Jak wyjaśnia Wojciech Popławski, radca prawny w Kancelarii Radców Prawnych Kowalski, Popławski i Wspólnicy w Legnicy, wierzyciel (np. instytucja, bank, przedsiębiorca) który chce wyegzekwować przysługujące mu należności ma do wyboru trzy drogi postępowania.
Po pierwsze, może samodzielnie podjąć stosowne kroki prawne (duże instytucje, jak na przykład banki często posiadają własne oddziały windykacji).
Drugim rozwiązaniem jest udzielenie zlecenia wyspecjalizowanej firmie zajmującej się odzyskiwaniem długów.
Po trzecie, możliwe jest zbycie ciążącej mu wierzytelności.
Zlecenie odzyskania należności i cesja wierzytelności to nie to samo
Wierzyciel, który z jakichkolwiek powodów nie chce sam zajmować się odebraniem długu, może skorzystać z usług firm windykacyjnych, które profesjonalnie zajmują się odzyskiwaniem należności. Alternatywą dla zlecenia jest zbycie wierzytelności na rzecz takiego podmiotu. Wybór jednego z dwóch wariantów, wiąże się ze znaczącą zmianą dotyczącą statusu pierwotnego wierzyciela.
Odzyskiwanie długu na zlecenie
Usługa windykacyjna realizowana jest na podstawie umowy zlecenia. Wierzyciel przy zawarciu umowy udziela wyspecjalizowanej firmie pełnomocnictwa szczególnego do występowania w jego imieniu i na jego rzecz. Zwykle na podstawie takiego pełnomocnictwa firma windykacyjna jest upoważniona do:
1. kierowania wezwań do zapłaty z informacją o możliwości skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego i egzekucyjnego, jak również informacji o możliwości dopisania danych do rejestru długów
2. prowadzenia negocjacji z dłużnikiem w sprawie ustalenia warunków spłaty zadłużenia
3. zawierania umowy, porozumienia lub ugody określających ustalone w negocjacjach warunki spłaty
4. odbierania od dłużnika wszelkich dokumentów potwierdzających spłatę długu oraz przyjmowania zabezpieczeń spłaty tego długu (np. w formie weksli, czeków)
5. podejmowania wszelkich kroków prawnych przed wszelkimi osobami fizycznymi i prawnymi oraz innymi podmiotami, instytucjami finansowymi, urzędami, a także przed sądami – w celu wyegzekwowania należności od dłużnika
6. przyjmowania na swój rachunek bankowy spłaty zadłużenia
7. ustanawiania w imieniu wierzyciela dalszych pełnomocników (dotyczy to przede wszystkim pełnomocników procesowych).
Bardzo często wynagrodzenie firmy windykacyjnej uzależnione jest od rezultatu jej działań – sumy wyegzekwowanych należności. Należy się jej prowizja liczona jako procent od tej sumy, dlatego działania firmy są skoncentrowane na jak najszybszym dotarciu do dłużnika, ustaleniu z nim harmonogramu i warunków spłaty, a na wypadek braku dobrowolnej spłaty, na ustaleniu stanu majątkowego dłużnika.
Z punktu widzenia dłużnika, firma windykacyjna jest przedstawicielem wierzyciela. Udzielenie pełnomocnictwa firmie nie stanowi przeszkody, aby sprawy związane ze spłatą zadłużenia uzgadniać z wierzycielem. Dopiero jednoznaczne oświadczenie wierzyciela o tym, że sprawą zajmuje się windykator i z nim należy prowadzić wszelkie ustalenia, będzie dla dłużnika wiążące.
W przypadku, gdy działania firmy windykacyjnej nie odniosą zamierzonego skutku na drodze polubownej, sprawa trafia do sądu. Przygotowaniem pozwu i całym postępowaniem sądowym zajmują się współpracujący z firmą zawodowi pełnomocnicy. Koszty procesu pokrywa wierzyciel.