Były pracodawca jest w posiadaniu mojej książeczki do celów sanitarno-epidemiologicznych (wraz z wynikami badań), której zażądał ode mnie na czas zatrudnienia i którą mu udostępniłem. Ponieważ nagminnym zjawiskiem jest żądanie przez pracodawców, a także przez pracowników sanepidu okazywania książeczki sanitarno-epidemiologicznej, wysłałem do byłego pracodawcy list z prośbą o jej zwrot. Niestety brak jakiejkolwiek odpowiedzi. Czy zostaje w ten sposób naruszone prawo o ochronie danych osobowych? W jaki sposób odzyskać swój dokument?
Pracownik, któremu pracodawca po rozwiązaniu umowy o pracę nie chce oddać książeczki badań sanitarno-epidemiologicznych, może zwrócić się o pomoc do właściwego okręgowego inspektora Państwowej Inspekcji Pracy. Należy jednak przypomnieć, że takie książeczki nie obowiązują już od ponad 3 lat. Obecnie dokumentem wydawanym przez lekarza, potwierdzającym spełnianie przez pracownika wymagań zdrowotnych dopuszczających go do wykonywania pracy w kontakcie z żywnością lub pracy, przy której wykonywaniu istnieje ryzyko przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby, jest zaświadczenie lekarskie.
Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi obowiązkowym badaniom sanitarno-epidemiologicznym podlegają osoby podejmujące lub wykonujące prace, przy których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby. Badania te przeprowadzają lekarze podstawowej opieki zdrowotnej lub lekarze wykonujący zadania medycyny pracy w rozumieniu przepisów ustawy z 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1184) i na tej podstawie wydają orzeczenie lekarskie:
1) o zdolności do wykonywania prac, przy których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby, lub
2) o czasowych lub trwałych przeciwwskazaniach do wykonywania prac, przy których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby.
Należy tutaj przypomnieć, że od 1 stycznia 2012 r. nie obowiązuje rozporządzenie ministra zdrowia z 2 lutego 2006 r. w sprawie badań do celów sanitarno-epidemiologicznych (Dz.U. nr 25, poz. 191) zobowiązujące lekarza przeprowadzającego badanie do wpisania treści orzeczenia do książeczki badań dla celów sanitarno-epidemiologicznych, której wzór określał załącznik nr 2 do tego rozporządzenia.
Obecnie jedynym wiążącym dokumentem jest orzeczenie lekarskie wydane w formie zaświadczenia. Takie zaświadczenie (a właściwie jego kopia) zgodnie z par. 6 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika powinno być przechowywane w części B akt osobowych pracownika (dokumenty dotyczące nawiązania stosunku pracy oraz przebiegu zatrudnienia pracownika), a także w miejscu wykonywania pracy przez osobę, której dotyczy orzeczenie.
Jeżeli więc pracownik po zakończeniu stosunku pracy nie może wyegzekwować od pracodawcy oryginału książeczki badań do celów sanitarno-epidemiologicznych, to pozostaje mu zwrócić się o pomoc do właściwego miejscowo okręgowego inspektora Państwowej Inspekcji Pracy, gdyż właśnie do tego organu zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy należy nadzór i kontrola przestrzegania przepisów prawa pracy, a w szczególności przepisów dotyczących stosunku pracy.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 7 ust. 1–2 ustawy z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 947 ze zm.).
Ustawa z 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1184).
Par. 6 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz.U. nr 62, poz. 286 ze zm.).
Art. 59 ust. 5 ustawy z 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 136, poz. 914 ze zm.).