015 r. (nr ILPB1/4511-1-1139/15-4/AG) dyrektor bydgoskiej izby przyznał takie prawo podatnikowi, który wycofał mieszkanie z ewidencji środków trwałych i zaczął je prywatnie wynajmować. Wcześniej fiskus bywał w takich sytuacjach bardziej restrykcyjny, co opisaliśmy szerzej w artykule „Prywatny najem nie dla przedsiębiorcy” (DGP 84/2015).
Grunty pod wiatraki
Ryczałt według stawki 8,5 proc. mogli płacić także rolnicy, którzy wydzierżawią grunty np. pod elektrownie wiatrowe albo firmom przesyłowym budującym linie energetyczne. W takiej sytuacji grunty nie są wykorzystywane na cele rolnicze (w rozumieniu art. 2 ust. 2 ustawy o PIT), więc podatek dochodowy należy uiszczać. Trzeba go płacić według zasad ogólnych albo według 8,5-proc. stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, pod warunkiem złożenia oświadczenia o wyborze tej formy opodatkowania.
Potwierdza to wiele interpretacji indywidualnych, w tym dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 3 listopada 2015 r. (nr IPPB1/4511-1028/15-4/MM) i z 23 czerwca 2015 r. (nr IPPB4/4511-408/15-4/MS) oraz dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 27 kwietnia 2015 r. (nr ITPB1/4511-101/15/AK).
Inne stawki
Ryczałt według pięciu różnych stawek (3, 5,5, 8,5, 17 i 20 proc.) płacą również przedsiębiorcy. Najniższa przysługuje firmom świadczącym np. usługi gastronomiczne, według stawki 5,5 proc. rozliczają się głównie budowlańcy i transportowcy, 8,5-proc. podatek płacą (oprócz wynajmujących) także firmy prowadzące działalność usługową, według stawki 17 proc. rozliczają się np. fotografowie, stawka 20 proc. dotyczy wykonujących wolne zawody. W takiej wysokości ryczałt przestaje być jednak korzystny, bo nie pozwala odliczać poniesionych kosztów.
Podatek liniowy
Prawo do rozliczania kosztów mają natomiast przedsiębiorcy, którzy złożą oświadczenie o wyborze 19-proc. podatku liniowego (płaconego od dochodu). Według danych Ministerstwa Finansów w 2014 r. tę formę opodatkowania wybrało ponad 470 tys. osób.
Podatek liniowy pozbawia jednak możliwości wspólnego opodatkowania z małżonkiem, zastosowania kwoty wolnej oraz odliczeń od dochodu. Kto chce skorzystać z tych preferencji, powinien pozostać przy opodatkowaniu według zasad ogólnych, czyli skali podatkowej.
Podatku liniowego nie zapłacą też przedsiębiorcy, którzy świadczą podobne usługi zarówno w ramach firmy, jak i na etacie dla byłego bądź obecnego pracodawcy.
W 2014 r. z możliwości zapłaty podatku w formie ryczałtu skorzystało prawie milion osób
