Pozew przeciwko jednemu z sądów rejonowych o zapłatę ponad 26 tys. zł tytułem wyrównania wynagrodzenia za okres od 1 stycznia do 30 września 2024 r. złożył dyrektor tego sądu (30 września br. stosunek pracy ustał ze względu na odwołanie go ze stanowiska). Jak twierdził były dyrektor, w spornym okresie doszło do zaniżenia przysługującego mu wynagrodzenia. Pracodawca bowiem nie przeprowadził jego waloryzacji średniorocznym wskaźnikiem wzrostu wynagrodzeń, który w ustawie budżetowej na 2024 r. został ustalony w wysokości 120 proc. Powód twierdził, że taka waloryzacja wynikała z mocy prawa.
Racja po stronie dyrektora sądu
Toruński sąd przyznał rację byłemu dyrektorowi i zasądził na jego rzecz żądaną kwotę. Jak przypomniał, zasady wynagradzania dyrektorów sądów uregulowane zostały w kilku aktach prawnych. Po pierwsze jest to prawo o ustroju sądów powszechnych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 334 ze zm.; dalej u.s.p.), następnie – rozporządzenie ministra sprawiedliwości w sprawie wynagrodzenia dyrektora sądu i zastępcy dyrektora sądu (Dz.U. z 2023 r. poz. 2376), a na zasadzie odesłania także ustawa o pracownikach sądów i prokuratury (Dz.U. z 2018 r. poz. 577 ze zm.). Ponadto stosuje się również przepisy ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1356) oraz ustaw budżetowych na dany rok. Jak stwierdza sąd, „system ten jawi się więc jako stosunkowo skomplikowany”.
Przepisy u.s.p. stanowią, że dyrektorowi sądu przysługuje wynagrodzenie zasadnicze, którego wysokość ustala minister sprawiedliwości. Nakazują one również odpowiednie stosowanie m.in. art. 14a ustawy o pracownikach sądów i prokuratur. Zgodnie zaś z tym przepisem „podwyższenie wynagrodzeń urzędników i innych pracowników sądów (…) następuje w terminach i na zasadach określonych dla pracowników państwowej sfery budżetowej nieobjętych mnożnikowymi systemami wynagrodzeń”. Zdaniem SR w Toruniu nie może budzić wątpliwości, że regulacja ta znajduje zastosowanie do wynagrodzeń dyrektorów sądów bez żadnych modyfikacji. „Trudno byłoby uznać, że odesłanie do konkretnego, wskazanego wprost w normie odsyłającej przepisu byłoby ustanowione tylko po to, aby w procesie stosowania prawa przepis ten nie był stosowany” – uważa sąd. I dodaje, że „w konsekwencji podwyższenie wynagrodzeń dyrektorów sądów odbywa się według takich samych reguł jak w przypadku urzędników i innych pracowników sądów i prokuratury (art. 14a)”. A to oznacza, że zastosowanie mają zasady obowiązujące w odniesieniu do pracowników państwowej sfery budżetowej nieobjętych mnożnikowymi systemami wynagrodzeń, które zostały uregulowane w ustawie o kształtowaniu wynagrodzeń. Ta zaś stanowi, że tego typu wynagrodzenia są waloryzowane średniorocznym wskaźnikiem wzrostu wynagrodzeń określonym w ustawie budżetowej, która na 2024 r. ustanowiła go na poziomie 120 proc.
Podstawa roszczenia
Sąd zastanawia się, czy przedstawione regulacje prawne ustanawiają indywidualną normę prawną, która może być podstawą roszczenia dyrektora sądu o podwyższenie wynagrodzenia zgodnie z podanym w ustawie budżetowej na rok 2024 r. wskaźnikiem. I stwierdza, że system odesłań oraz „domknięty” charakter norm, które go tworzą, uzasadniają udzielenie pozytywnej odpowiedzi na tak postawione pytanie. Jak bowiem podkreśla toruński SR, przytoczone przepisy ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń nie dają żadnego luzu decyzyjnego. Wprost jest w nich mowa o obowiązku waloryzacji w określonym terminie. „Taki kształt regulacji wskazuje, że ów obowiązek dotyczy konkretnego wynagrodzenia, nie zaś puli podwyżki dla całej grupy zawodowej, którą następnie rozdziela minister sprawiedliwości według niezależnego od ustawy o kształcie wynagrodzeń klucza” – czytamy w niedawno opublikowanym uzasadnieniu wyroku. Zdaniem SR takiej interpretacji przepisów nie stoi na przeszkodzie art. 32c par. 1 u.s.p., który czyni ministra podmiotem określającym wynagrodzenie zasadnicze dyrektora sądu. „Przepis ten ma wyłącznie charakter kompetencyjny i jako taki nie wyklucza on waloryzacji dokonywanej w trybie ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń” – konkluduje toruński sąd. ©℗
orzecznictwo
Podstawa prawna
Wyrok Sądu Rejonowego w Toruniu z 17 marca 2025 r., sygn. akt IV P 32/25 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia