Szczególnie wysoka podatność na kontaktowe przenoszenie chorób występuje w szpitalach i przychodniach zdrowia. Stosowane metody zapobiegania – mycie, dezynfekcja, dekontaminacja i sterylizacja są skuteczne pod warunkiem ich zdyscyplinowanego stosowania.
Komplementarną metodą unikania zakażeń jest tworzenie powierzchni posiadających właściwości bakteriobójcze. Od starożytności dostrzegano prozdrowotne właściwości miedzi i jej stopów – pozytywny wpływ na goje-nie się ran, nabywanie odporności na epidemie osób pracujących w kopalniach miedzi, odkażanie wody.
W ostatniej dekadzie XX wieku bakteriobójcze właściwości miedzi zostały na nowo potwierdzone w licznych badaniach laboratoryjnych w odniesieniu do szerokiego zakresu patogenów. Skuteczność miedzi potwierdzono w zwalczaniu licznych rodzajów zakażeń.
W 2011 r. Europejski Instytut Miedzi we Wrocławiu wspólnie z wrocławskim Wojewódzkim Szpitalem Specjalistycznym Ośrodkiem Badawczo-Rozwojowym, jako pierwsi w Polsce podjęli projekt pn. Zastosowania miedzi i stopów miedzi na powierzchniach dotykowych środowiska szpitalne-go – analiza skuteczności przeciwdrobnoustrojowego działania.
Liczne elementy z miedzi przeciwdrobnoustrojowej Cu+ użyto na Oddziale Nefrologicznym, na którym przebywali pacjenci w immunosupresji lub z ciężkimi infekcjami. Badania porównawcze potwierdziły, że po-wierzchnie pokryte stopem miedzi mają zdecydowanie mniejsze obciążenie bakteriami od tych, wykonanych z materiałów tradycyjnych (stal, tworzywa sztuczne, szkło). Następnie przeprowadzono badania porównawcze poręczy ze stali nierdzewnej oraz z mosiądzu (stopu miedzi Cu+) w holu wejściowym szpitala. Wykazały one, że na powierzchni było trzykrotnie mniej szczepów bakterii (np. E.coli, gronkowca złocistego), niż na powierzchniach stalowych.
Wyniki potwierdziły przeciwdrobnoustrojowe działanie stopów miedzi i dostarczyły dowodów, że Cu+ może zmniejszać ryzyko przenoszenia drobnoustrojów w warunkach klinicznych. Obiecujące wyniki zadecydowały o rozszerzeniu ich stosowania w przestrzeni szpitala, w tym m.in. w remontowanym obecnie bloku operacyjnym. – Drobnoustroje są już w znacznej mierze uodpornione na większość antybiotyków. Jest to problem nie tylko naszego szpitala czy kraju, ale świata. Miedź Cu+ może być bardzo pomocna w tym zakresie – podkreśla prof. Wojciech Witkiewicz, Dyrektor Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego we Wrocławiu.
Stanisław Dąbkowski