Czas między jedną a drugą dawką szczepionek antycovidowych można skrócić. To bezpieczne i zasadne – powiedział PAP kardiolog, lipidolog, epidemiolog chorób serca i naczyń prof. Maciej Banach z Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi.
Profesor zwrócił uwagę, że na początku akcji szczepień na całym świecie, ze względów logistycznych, ale z zachowaniem wszystkich norm bezpieczeństwa, założono dłuższy niż realnie wymagany czas podania drugiej dawki.
"Kiedy szczepionki pojawiały się na rynku pod koniec ubiegłego roku, firmy farmaceutyczne, a następnie rządy, dopuściły konkretne przerwy pomiędzy dawkami preparatu antycovidowego, nie z powodu wyników badań, ale z uwagi na dostępność szczepionek" – podkreślił Banach. Teraz - jego zdaniem - czas między jedną a drugą dawką można zdecydowanie skrócić.
"Dystrybucja jest już lepsza, a jeśli mamy możliwość szybszego zaszczepienia się drugą dawką, jest to dobra sytuacja dla pacjenta. Będziemy mieli coraz większą populację z niemal stuprocentową odpornością" – przekazał profesor.
"Najnowsze badania szczepionek mRNA, czyli m.in. Pfizera i Moderny, są niezwykle ważne i zachęcające. Najnowsze badanie japońskie dowiodło, że szczepionki mRNA zwalczają wszelkie mutacje koronawirusa, m.in. odmianę brytyjską, południowoafrykańską, brazylijską i indyjską" – potwierdził Banach.
Naukowiec przypomniał, że już po jednej dawce szczepionki przeciwko COVID-19 pacjent uzyskuje znaczną odporność. "Dla różnych szczepionek mówi się o odporności od 60 do 70 procent po 14 dniach od przyjęcia, a po drugiej dawce uzyskujemy odporność powyżej 90 procent, dla szczepionek mRNA nawet 100 procent" – poinformował.
"Skrócenie terminów pomiędzy dawkami szczepionek jest bezpieczne i zasadne z naukowego, merytorycznego i organizacyjnego punktu widzenia. Będziemy mieli po prostu coraz więcej osób zaszczepionych dwiema dawkami" – zapewnił.
Profesor Banach podkreślił, że nadal opowiada się za obowiązkowymi szczepieniami przeciwko COVID-19. "Pomimo niewybrednej nieraz krytyki zdania nie zmieniłem" – akcentował.
"Czegokolwiek nie zrobilibyśmy, zawsze znajdą się osoby, które będą przeciwnikami. Zamiast jednak obrażać - co jest ich podstawowym orężem, ja chcę merytorycznie rozmawiać, bo tak jak wszyscy - to nas akurat łączy - chcę powrotu do normalności" – zaznaczył.
"Większość dziennikarzy także rozumie ten problem i podejmuje się dyskusji o zasadności obowiązkowych szczepień przeciwko COVID-19" – wskazywał. Teraz właśnie jest ten czas, kiedy powinniśmy o tym spokojnie podyskutować" – zachęcał profesor.
"Obecnie w przypadku szczepień antycowidowych mamy wyjątkową sytuację. Zwracam uwagę, że rozpoczęliśmy szczepienia na etapie wychodzenia ze skutków drugiej fali i wchodzenia w trzecią falę pandemii. Przy ogromnej liczbie zakażeń, zachorowań i zgonów, nie było problemu by zmotywować ludzi do tego wyboru. Oni w dużej części wybrali szczepienia" – podkreślił.
W różnych grupach wiekowych – jak mówił Banach – mamy niezły współczynnik szczepień. "Jest on jednak jeszcze zbyt niski w porównaniu ze współczynnikiem, który powinniśmy osiągnąć wraz z odpornością populacyjną" – zastrzegł.
"Załóżmy, na co bardzo liczę, że we wrześniu będziemy mieli zaszczepionych od 50 do 70 proc. Polaków, ale co będzie, kiedy za rok, półtora roku trzeba będzie podać kolejną dawkę, a nie będzie już restrykcji sanitarnych?" – zapytał.
"Wówczas, kiedy zachorowań będzie nie kilka tysięcy a kilkaset, na szczepienia może zgłosić się zaledwie 20 do 30 procent Polaków. Jak sobie wtedy poradzić bez obowiązkowych szczepień? Co wtedy będzie? Znowu kolejne lockdowny? Która fala? Czwarta, piąta, może ósma?" – pyta naukowiec.
"Nie przez przypadek przez całe lata Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) i inne organizacje międzynarodowe budowały odpowiednie wskaźniki, które pokazują, jakie grupy są najbardziej narażone na zgon w przebiegu potwierdzonej infekcji" – wskazywał.
"Ten wskaźnik dla starszych pacjentów, powyżej 60-65 roku życia, dla osób, którzy mają chorobę sercowo-naczyniową czy cukrzycę, może wynosić nawet powyżej 10 procent" – podał. "Oznacza to, że co dziesiąta osoba w grupach tych schorzeń może umrzeć z powodu Covid-19 czy w wyniku powikłań pocovidowych" - zaznaczył prof. Banach.
"Jeżeli założymy, że dla tej grupy pacjentów mamy obowiązkowe szczepienia, a to niemały procent społeczeństwa, byłoby też mniejsze obłożenie szpitali, łóżek respiratorowych, ponieważ najczęściej hospitalizowane są właśnie osoby starsze i te z chorobami współistniejącymi. Przy obowiązku szczepienia 60-latkowie, 70-latkowie, 80-latkowie i jeszcze starsi w ogóle nie chorowaliby na COVID-19. Być może niektórzy z nich przechodziliby tę chorobę w domu, jak zwykłe przeziębienie" – tłumaczył naukowiec.
"Jeżeli kiedyś byłyby u nas obowiązkowe szczepienia populacyjne przeciwko COVID-19 dla jakiejś grupy wiekowej, należałoby rozważyć, aby były to szczepienia darmowe bądź z dużą refundacją" – powiedział prof. Banach.
Naukowiec podkreślił, że sytuacja epidemiologiczna w Polsce sukcesywnie się poprawia i cieszy go stopniowe znoszenie obostrzeń. "To jest naturalny efekt wygaszania infekcji. Mamy jednak nadal wysoką liczbę zgonów, co jest niepokojące" – zauważył Banach.
"Jest ładna pogoda i po tylu miesiącach izolacji chcemy z niej korzystać" – przyznał. "Uważniej jednak czytajmy komunikaty, gdzie często dużymi literami jest napisane o możliwości zniesienia nakazu o noszeniu maseczek na powietrzu, a nie czytamy +drobnym drukiem+, że nadal powinniśmy zakrywać usta i nos w zamkniętej przestrzeni, utrzymywać dystans oraz dezynfekować ręce czy powierzchnie, wietrzyć pomieszczenia" – przypomniał.
"Jeśli chcemy wrócić do normalności i - co ważniejsze - ją utrzymać, najpierw myśl o zasadach bezpieczeństwa chroniących przed COVID-19, a dopiero potem o korzyściach wynikających ze zniesienia niektórych restrykcji" - przypomniał.
"Jeśli chcemy, aby otwierały się sklepy, kina, teatry musimy być odpowiedzialni" – podkreślił naukowiec. "Korzystajmy z tego, że są znoszone obostrzenia, ale nie zachowujmy się jak wariaci, bo ciągle jeszcze mamy do czynienia z pandemią" – zaapelował.
Ten koronawirus – jak mówił profesor – pozostanie z nami do końca naszego życia. "Tylko od nas zależy czy to będzie patogen taki jak grypa, czy, co jakiś czas będą pojawiać się kolejne fale pandemii" – przestrzegł prof. Banach. "Jeśli nie będziemy uważać, jest ogromne ryzyko nawrotu dużej liczby zakażeń i zachorowań, czego wszyscy chcielibyśmy uniknąć" – dodał.
Obecnie – jak przypomniał naukowiec – całkowicie zaszczepionych jest ponad 12 proc. Polaków. "Proszę pamiętać, że według najnowszych danych mamy nadal ponad 40-procentowe obłożenie miejsc covidowych w szpitalach i prawie 50 procent zajętych respiratorów oraz 60-procentowy roczny przyrost zgonów związanych z COVID-19" – powiedział.
Według dostępnych danych w niektórych częściach kraju, takich jak Wielkopolska czy Śląsk, zgony covidowe stanowią ponad 30 proc. wszystkich zgonów – przypomniał.
"Trudno mi to mówić, bo wszyscy już mamy dosyć straszenia, bo chciałbym już powrotu do normalności, ale jeśli będziemy zbyt +otwarci+ i mało odpowiedzialni, to przy tym poziomie szczepień, jest spore ryzyko następnych fal pandemii. Wyciągnijmy odpowiednie wnioski z pierwszej i drugiej fali - czego nie zrobiliśmy, gdzie popełniono błędy i dlaczego mieliśmy trzecią; nie popełniajmy tych samych błędów i zróbmy wszystko, by uniknąć czwartej" – podsumował prof. Banach.