Prezydent podpisał ustawę wprowadzającą program "Dostępność Plus"

Jak czytamy w poniedziałkowym komunikacie Kancelarii Prezydenta RP, celem ustawy jest stopniowa poprawa dostępności podmiotów publicznych, dzięki której osoby ze szczególnymi potrzebami w sposób możliwie samodzielny będą mogły korzystać z usług publicznych.

Nowe rozwiązania zakładają, że m.in. urzędy, szkoły, uczelnie, placówki służby zdrowia będą musiały zapewnić dostępność architektoniczną, cyfrową oraz informacyjno-komunikacyjną. W praktyce oznaczać to będzie np. konieczność montażu pochylni i ramp dojazdowych, zainstalowania specjalnego oznakowania, sprzętu lub urządzeń ułatwiających poruszanie się lub komunikację osobom na wózkach, głuchym, niewidomym.

W indywidualnych przypadkach - jak wynika z ustawy - podmiot publiczny będzie mógł zapewnić osobie ze szczególnymi potrzebami wsparcie asystenta.

Powstanie też Fundusz Dostępności, z którego będą finansowane działania: np. montaż wind w budynkach użyteczności publicznej i budynkach wielorodzinnych. Wsparcie z funduszu będzie udzielane w formie pożyczki lub kredytu bankowego (z możliwością częściowego umorzenia) albo dotacji na częściową spłatę kapitału lub odsetek od pożyczek i kredytów udzielanych ze środków innych niż środki funduszu. Koszt wdrożenia ustawy - jak wynika z uzasadnienia - ma wynieść 13,3 mld zł, z czego 3,9 mld zł przeznaczy budżet państwa.

Organizacje pozarządowe oraz prywatne podmioty będą mogły wystąpić o specjalny certyfikat potwierdzający, że spełniają wymagania dotyczące dostępności na poziomie wynikającym z przepisów. Będzie on uprawniał do uzyskania 5-proc. zniżki we wpłatach przekazywanych do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Ustawa zakłada, że każdy będzie mógł złożyć skargę na podmiot, który nie spełnia warunków dostępności, do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Pozytywne rozpatrzenie skargi ma skutkować nakazem zapewnienia dostępności. Niewywiązanie się z tego nakazu może skutkować nałożeniem kary pieniężnej.

Rządowym koordynatorem dostępności będzie Minister Inwestycji i Rozwoju. Wesprze go Rada Dostępności, która będzie wypracowywać i rekomendować do wdrożenia najlepsze rozwiązania dla różnych sektorów i polityk publicznych. Zasiądą w niej eksperci rządowi i z organizacji pozarządowych. Ponadto, każdy organ władzy publicznej wyznaczy w obsługującym go urzędzie co najmniej jedną osobę pełniącą funkcję koordynatora ds. dostępności. Dotyczy to np. ministerstw, urzędów gmin, starostw powiatowych, urzędów marszałkowskich, urzędów wojewódzkich, sądów, prokuratur. Tacy koordynatorzy powinni zostać wyznaczeni do końca września 2020 roku.

Dzięki wdrożeniu przepisów ustawy poprawi się dostępność instytucji publicznych dla wszystkich osób, szczególnie dla osób starszych i z niepełnosprawnościami. Chodzi przede wszystkim o zmiany architektoniczne, wyposażenie wnętrz (na przykład w pętlę induktofoniczną, która wspomaga słuch), aranżację przestrzeni (na przykład zainstalowanie specjalnego oznakowania w postaci elementów kontrastowych i wypukłych), zapewnienie możliwości skorzystania z treści publikowanych w dowolnej formie i formacie.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Wyjątkiem są przepisy odnoszące się do certyfikacji dostępności, które wchodzą w życie po upływie 18 miesięcy od dnia ogłoszenia, a także przepisy dotyczące umów zawieranych z wykorzystaniem środków publicznych, postępowania skargowego oraz prawa do przedstawiania informacji na podstawie art. 12 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, które wejdą w życie po upływie 24 miesięcy od dnia ogłoszenia.