- Dziś zarządzanie szkołami wyższymi wymaga odważnych zmian i sięgania po rozwiązania, z których dotąd nikt nie odważył się skorzystać - napisała prof. Barbara Kudrycka w liście rozesłanym do uczelni z okazji rozpoczęcia nowego roku akademickiego. Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego nowy rok zainauguruje we Wrocławiu.
Prof. Barbara Kudrycka weźmie w poniedziałek udział w uroczystej inauguracji roku akademickiego 2012/2013 na Politechnice Wrocławskiej.
W rozpoczynającym się nowym roku akademickim szkoły wyższe mogą już w pełni korzystać z możliwości, jakie daje im znowelizowane w 2011 roku prawo o szkolnictwie wyższym, a także stosować rozwiązania zapisane w reformie nauki z 2010 roku.
Uczelnie zacieśnią współpracę z przedsiębiorcami
Wprowadzone reformami rozwiązania pozwalają na zacieśnienie współpracy uczelni z przedsiębiorcami oraz na dostosowywanie programów studiów do potrzeb rynku pracy. - Odpowiedzialne wykorzystanie tych możliwości to ważne zadanie dla wszystkich szkół wyższych. Zarówno tych, których misją jest kształcenie uniwersyteckie i prowadzenie badań naukowych na światowym poziomie, jak i uczelni, które koncentrują się na praktycznym przygotowaniu absolwentów do kariery zawodowej - podkreśliła w liście do środowiska akademickiego prof. Barbara Kudrycka.
Szkoły wyższe mają już swobodę w kreowaniu nowych programów i kierunków studiów. Przy ich tworzeniu powinny uwzględniać nie tylko rozwój wiedzy, uwarunkowania gospodarki i potrzeby rynku pracy, ale także oczekiwania studentów. Znika ustalana centralnie przez ministra lista kierunków. Uczelnie poprzez nową ofertę mogą określać swoją misję i specjalizację. Programy muszą opierać się na efektach kształcenia, aby studenci zyskali nie tylko wiedzę, ale również potrzebne do jej wykorzystania umiejętności i kompetencje społeczne. Na tworzenie nowych programów studiów i przystosowanie do zmian już istniejących do uczelni w tym roku akademickim trafią dodatkowe fundusze, rozdzielone w drodze ogłoszonych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Narodowego Centrum Badań i Rozwoju konkursów.
Nowe regulacje prawne pozwalają również na lepsze powiązanie uczelni z otoczeniem społeczno-gospodarczym. Przedstawiciele pracodawców mogą razem z nauczycielami akademickimi układać programy studiów, a nawet prowadzić wykłady i ćwiczenia. Wprowadzone zostały ułatwienia w komercjalizowaniu wyników badań, a także zakładaniu spółek celowych.
Budżet: 13,6 mld złotych
Rośnie budżet na szkolnictwo wyższe. W 2013 roku wyniesie 13,6 mld złotych i będzie o ponad 800 mln zł większy niż w roku 2012. W budżecie zagwarantowane są podwyżki płac dla nauczycieli akademickich, średnio o 9,14 proc. O wysokości wzrostu wynagrodzenia konkretnych pracowników uczelni decydują jej władze.
Wprowadzana jest nowa filozofia finansowania uczelni. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego zaproponowało nowy algorytm podziału pieniędzy z budżetu. Więcej funduszy będzie trafiało do uczelni, które dbają o podnoszenie jakości kształcenia, mają dobre wyniki naukowe i są dobrze zarządzane. Odpowiedni projekt rozporządzenia jest już w konsultacjach społecznych.
Obok istniejących programów wspierania najlepszych studentów i młodych naukowców, tworzone są także nowe. W tym roku akademickim rozpoczęta "Generacja Przyszłości", wspierający wybitnych studentów, którzy reprezentują polskie uczelnie i nasz kraj na prestiżowych międzynarodowych zawodach i konkursach. W ramach programu "Generacja Przyszłości" student będzie mógł sfinansować koszty wyjazdu na zawody oraz przygotowania się do nich. Kontynuować będziemy rozpoczęty w ubiegłym roku program "Diamentowy Grant", dedykowany studentom, którzy już na studiach stawiają pierwsze kroki w karierze naukowej i mogą otrzymać na swe badania granty nawet do 200 tys. zł oraz program TOP 500 Innovators, dzięki któremu Polacy mogą zdobywać praktyczne doświadczenie na najlepszych uczelniach na świecie.
Prawa studentów pod lupą ministerstwa
W rozpoczynającym się roku akademickim Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego szczególną uwagę zwróci również na przestrzeganie przez uczelnie ustawowych praw studentów oraz na promowanie działań zwiększających szanse absolwentów na rynku pracy.
Uprawnienia studentów zapisane są w Karcie Praw Studenta, którą pod koniec września wraz z prof. Barbarą Kudrycką podpisał w imieniu wszystkich rektorów przewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich prof. Wiesław Banyś. Karta zawiera 10 praw - to m.in. brak opłat za egzaminy i podstawowe usługi edukacyjne, obowiązek uczelni do zawierania umów cywilno-prawnych ze studentami, możliwość oceny przez studentów pracy nauczycieli akademickich czy obowiązkowy monitoring losów zawodowych studentów prowadzony przez uczelnie. - Powinnością szkół wyższych jest to, by były one wzorem respektowania regulacji prawnych oraz zapisanych w ustawie nowych uprawnień studentów. To oni przecież tworzyć będą naszą najbliższą przyszłość i to z myślą o zapewnieniu im stabilnego rytmu studiów wprowadzaliśmy nowe rozwiązania - podsumowuje w swoim liście prof. Barbara Kudrycka.
Wraz początkiem roku akademickiego rozpocznie się kampania informacyjna Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod hasłem "Studencie, masz prawo!". Celem kampanii jest dotarcie do studentów z informacjami na temat ich uprawnień.