Niezwykłe miejsca na Śląsku na udany weekend

1 Zamek w Pszczynie

Jedna z najlepiej zachowanych rezydencji magnackich w Polsce. Pomimo wielu burzliwych wydarzeń i wojen zachowano w jego wnętrzach oryginalne meble i wyposażenie. Obecnie mieści się tu muzeum, które przenosi zwiedzających w XIX-wieczny świat życia arystokracji (dostępne są m.in. apartamenty cesarskie, a także Zbrojownia, Gabinet Miniatur, Galeria Portretów panów, hrabiów i książąt pszczyńskich, Sala Polska im. Księcia Józefa Poniatowskiego oraz Stajnie Książęce; bezpłatne wejścia od kwietnia do października w każdy poniedziałek). Zamek otoczony jest ponad 150-hektarowym parkiem urządzonym w stylu angielskim.

2 Goczałkowice-Zdrój

Malownicze tereny otoczone od południa Beskidem, a od północy rozległymi Lasami Pszczyńskimi. Obok Ustronia to drugie uzdrowisko województwa śląskiego. Tutejszy park zdrojowy z tężnią solankową przeszedł przed kilkoma laty gruntowną rewitalizację i prezentuje się okazale. Jedną z głównych atrakcji tego miejsca jest Jezioro (Zbiornik) Goczałkowickie, które w części spacerowej (w koronie zapory) jest znakomitym miejscem na odpoczynek i podziwianie naprawdę rzadkich widoków. Teren wokół jeziora jest chwalony przez miłośników rekreacji na rowerze. Trasa dookoła tego akwenu (nieco ponad 40 km) jest dość łatwa a krajobraz wynagradza kilkugodzinną jazdę.

3 Zamek Piastowski w Gliwicach

By znaleźć się w miejscach magicznych i niezwykłych nie trzeba wcale wyjeżdżać poza górnośląskie miasta. Pośród ulic, osiedli i dzielnic ukryte są prawdziwe perełki, które warte są poznania.

Zamek Piastowski w Gliwicach (ul. Pod Murami 2) to dobrze zachowany i ostatnio gruntownie odrestaurowany zabytek gotycko-renesansowy, który obecnie służy jako jedna z siedzib gliwickiego muzeum. W zamkowych wnętrzach zobaczyć można wystawy pokazujące historię ziemi gliwickiej i jej mieszkańców oraz pamiątki z najważniejszych wydarzeń, które ukształtowały losy regionu (m.in. powstania śląskie i plebiscyt). Wystawy pokazują Gliwice jako miasto, które w swojej bogatej i burzliwej przeszłości łączyło wiele współistniejących kultur. Obiekt otwarty jest dla zwiedzających każdego dnia z wyjątkiem poniedziałku. Zamek Piastowski to niejedyny obiekt działający w ramach Muzeum w Gliwicach. Poza nim odwiedzić warto także pozostałe, czyli: Willę Caro, Radiostację Gliwice, Dom Pamięci Żydów Górnośląskich, Oddział Odlewnictwa Artystycznego oraz Czytelnię Sztuki.

Fot. Lestat (Jan Mehlich) / Wikimedia Commons / CC-BY-SA

4 Nikiszowiec i Giszowiec

Ponadstuletnie osiedle robotnicze o rzadko spotykanej urodzie. Określenie tego miejsca magicznym nie zawiera w sobie żadnej przesady. Spacer uliczkami legendarnego już Nikiszowca - jego podwórkami, placykami, podcieniami - to niezwykła podróż w czasie i bliskie spotkanie ze śląską duszą. To tutaj robiono zdjęcia do słynnych filmów m.in. Kazimierza Kutza - „Sól ziemi czarnej" (1969) oraz „Perła w koronie" (1971).

Zabytkowa zabudowa Nikiszowca położona jest w obrębie katowickiej dzielnicy Janów-Nikiszowiec. Osiedle powstało pierwotnie w latach 1908−1918 dla górników kopalni „Giesche” (łącznie wybudowano około 1000 mieszkań wraz z budynkami towarzyszącymi).

Częściowo zachowaną, unikatową zabudowę osiedla górniczego (wybudowaną w latach 1907-1910) podziwiać można także na terenie katowickiego Giszowca, którego uroda ma swoje źródło w koncepcji miasta ogrodu - pełnego różnorodnej zieleni (parki, skwery, ogródki). Zanurzone w zieleni domki starej zabudowy Giszowca zachowały się do dziś tylko częściowo, ponieważ gwałtowny rozwój pobliskiej kopalni Staszic spowodował w okresie PRL decyzję o wyburzeniu znacznej części starych zabudowań i wzniesieniu na ich miejsce wysokich bloków z wielkiej płyty.

5 Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego

Szlak Zabytków Techniki to propozycja na samochodowe tournée dla tych, którzy lubią aktywny wypoczynek w wielu miejscach z mnóstwem ciekawych historii. Niemal 500-kilometrowy szlak dla zmotoryzowanych turystów rozpoczyna się w Częstochowie, wiedzie przez Katowice i Bielsko-Białą a kończy się w Żywcu. Zaplanowane atrakcje obejmują do wyboru aż 42 propozycje m.in. dotyczące śląskiego kolejnictwa, górnictwa, hutnictwa oraz innych gałęzi przemysłu, które łącznie zbudowały w przeszłości dobrobyt pracowitych mieszkańców tego regionu.

Jakie atrakcje czekają na szlaku? Dawne hale fabryki włókienniczej (przygotowalni, przędzalni, tkalni i wykończalni) zwiedzić można w bielskiej Starej Fabryce. O tym, jak wytwarzano prąd i ciepło przed stu laty, można przekonać się w bytomskiej Elektrociepłowni Szombierki. Na szlaku jest też okazja by przy dobrej pogodzie wyruszyć na przejażdżkę kolejką wąskotorową (Górnośląskie Koleje Wąskotorowe). Po drodze warto zasmakować śląskiej kuchni w chorzowskiej „Sztygarce". Meandry śląskiego charakteru łatwiej zrozumieć, gdy na własne oczy zobaczy się ponadstuletnie osiedle patronackie kopalni Dębieńsko (Czerwionka-Leszczyny), czyli słynne robotnicze familoki. Nie sposób też poznać Żywiecczyzny bez odwiedzin w żywieckim browarze. Wśród licznych i różnych tradycji przemysłowych regionu najważniejszą jest tradycja górnicza, którą najlepiej poznać zjeżdżając na dół w zabrzańskiej kopalni Guido, która należy do najważniejszych obiektów na szlaku.

Na zdjęciu Skansen Górniczy Królowa Luiza w Zabrzu, fot. Klaumich49 / Wikimedia Commons / CC-BY-SA 4.0