Subskrybuj nas na Youtube
Projekt dostępny jest na stronach Rządowego Centrum Legislacji.
"Prawidłowa struktura przestrzenna gospodarstw rolnych, którą osiągamy poprzez zastosowanie instytucji scaleń gruntów, jest jednym z podstawowych warunków efektywności ekonomicznej rolnictwa (zmniejszenie odległości działek od siedliska i skrócenie czasu dojazdu może skutkować obniżeniem kosztów produkcji rolnej nawet o ok. 15% - wartość z 2014 r. i 2015 r.) i szansą na korzystanie z osiągnięć współczesnej nauki oraz techniki rolniczej" - czytamy w omówieniu wpływu planowanej regulacji.
Ponadto - jak zaznaczono - tworzenie właściwej geometrii działek ułatwia także inwestowanie w zakresie innej formy działalności gospodarczej niż rolnictwo (handel, przemysł, usługi). Projekt może oddziaływać m.in. na ponad 20 tys. gospodarstw. Jego celem jest poprawa struktury obszarowej gospodarstw rolnych, infrastruktury drogowej i urządzeń melioracji wodnych.
"Badania wskazują, że gospodarstwa o niekorzystnym rozłogu gruntów mogą tracić nawet do 40% dochodu rolniczego z tytułu złej ich organizacji przestrzennej. Zastosowanie instytucji scaleń i wymian gruntów przyczynia się do zlikwidowania barier rozwojowych poprzez likwidację nadmiernego rozdrobnienia i rozproszenia gruntów gospodarstw rolnych" - czytamy także.
Scalenie gruntów co do zasady nie zmienia ani liczby właścicieli ani prawa własności lub innych uprawnień związanych z nieruchomościami np. lasów będących własnością Skarbu Państwa; zmieni jedynie ukształtowanie przedmiotu tych uprawnień, a więc granic gruntów.
W okresie 2004-2019 w Polsce wykonano scalenia i wymiany gruntów na obszarze 206 470 ha, co średnio rocznie stanowiło powierzchnię 12 904 ha. Zlecane przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi ekspertyzy wskazują, że obecnie postępowaniem scaleniowym należałoby objąć łącznie 2 mln 967 tys. ha gruntów rolnych.
Natomiast analizy wskazują, że na obszarze kraju, gdzie występuje jeszcze tzw. pierwotna szachownica gruntów (obszar byłego zaboru austriackiego i rosyjskiego) i prace scaleniowe nie były dotąd prowadzone, istnieje potrzeba objęcia scaleniem w pierwszej kolejności obszaru ok. 1 mln ha gruntów.
Nowelizacja ma przyczynić się do usprawnienia oraz przyspieszenia prowadzenia postępowań scaleniowych. Ma temu służyć wprowadzenie terminów dla wojewodów i sądów administracyjnych do rozpatrywania odwołań i skarg, na wzór specustaw, co ma pozwolić na wykonywanie ostatecznych decyzji o zatwierdzeniu projektu scalenia w określonych ramach czasowych.
Zostanie też wprowadzone ograniczenie w postępowaniu przed organem odwoławczym oraz przed sądem administracyjnym w uchylaniu decyzji o zatwierdzeniu scalenia lub wymiany gruntów w całości oraz, gdy wadą dotknięta jest decyzja jedynie w części dotyczącej gruntów niektórych uczestników scalenia lub wymiany.