Pracujesz w jednym z tych zawodów? Te profesje dają emeryturę nawet po 15 latach pracy. Sprawdź listę

Co warto wiedzieć o emeryturze w Polsce?

Wiek emerytalny w Polsce jest zróżnicowany i w zależności od płci wynosi obecnie 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Część pracowników może jednak zakończyć aktywność zawodową na długo przed osiągnięciem tych granic. W niektórych profesjach przepisy umożliwiają odejście z rynku pracy nawet po 15 latach zatrudnienia, co w praktyce oznacza możliwość pobierania świadczeń nawet około czterdziestych urodzin.

Wcześniejsze emerytury: kto korzysta najczęściej?

Przywilej wczesnego zakończenia pracy dotyczy przede wszystkim osób wykonujących zawody obciążone wysokim ryzykiem utraty zdrowia i życia, intensywnym wysiłkiem fizycznym lub znaczną odpowiedzialnością. To przede wszystkim służby mundurowe, górnicy czy wybrane grupy artystyczne, w których żywotność zawodowa jest naturalnie krótsza. Żeby jednak przejść na wcześniejszą emeryturę, trzeba spełnić ściśle określone kryteria.

Służby mundurowe: świadczenie już po 15 latach

Osoby, które wstąpiły do służb przed 2013 rokiem, mogą nabyć uprawnienia emerytalne po 15 latach pracy. Z tej możliwości korzystają m.in.:

• policjanci,
• strażacy,
• funkcjonariusze Straży Granicznej,
• żołnierze zawodowi,
• pracownicy służb specjalnych,
• funkcjonariusze Służby Więziennej.

Po zmianach wprowadzonych w 2013 roku zasady nabywania praw zostały uzupełnione o wymogi dotyczące wieku, ale nadal możliwe jest odejście przed pięćdziesiątką, co czyni mundurowych jedną z najbardziej uprzywilejowanych grup na rynku pracy.

Górnictwo: emerytura już od 45. roku życia

Górnicy również mogą liczyć na wcześniejsze zakończenie kariery zawodowej. Przejście na emeryturę w ich przypadku możliwe jest, gdy:

• mają co najmniej 25 lat stażu pracy,
• w tym minimum 5 lat przepracował pod ziemią w pełnym wymiarze.

Ratownicy górniczy również mogą liczyć na wcześniejszą emeryturę — kobiety po ukończeniu 50 lat, mężczyźni po 55, pod warunkiem posiadania dziesięcioletniego doświadczenia w ratownictwie.

Artyści: krótsza kariera, szybsze świadczenia

Uprawnienia do wcześniejszej emerytury przysługują m.in. tancerzom, akrobatom, kaskaderom – kobiety od 40 lat, mężczyźni od 45. Kolejną grupą są muzycy grający na instrumentach dętych i wokaliści – odpowiednio od 50 i 55 lat. Na wcześniejszą emeryturę mogą liczyć również fotografowie, dyrygenci oraz aktorzy - kobiety od 55, mężczyźni od 60 lat. Warunkiem pozostaje odpowiednio udokumentowany staż pracy artystycznej.

Zawody uprawniające do emerytur pomostowych

Oprócz grup mundurowych i artystów także wiele profesji cywilnych daje prawo do wcześniejszego odejścia z pracy. Kluczowe jest wykonywanie obowiązków w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. W tej grupie znajdują się m.in.:

• hutnicy,
• kolejarze,
• nauczyciele objęci Kartą Nauczyciela,
• pracownicy nadzoru i kontroli państwowej,
• przedstawiciele branży budowlanej, chemicznej, energetycznej, leśnej i rolniczej.

W większości przypadków konieczne jest ukończenie 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni) oraz minimum 15 lat pracy w warunkach kwalifikujących do świadczenia.

13 zawodów z możliwością przejścia na emeryturę przed 60-tką

Lista profesji, które – zgodnie z przepisami – umożliwiają w pewnych okolicznościach zakończenie aktywności zawodowej przed pięćdziesiątką:

• policjant,
• strażak,
• żołnierz zawodowy,
• funkcjonariusz służb specjalnych,
• funkcjonariusz Straży Granicznej,
• funkcjonariusz Służby Więziennej,
• górnik,
• ratownik górniczy,
• tancerz, akrobata, kaskader,
• muzyk grający na instrumencie dętym,
• wokalista,
• aktor, dyrygent, fotograf,
• przedstawiciel zawodów „pomostowych”, m.in. hutnik, kolejarz, nauczyciel, leśnik, energetyk, pracownik budowlany czy rolnik.

Świadczenia: ile wynosi wcześniejsza emerytura?

Wcześniejsze odejście z pracy zwykle wiąże się z niższą wysokością świadczeń. W systemie powszechnym ZUS kwota emerytury jest pomniejszana o 0,3% za każdy miesiąc wcześniejszego przejścia. W służbach mundurowych naliczanie odbywa się według odrębnych zasad:

• po 15 latach służby: 40% podstawy wymiaru,
• za każdy kolejny rok: +2,6%.

Dodatkowe formy wsparcia dla wcześniejszych emerytów

Osoby korzystające z wcześniejszych świadczeń mogą liczyć również na:

• 13. i 14. emeryturę,
• dodatek pielęgnacyjny po 75. roku życia lub w przypadku orzeczenia o niesamodzielności,
• lokalne zniżki i preferencje,
• możliwość dorabiania bez limitów po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego.

Jak sprawdzić swoje uprawnienia?

Informacji o indywidualnych uprawnieniach emerytalnych można szukać bezpośrednio w ZUS, w rejestrze prac w szczególnych warunkach u pracodawcy, w przepisach dotyczących emerytur pomostowych, a także na własnym profilu PUE ZUS.