Subskrybuj nas na Youtube
Od 1 lipca w firmach zatrudniających minimum 250 pracowników na dzień 31 grudnia 2018 PPK jest już faktem. Co to oznacza dla pracownika i pracodawcy?
Pracownik musi podjąć ważną decyzję: czy chce pozostać w pracowniczych planach kapitałowych, do których został zapisany automatycznie, czy zadeklarować rezygnację
O tym kto zostanie włączony do PPK, w jakich terminach i dlaczego warto taką decyzję dobrze przemyśleć pisaliśmy tutaj:
Ale uwaga, jeśli jesteście pracownikami nieco mniejszych firm, także i wy staniecie przed takim wyborem. I to już wkrótce. 1 stycznia 2020 roku do PPK zostaną włączone firmy zatrudniające co najmniej 50 pracowników, pół roku później zatrudniające co najmniej 20, a od 1 stycznia 2021 pozostałe podmioty zatrudniające i jednostki sektora publicznego.
Pracodawca przy wdrażaniu PPK ma zdecydowanie więcej obowiązków niż pracownik, a do tego spoczywa na nim duża odpowiedzialność, bo przecież to on, w porozumieniu ze związkami zawodowymi, musi wybrać instytucję finansową, w której utworzone zostaną rachunki PPK dla pracowników. Jeśli w firmie nie ma związków zawodowych, wtedy pracodawca dokona wyboru w porozumieniu z reprezentacją osób zatrudnionych. Jeśli nie uda im się wspólnie wybrać TFI, będzie to musiał zrobić pracodawca samodzielnie.
Pracodawca musi też pamiętać o terminach i wynikających z nich czynności. Jeśli ich nie dopełni, zgodnie z ustawą może to skutkować wysokimi karami.
Przypomnijmy: jeśli pracodawca nie dotrzyma terminu zawarcia umowy o zarządzanie, ustawodawca przewidział grzywnę w wysokości do 1,5 % wartości funduszu wynagrodzeń u danego podmiotu zatrudniającego w roku obrotowym poprzedzającym popełnienie czynu zabronionego. Ustawodawca przewidział też kary za inne niedopatrzenia: niedopełnienie obowiązku zawarcia w imieniu i na rzecz osoby zatrudnionej umowy o prowadzenie PPK w przewidzianym terminie, niedokonanie wpłat do PPK w czasie nałożonym ustawą, podawanie nieprawdziwych danych lub nieprowadzenie dokumentacji związanej z obliczaniem wpłat do PPK. Za te uchybienia pracodawca podlega karze grzywny w wysokości od 1000 zł do 1 000 000 zł.
Wybór instytucji finansowej – zadanie odpowiedzialne, trudne, ale wykonalne
Umowę na prowadzenie konta pracodawca może zawrzeć z jedną z następujących instytucji finansowych:
• Funduszem inwestycyjnym, zarządzanym przez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych
• Funduszem emerytalnym zarządzanym przez Powszechne Towarzystwo Emerytalne lub Pracownicze Towarzystwo Emerytalne
• Zakładem Ubezpieczeń
Listę instytucji (obecnie 20) znaleźć można na stronie https://www.mojeppk.pl/lista-instytucji-finansowych.html.
Podstawowe pytanie, które stawia każdy oszczędzający w PPK oraz pracodawca, który spośród nich ma wybrać to jedyne TFI: czy będą to instytucje bezpieczne? Dlaczego na liście „20” pojawiły się akurat one?
Wszystko reguluje zapis ustawy. Każde z 20 TFI, które trafiły na listę, musi spełniać określone warunki:
• Mieć co najmniej 3 lata doświadczenia w zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi typu otwartego, funduszami emerytalnymi lub otwartymi funduszami emerytalnymi, a w przypadku zakładów ubezpieczeń – co najmniej 3 lata doświadczenia w oferowaniu ubezpieczeń z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym;
• Musi posiadać kapitał własny, a w przypadku zakładów ubezpieczeń – dopuszczone środki własne, w wysokości co najmniej 25 mln zł, w tym co najmniej 10 mln zł w środkach płynnych;
• Musi zarządzać odpowiednią liczbą funduszy lub subfunduszy zdefiniowanej daty
Clou programu czyli fundusze zdefiniowanej daty
To praktycznie odpowiedź na pytanie: jak będą inwestowane oszczędności zgromadzone w PPK.
Wybrane instytucje finansowe, w których znajdzie się konto pracownika, będą inwestować pieniądze w fundusze inwestycyjne. Ale nie dla każdego klienta w identyczny sposób. Fundusze będą różnicować poziom ryzyka w zależności od wieku uczestnika. Dlatego są to tzw. fundusze zdefiniowanej daty. Zależnie od wieku środki gromadzone w PPK będą lokowane w funduszu zdefiniowanej daty dedykowanym dla wieku uczestnika PPK.
Aktywa funduszy PPK obejmują dwie części: dłużną oraz kapitałową. Część dłużna to aktywa lokowane w instrumentach, które nie są obarczone wysokim ryzykiem finansowym, takie jak: np. obligacje, bony skarbowe, listy zastawne, ale też depozyty bankowe. Część udziałowa jest inwestowana np. w akcje, co daje większą możliwość osiągnięcia wysokiej stopy zwrotu z inwestycji, ale jednocześnie pociąga za sobą większe ryzyko.
Im młodszy uczestnik PPK, tym bardziej agresywne, obarczone większym ryzykiem instrumenty finansowe będą stosowane. Wraz ze zbliżaniem się pracownika do 60. roku życia, stopniowo zwiększane będą udziały w aktywach funduszu PPK bezpiecznych instrumentów o charakterze dłużnym. W praktyce dwadzieścia lat przed osiągnięciem 60. roku życia, fundusz zdefiniowanej daty będzie utrzymywać część udziałową na poziomie nie mniejszym niż 60 proc., a nie większym niż 80 proc. wartości aktywów funduszu. Część dłużną utrzyma na poziomie nie mniejszym niż 20 proc. i nie większym niż 40 proc. wartości aktywów funduszu.
Im bliżej 60. roku życia te proporcje ulegną zmianom, które sprowadzą się do zwiększania części dłużnej. Gdy fundusz osiągnie zdefiniowaną datę, wówczas poziom części udziałowej nie może być większy niż 15 proc., a udział części dłużnej nie może być mniejszy niż 85 proc. wartości aktywów funduszu.
W przypadku NN Investment Partners TFI S.A., środki będą inwestowane w 8 subfunduszy zdefiniowanej daty. Jak przekonują eksperci, te subfundusze to gotowe rozwiązania inwestycyjne, w ramach których zarządzający będą stopniowo, wraz z wiekiem uczestnika odchodzić od instrumentów udziałowych na rzecz instrumentów o charakterze dłużnym, czyli np. obligacje, bony skarbowe itp.
Dlaczego? Wszystko po to, by ograniczyć ryzyko straty w chwili, gdy zaczniemy wypłacać oszczędności zgromadzone w PPK.
- Wyobraźmy sobie, że zbliżają się nasze 60. urodziny a na giełdach akurat trwają spadki. Gdyby udział akcji w naszym portfelu był duży, to wartość zgromadzonych oszczędności mogłaby istotnie zmaleć właśnie w momencie, gdy będziemy ich potrzebować. Strategia zdefiniowanej daty sprawia, że z upływem czasu oszczędności zgromadzone w PPK są inwestowane coraz bezpieczniej. Dzięki temu nie musimy się obawiać, że rynki finansowe sprawią nam przykrą niespodziankę. Jednocześnie, gdy do emerytury zostało jeszcze dużo czasu warto podjąć większe ryzyko związane z dużym udziałem akcji w PPK. Dzięki temu możemy więcej zarobić, a jeżeli stracimy, jest jeszcze czas na odrobienie strat – tłumaczy Jan Morbiato z NN Investment Partners TFI. - Do tego mechanizmu zmniejszającego ryzyko, wynikającego ze strategii zdefiniowanej daty, narzuconej wszystkim PPK przez ustawodawcę, w funduszach NN Emerytura dołożymy jeszcze jeden „wentyl bezpieczeństwa”. Będziemy bowiem aktywnie wykorzystywać limity przewidziane na inwestycje zagraniczne. Mamy w tym doświadczenie, dzięki zapleczu holenderskiej grupy NN Investment Partners, zatrudniającej niemal 300 zarządzających i analityków wyspecjalizowanych w światowych rynkach kapitałowych – dodaje Morbiato.
Nadzór nad PPK
Nadzór nad funkcjonowaniem PPK w zakresie działalności towarzystw funduszy inwestycyjnych, PTE, pracowniczych towarzystw emerytalnych, zakładów ubezpieczeń oraz funduszy inwestycyjnych i funduszy emerytalnych sprawuje organ nadzoru. Co kwartał instytucja finansowa będzie musiała przekazać organowi nadzoru, czyli KNF, informację dotyczącą PPK. Będą to odpowiednio daty: do dnia 31 maja, 31 sierpnia, 30 listopada i do ostatniego dnia lutego każdego roku, za kwartał poprzedni, według stanu na ostatni dzień roboczy kwartału będący dniem wyceny, a w przypadku ostatniego kwartału roku obrotowego – na dzień bilansowy.
Konieczne będzie podanie informacji m.in. o liczbie uczestników PPK, sumie wpłat do PPK, wartości aktywów netto i osiągniętych stopach zwrotu.
Jakie będą zadania KNF?
• monitorowanie i analizowanie sytuacji finansowej podmiotów prowadzących PPK,
• monitorowanie, czy postępują zgodnie z prawem,
• monitorowanie, czy postępują zgodnie z interesem uczestników PPK
• rozpoznawanie zagrożeń w ich funkcjonowaniu.
W terminach odpowiednio do dnia: 30 czerwca, 30 września, 31 grudnia i 31 marca każdego roku, organ nadzoru udostępnia na swojej stronie internetowej, zbiorczą informację statystyczną dotyczącą funkcjonowania PPK w poprzednim kwartale kalendarzowym, opracowaną na podstawie otrzymanych danych zawartych w kwartalnej informacji, o których mowa powyżej.
KNF będzie mieć prawo do nakładania sankcji na instytucje finansowe.
Z czym instytucje finansowe wychodzą do klienta?
Z bardzo szeroką ofertą. Każda z 20 instytucji finansowych na stronie www.mojeppk.pl przedstawia swoją propozycję, starając się przekonać pracodawców do zawarcia umowy właśnie z nimi. Nie wiemy oczywiście jakie będą w praktyce efekty zarządzania naszymi pieniędzmi przez wybrany fundusz, ale na starcie można niwelować ryzyko, pamiętając przy wyborze oferty o kilku czynnikach.
Na co powinien zwrócić uwagę pracodawca? Na przykład na czas obecności danej instytucji na rynku finansowym, doświadczenie w zarządzaniu funduszami , doświadczenie w prowadzeniu programów inwestycyjnych i emerytalnych, wyniki finansowe instytucji w przeszłości, politykę inwestycyjną funduszu, wysokość opłat za zarządzanie (warto je negocjować, bo choć maksymalnie może to być 0,5 proc., ale większość firm w okresie przejściowym schodzi nawet do stawki zerowej ), możliwość wykazania stopy zwrotu wyższej od średniej rynkowej, opinie klientów, rozwiązania technologiczne, wsparcie dla zespołów kadrowo-płacowych, szkolenia.
NN Investment Partners TFI S.A. działa w Polsce od ponad 20 lat. Zarządza 18,4 mld złotych powierzonymi przez ponad 400 tysięcy klientów indywidualnych, firm, fundacji i uczelni. Ma doświadczenie w prowadzeniu podobnych programów, bo dla prawie 300 pracodawców prowadzą pracownicze programy emerytalne (PPE). Pieniędzmi klientów zarządza 15-osobowy zespół analityków i traderów zlokalizowanych w Warszawie ze wsparciem prawie 300 ekspertów odpowiadających za inwestycje NN Investment Partners w Hadze. Jako pierwsi w Polsce uruchomili fundusze zdefiniowanej daty. - W gronie instytucji oferujących PPK znaleźliśmy się nieprzypadkowo. Od 18 lat zarządzamy pracowniczymi programami emerytalnymi (PPE). Dziś prowadzimy ich prawie 300 dla ponad 100 tys. pracowników. Doświadczenie zdobyte na tym polu wykorzystujemy w PPK – mówi Jan Morbiato z NN Investment Partners TFI S.A.