Sejm przyjął nowelizację ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, zakładającą wprowadzenie społecznych agencji najmu, pośredniczących między właścicielami mieszkań a osobami fizycznymi, które nie są gotowe do wynajmu na zasadach komercyjnych.

Za nowelą głosowało 433 posłów, przeciw było - 4, a 10 wstrzymało się od głosu.

Celem nowelizacji jest wykorzystanie nadpodaży mieszkań na wynajem na cele społeczne. Społeczne agencje najmu (SAN) specjalizują się w pozyskiwaniu mieszkań na rynku, głównie od osób fizycznych. Oferują długoletnią dzierżawę z gwarancją czynszu.

Zgodnie z nowelizacją społeczną agencją najmu będzie mógł zostać podmiot, który prowadzi dzierżawę lokali mieszkalnych lub budynków mieszkalnych jednorodzinnych od ich właścicieli. Chodzi także o wynajmowanie tych lokali lub budynków osobom fizycznym wskazanym przez gminę (spełniającym kryteria określone w uchwale rady gminy).

Forma prawna społecznej agencji najmu to spółka z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółka akcyjna, w których gmina albo gminy dysponują ponad 50% głosów na zgromadzeniu wspólników lub na walnym zgromadzeniu, fundacja, stowarzyszenie lub spółdzielnia socjalna. Aby SAN mogła prowadzić działalność na terenie gminy, konieczne jest zawarcie przez gminę umowy na okres pięciu lat.

W umowie ma zostać określona liczba lokali mieszkalnych lub budynków mieszkalnych jednorodzinnych, zasady współfinansowania przez gminę działalności, zasady sprawozdawczości, podziału odpowiedzialności za ewentualne nieuregulowane należności i inne potrzebne elementy. Umowy pomiędzy gminą czy gminami a SAN będą mogły być przedłużane o kolejne pięcioletnie okresy.

Warunkiem prowadzenia społecznej agencji najmu będzie przeznaczanie całości dochodów na działalność statutową agencji. Dzierżawa nieruchomości na rzecz SAN ma być zwolniona z podatku VAT. Natomiast najemcy SAN będą mogli korzystać z dopłat do czynszu w ramach rządowego programu Mieszkanie na Start.

Formuła SAN ma stanowić alternatywę dla budownictwa komunalnego i według założeń ma przyczynić się do zmniejszenia kolejki osób oczekujących na najem mieszkania gminnego.

Według różnych szacunków - jak podkreślono w ocenie skutków regulacji (OSR) do projektu - na rynku mieszkań na wynajem znajduje się od 600 tys. do 1,2 mln mieszkań.

Nowe rozwiązania mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.