Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Prawdopodobnie czytelnik nie może skutecznie wystąpić przeciwko powiatowi o szkody powstałe w pojeździe, który w dacie ich powstania nie był jego własnością. Pozew może ewentualnie wnieść – jako uprawniony – kontrahent, jednak ocena prawna roszczenia pod względem art. 415 kodeksu cywilnego (dalej: k.c.) należeć będzie do sądu.
Do takiej konkluzji skłaniają regulacje prawne, do których należy się w tym przypadku odnieść, w tym kodeks cywilny oraz ustawa o drogach publicznych (dalej: u.d.p.). W art. 415 k.c. wskazano, że kto ze swojej winy wyrządził drugiemu szkodę, zobowiązany jest do jej naprawienia. Jak zaś stwierdził Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z 11 czerwca 2014 r. (sygn. akt I ACa 183/14), uchybienie przez zarządcę obowiązkom w zakresie utrzymania drogi, w tym wykonania prac porządkowych, uprawnia poszkodowanego do oparcia odpowiedzialności odszkodowawczej na podstawie art. 415 k.c., po spełnieniu wszystkich przesłanek tym przepisem wymaganych.
Z listu wynika, że przedsiębiorca poniósł wysokie koszty naprawy samochodu wskutek braku utrzymania drogi powiatowej w należytym stanie. Co do zasady należy więc rozważyć, czy zostały spełnione wszystkie przesłanki z art. 415 k.c.
Warto również zauważyć, że zgodnie z art. 19 ust. 1 u.d.p., organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi. Stosownie do ust. 2 pkt 3 tego artykułu zarządcą dróg powiatowych pozostaje zarząd powiatu. W art. 20 określono katalog należących do niego zadań. Są to m.in. utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, przeprowadzanie okresowych kontroli stanu dróg i drogowych obiektów inżynierskich oraz przepraw promowych, ze szczególnym uwzględnieniem ich wpływu na stan bezpieczeństwa ruchu drogowego, w tym weryfikację cech i wskazanie usterek, które wymagają prac konserwacyjnych lub naprawczych ze względu na bezpieczeństwo ruchu drogowego czy wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczających. Katalog zadań jest otwarty.
Korelacja powyższych przepisów pozwala przyjąć, że jeżeli w wyniku zawinionego zaniechania wykonania wymienionych czynności powstanie szkoda w majątku osoby trzeciej, to zarządca drogi co do zasady ponosi za nią odpowiedzialność z art. 415 k.c. Jednak to na przedsiębiorcy ciąży wykazanie przesłanek odpowiedzialności powiatu: powstania szkody, zdarzenia wywołującego szkodę, a także związku przyczynowego między owym zdarzeniem a szkodą.
Pojęcie szkody nie zostało zdefiniowane w k.c., jednak jak podkreśla się zgodnie w orzecznictwie sądowym, szkoda to uszczerbek majątkowy lub niemajątkowy w dobrach lub interesach prawnie chronionych, których poszkodowany doznał wbrew swojej woli (por. wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z 8 maja 2017 r., sygn. akt I C 1173/15). Chodzi więc o szkodę, którą poniósł poszkodowany, a nie inna osoba. W tym kontekście warto przytoczyć stanowisko Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z wyroku z 18 listopada 2015 r. (sygn. akt III C 1091/15). Sąd wskazał w nim, że: „Powód nie wykazał w toku postępowania, iż w wyniku wskazywanych przez niego zdarzeń doszło do powstania szkody w jego majątku, nie udowodnił bowiem, iż samochód marki A (...), w którym szkody miały zaistnieć, stanowi jego własność”.
Sąd zaakcentował ponadto, że: „(...) w dacie spornych szkód właścicielem pojazdu A (...) była B. J., a zatem, jeżeli w istocie doszło do zdarzeń wskazywanych w pozwie, to tylko ta osoba była legitymowana do dochodzenia na swoją rzecz odszkodowania za szkody zaistniałe w ich wyniku w tym pojeździe”.
Podstawa prawna
Art. 415 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 459 ze zm.).
Art. 19 ust. 1, 2, art. 20 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1440 ze zm.).
