Obniżenie wymagań dla personelu oraz zniesienie wymogu posiadania zespołu leczenia środowiskowego i oddziału dziennego – to główne zmiany, które zamierza wprowadzić resort zdrowia w odniesieniu do ośrodków udzielających pomocy psychiatrycznej dzieciom.
Ministerstwo wprowadza właśnie nowy model psychiatrii dziecięcej. Ma się on składać z trzech rodzajów placówek, podzielonych na trzy poziomy referencyjne. Pierwszy poziom, czyli ośrodki opieki środowiskowej, ma być najbliżej pacjenta – docelowo takie placówki, w których mają pracować psycholodzy i psychoterapeuci, mają działać w każdym powiecie. Lekarz psychiatra ma być dopiero na drugim poziomie, w środowiskowym centrum zdrowia psychicznego, które w swojej strukturze powinno mieć m.in. poradnię i oddział dzienny. Trzeci poziom to szpitale z całodobowymi oddziałami. Całość ma tworzyć swoistą piramidę – najwięcej placówek powinno być na pierwszym poziomie, najmniej na trzecim.
Nowe rozwiązania mają na celu odejście od opieki zinstytucjonalizowanej, gdzie często pierwszym kontaktem dziecka z systemem wsparcia był oddział psychiatryczny, na rzecz opieki środowiskowej. Od tego, na ile skuteczna okaże się pomoc na niższych poziomach, będzie zależało zapotrzebowanie na wyższe. Dlatego tworzenie nowego systemu zaczyna się od pierwszego poziomu, który w zasadzie trzeba zbudować od podstaw. Trwają właśnie konkursy na tego typu ośrodki.
Resort zdrowia zdecydował się na nowelizację rozporządzenia z 19 czerwca 2019 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień (t.j. Dz.U. poz. 1285 ze zm.) na podstawie analizy pism i pytań kierowanych do ministerstwa przez NFZ oraz świadczeniodawców. Wynika z nich, że istnieje potrzeba doprecyzowania przepisów, a także obniżenia wymagań, co umożliwi zwiększenie liczby podmiotów, które będą mogły wejść do nowego systemu. – Doświadczenia związane z rozpoczęciem procedury konkursowej na poszczególne poziomy referencyjne wskazują, iż niewystarczający potencjał kadrowy stanowi podstawową barierę ograniczającą możliwość wyboru realizatorów świadczeń – wskazano w uzasadnieniu projektu.
Nowela zmienia brzmienie załącznika nr 8, w którym opisane są warunki, jakie muszą spełniać placówki na poszczególnych poziomach referencyjnych. Chodzi przede wszystkim o kompetencje personelu, wymagania formalne oraz dotyczące organizacji udzielania świadczeń. W projekcie zaproponowano m.in. obniżenie wymagań dla osób prowadzących psychoterapię (do 600 godzin szkolenia podyplomowego), a także odstąpienie od wymogu uzyskania podpisu świadczeniodawcy w dokumentacji medycznej – na pierwszym poziomie referencyjnym. Na drugim poziomie wprowadzona ma być fakultatywność organizacji zespołu leczenia środowiskowego (zamiast dotychczasowego obowiązku), z kolei na trzecim zniesiony ma być obowiązek organizacji oddziału dziennego.
Z uwagi na toczące się postępowania konkursowe prowadzone przez oddziały wojewódzkie NFZ projektowane regulacje mają wejść w życie dzień po ogłoszeniu.
Etap legislacyjny
Projekt rozporządzenia skierowany do konsultacji