W przypadku naruszenia dóbr osobistych decydujące znaczenie ma całokształt sytuacji oceniany przez sąd, a nie tyle subiektywne odczucie osoby domagającej się ochrony.

Mężczyzna pozwał bank o naruszenie dóbr osobistych, który nie uznał jego oświadczenia woli w dniu 23 listopada 2012r. i nie zamknął subkonta nieletniej córki przed uzyskaniem przez nią pełnoletniości. Powód skierował do pozwanego banku pismo żeby wyjaśnić całą sytuację, które zostało potraktowane jako reklamacja. Oprócz standardowych przeprosin uzyskał informację, że rachunek córki został zamknięty zgodnie z jego dyspozycją w dniu 24 listopada 2012r. co zdaniem powoda jest niezgodne ze stanem faktycznym ponieważ konto zostało zamknięte na wniosek córki.

W takim stanie faktycznym powód wskazał, że opisana sytuacja naruszyła dobra osobiste powoda, a w szczególności jego wolność wyboru której elementem jest poszanowanie dla oświadczeni woli, które w tym przypadku zostało całkowicie zignorowane. Powód argumentował, że brak nadania mocy prawnej jego oświadczeniu woli przez pozwanego podważa fundamentalną zasadę zaufania do instytucji bankowych będących elementem demokratycznego państwa prawa. Powód zaznaczył, że jego zdaniem utrudnianie zamknięcia kont nieletnich dzieci w czasie zbliżania się daty uzyskania przez nich pełnoletności jest celową, naganną praktyką ze strony banku, który to mechanizm ma na celu pozyskiwanie nowych, młodych klientów.

Sąd oddalił powództwo i uznał, że nie mieści się w katalogu dóbr osobistych określone przez powoda jako dobro osobiste „prawo do poszanowania oświadczenia woli” wynikające (jak zdaje się sugerować powód) z „wolności wyboru”. O ile do dóbr osobistych należących do kategorii praw wynikających ze swobody wyboru zaliczyć można np. prawo do swobodnego wyboru sposobu życia, światopoglądu, wolności wyznawania przekonań religijnych ( por. wyrok SN z dnia 20 września 2013r., II CSK 1/13, lex 1388592), to do dóbr osobistych nie można zaliczyć prawa do poszanowania oświadczenia woli jako takiego, którego przedmiotem w tym konkretnym przypadku była dyspozycja zamknięcia rachunku bankowego.

Nie tylko bowiem dobro, które próbuje konstruować powód nie odnosi się do określonych uniwersalnych wartości związanych ściśle z jednostką ludzką, ale również przedmiot oświadczenia woli powoda nie odnosił się do uznanych dóbr osobistych .

Słuszność powyższej oceny Sądu potwierdza analiza orzecznictwa Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, albowiem takie dobro osobiste jak twierdzi powód nie zostało dotąd uznane w judykaturze. Jako przykład na potwierdzenie tego, że w przypadkach podobnych do analizowanego w niniejszej sprawie nie uznano za dobro osobiste oświadczenia woli o wyborze, można wskazać, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi w sprawie I ACa 639/09 ( wyrok z dnia 9 października 2009r., lex 1116029), gdzie przyjęto, że „prawo do swobodnego wyboru szpitala przez świadczeniobiorcę usług medycznych nie mieści się w kategoriach dóbr osobistych unormowanych przepisem art. 23 k.c.”, które to orzeczenie zapadło w stanie faktycznym, w którym nie uwzględniono oświadczania pacjenta co do wyboru szpitala w którym zamierzał się leczyć.

Wobec tego, iż nie istnieje takie dobro osobiste jak „prawo do poszanowania oświadczenia woli wynikające z wolności wyboru”, powód nie mógł domagać się w niniejszym procesie ochrony i skutecznie żądać zapłaty określonego świadczenia na cel społeczny. Niezależnie od tego należy wskazać, że powód nie wykazał aby w wyniku działania pozwanego poniósł jakąkolwiek krzywdę.

Sygn. I C 62/14