Senacka komisja budżetu i finansów publicznych opowiedziała się w środę za przyjęciem projektu ustawy o usługach płatniczych, który zakłada stopniowe obniżenie do 0,5 proc. opłat tzw. interchange pobieranych przy transakcjach kartami.

Opłaty interchange w Polsce są najwyższe w Europie i wynoszą ok. 1,6 proc. wartości transakcji opłacanej kartą debetową i ok. 1,5 proc. przy kartach kredytowych, podczas gdy średnie w UE wynoszą odpowiednio ok. 0,7 proc. i 0,84 proc.

Komisja opracowała projekt, który zmierza do obniżenia opłat do 0,5 proc. w 2016 r. "Projekt wpisuje się w politykę rządu polegającą na upowszechnianiu obrotu bezgotówkowego" - powiedział podczas posiedzenia komisji jej przewodniczący Kazimierz Kleina (PO). Wskazał, że aby uniknąć opłat interchange niektórzy przedsiębiorcy dają rabaty, jeżeli klient płaci gotówką. Zdaniem senatora oznacza to, że sektor płatności bezgotówkowych w Polsce cofa się w rozwoju.

"Nasz cel jest taki, aby jeszcze w tym roku ustawa mogła zostać uchwalona. Robimy wszystko, by nadać szybkie tempo procedowania nad projektem" - powiedział. Dodał, że liczy, iż Senat zajmie się projektem na najbliższym posiedzeniu w przyszłym tygodniu, po czym dokument zostałby skierowany do dwutygodniowych konsultacji społecznych.

Zdaniem Kleiny wystawcy kart będą zainteresowani udziałem w konsultacjach, ich dochody z tytułu opłat interchange wynoszą bowiem 1,8 mld zł rocznie. "Jeżeli system transakcji bezgotówkowych się upowszechni, to mimo obniżenia opłat, ich dochody z tego tytułu mogą wzrosnąć" - zaznaczył przewodniczący komisji.

Senator Henryk Cioch (PiS) ocenił, że "projekt jest bardzo ważny i bardzo dobry dla konsumentów i milionów posiadaczy kart płatniczych".

Zaproponowane przez senatorów regulacje popiera resort finansów. "Ten projekt jest dobry i zyskał w ocenie Ministerstwa Finansów pozytywną opinię. Realizuje cele, które mu przyświecają. Jest napisany językiem prostym i zrozumiałym, co nie jest powszechne" - powiedział dyrektor departamentu rozwoju rynku finansowego w Ministerstwie Finansów Piotr Piłat.

Przyznał, że choć projekt jest ingerencją administracyjną w rynkowe stawki opłat i relacje między przedsiębiorcami, to jednak służy on rozwojowi płatności bezgotówkowych. Według resortu finansów wskazane w projekcie wysokości stawek "stanowią wyraz odwołania się do rozsądku rynkowego".

Projekt przewiduje stopniowe obniżanie opłat interchange, tak by w 2016 r. wyniosły one 0,5 proc. wartości transakcji. Od dnia wejścia w życie ustawy do końca 2013 r. stawka opłaty nie mogłaby przekroczyć 1 proc. wartości transakcji, a w latach 2014-2015 wynosiłaby 0,7 proc.

NBP w lutym zaproponował stopniowe obniżanie stawek opłat interchange. Równocześnie bank centralny zaproponował, aby formą kompromisu w tej sprawie był "Program redukcji opłat kartowych w Polsce" - porozumienie między stronami, m.in. bankami - wystawcami kart płatniczych, sprzedawcami, którzy akceptują płatności kartami oraz dostawcami technologii płatniczych. Bank centralny chciał, aby do 2017 r. opłaty interchange w Polsce osiągnęły średni poziom UE.

W lipcu NBP podał, że zaproponowany przez tę instytucję "Program redukcji opłat kartowych w Polsce" nie został zaakceptowany przez uczestników tego rynku.

W połowie września Visa Polska zatwierdziła nowe, niższe stawki opłat interchange dla płatności dokonywanych jej kartami w Polsce. Mają one wejść w życie 1 stycznia 2013 r. i będą dotyczyć wszystkich rodzajów debetowych i kredytowych kart Visa wydawanych przez banki klientom indywidualnym. Dla debetowych kart Visa opłata interchange wyniesie 0,9 proc. wartości transakcji dla płatności do 20 zł, czyli tzw. mikropłatności oraz 1,25 proc. dla płatności powyżej 20 zł. Dla kredytowych kart Visa opłata interchange wyniesie 1 proc. wartości transakcji dla płatności do 20 zł oraz 1,30 proc. dla płatności powyżej 20 zł.

Natomiast MasterCard decyzję o obniżce opłaty interchange od stycznia 2013 r. podjął w maju br. Organizacja wskazała, że opłata dla kart debetowych MasterCard ulegnie obniżeniu średnio o 28,2 proc. w stosunku do obecnego poziomu, a w przypadku kart kredytowych obniżka wyniesie średnio 11,6 proc., co sprawi - jak szacuje MasterCard - że kwota oszczędności dla akceptantów kart (sklepów, które przyjmują płatności kartami) wyniesie w 2013 roku między 150 a 200 mln zł.

MasterCard to firma i organizacja zrzeszająca ponad 25 tys. finansowych wydających karty płatnicze sygnowane marką i logo MasterCard. Notowana na giełdzie nowojorskiej.

Visa Europe jest stowarzyszeniem 4,6 tys. europejskich banków i instytucji finansowych, które wspólnie zarządzają organizacją, jej systemami i działalnością. Visa sama nie wydaja żadnych kart płatniczych, nie zawiera umów z detalistami - stanowi to domenę banków członkowskich.