Unia Europejska tworzy Platformę Technologii Strategicznych dla Europy (Strategic Technologies for Europe Platform; STEP) – ma to być kolejny krok ku jej technologicznej suwerenności i konkurencyjności. Narzędzie powstanie na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE i będzie wspierać rozwój oraz produkcję technologii cyfrowych, deep tech, czystych technologii oraz biotechnologii.

STEP obejmie trzy priorytetowe kierunki rozwoju:

technologie cyfrowe i deep tech – m.in. sztuczną inteligencję, cyberbezpieczeństwo, technologie kwantowe, blockchain oraz technologie półprzewodnikowe. Projekty w tym obszarze mają na celu uniezależnienie UE od zewnętrznych dostawców i wzmocnienie europejskiej infrastruktury cyfrowej;

▪ czyste i zasobooszczędne technologie – skoncentrowane m.in. na rozwijaniu odnawialnych źródeł energii, paliwach alternatywnych, technologii magazynowania energii czy rozwiązaniach promujących gospodarkę obiegu zamkniętego;

▪ biotechnologię – wspierającą rozwój technologii przyczyniających się do poprawy jakości życia i ochrony zdrowia, m.in. DNA i RNA, inżynierię komórkową i tkankową czy bioinformatykę. Szczególną uwagę poświęcono biofarmaceutykom zgodnym z unijną listą leków krytycznych.

STEP to nie jest samodzielny fundusz

STEP nie stanowi samodzielnego funduszu, lecz integruje środki z 11 istniejących programów, takich jak: InvestEU, Horyzont Europa, Europejski Fundusz Obronny, Fundusz Innowacyjny, Program UE dla Zdrowia, Cyfrowa Europa, Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Fundusz Spójności, Europejski Fundusz Społeczny Plus, Fundusz Sprawiedliwej Transformacji czy Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności. To oznacza, że finansowanie projektów zgodnych z celami STEP będzie możliwe zarówno ze środków finansowych dystrybuowanych bezpośrednio na poziomie Komisji Europejskiej, jak i ze środków na poziomie krajowym.

Co to znaczy dla naszego kraju? Obecnie trwają u nas prace nad implementacją STEP w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG). Jego budżet na projekty zgodne z celami platformy wynosi 900 mln euro. Nowe konkursy, obejmujące zarówno działania badawczo-rozwojowe, jak i inwestycyjne, zostaną uruchomione w II półroczu 2025 r. po zatwierdzeniu szczegółowych zmian przez Komisję Europejską.

Wyższe wsparcie publiczne

Inwestycje realizowane w ramach STEP będą mogły liczyć na wyższy poziom wsparcia publicznego zgodnie z mapą pomocy regionalnej. W zależności od lokalizacji projektów przewidziano zwiększenie intensywności wsparcia o 5 lub 10 pkt proc., co może stanowić istotną zachętę dla przedsiębiorców.

Jednym z unikalnych elementów STEP jest wprowadzenie „pieczęci suwerenności” (STEP Seal). Ten certyfikat jakości, przyznawany projektom na szczeblu unijnym, nie tylko potwierdza ich znaczenie strategiczne, lecz także ułatwia dostęp do finansowania z innych źródeł lub finansowania łączonego z innym instrumentem na poziomie kraju członkowskiego.

Inicjatywa STEP otwiera zupełnie nowe perspektywy finansowania projektów z zakresu biotechnologii, zielonych technologii i cyfryzacji. Co istotne, wsparcie będzie przeznaczane nie tylko na projekty badawczo-rozwojowe, lecz także na inwestycje, które dotychczas, szczególnie w przypadku dużych przedsiębiorstw, musiały być powiązane z działaniami B+R. To wyjątkowa okazja, by wykorzystać dostępne środki finansowe i przyczynić się do budowy innowacyjnej, ekologicznej i suwerennej technologicznie Europy. ©℗