Pacjent w innym państwie UE ma prawo do świadczeń zdrowotnych w razie wypadku lub choroby. Pomocy medycznej udzieli mu także lekarz rodzinny w dowolnej przychodni w kraju.

Czy opiekun działa na podstawie upoważnienia

Mój syn podczas wakacji będzie przebywał pod opieką babci. Czy muszę ją upoważnić do wydania zgody na wypadek ewentualnego leczenia dziecka?
Gdy dziecko przebywa na wakacjach, np. z babcią lub innym krewnym, trzeba te osoby upoważnić (najlepiej w formie pisemnej) do wyrażania zgody na udzielanie świadczeń zdrowotnych nieletniemu. Jeżeli rodzice przebywają na urlopie, a dziecko znajdujące się pod opieką krewnych ma wyznaczony termin wizyty u specjalisty, powinni wcześniej złożyć u świadczeniodawcy (np. w przychodni lub szpitalu) stosowne upoważnienie dla opiekuna. Zostanie ono dołączone do dokumentacji medycznej dziecka. Jeżeli zagrożone jest zdrowie lub życie nieletniego, każdy świadczeniodawca ma obowiązek natychmiastowego udzielenia mu pomocy.
Podstawa prawna
Art. 32 ustawy z 5 grudnia 1996 r. o zawodzie lekarza i lekarza dentysty (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 277, poz. 1634).

Czy skorzystam z porady w innej miejscowości

Wyjeżdżam na odpoczynek nad morze. Czy w razie nagłego zachorowania będą mógł skorzystać z pomocy tamtejszego lekarza?
Podczas urlopu z powodu np. nagłego zatrucia pokarmowego czy przeziębienia możemy potrzebować porady lekarza. W takiej sytuacji należy zgłosić się do dowolnej miejscowej przychodni podstawowej opieki zdrowotnej. Osoba ubezpieczona może bezpłatnie skorzystać z porady lekarza rodzinnego. Ten nie może odmówić przyjęcia chorego, argumentując np., że nie znajduje się on na liście jego pacjentów. Pomoc medyczną uzyska w godzinach pracy tej przychodni, czyli od poniedziałku do piątku (z wyjątkiem świąt i dni ustawowo wolnych od pracy) od 8 do 18. Po godzinie 18 do 8 rano następnego dnia oraz przez całą dobę w soboty, niedziele, święta i inne dni ustawowo wolne od pracy, w przypadku nagłego zachorowania lub pogorszenia stanu zdrowia, poza miejscem zamieszkania można skorzystać ze świadczeń nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. Udzielają ich dyżurne placówki. W sytuacjach nagłych, wymagających natychmiastowej interwencji medycznej, np. złamania, zwichnięcia, zranienia lub oparzenia, chory może zgłosić się do szpitalnej izby przyjęć lub szpitalnego oddziału ratunkowego. Przez całą dobę udzielają one świadczeń bez konieczności posiadania skierowania od lekarza.
Podstawa prawna
Załącznik nr 1 do rozporządzenia ministra zdrowia z 29 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz.U. nr 139, poz. 1139).

Czy lekarz może żądać dowodu ubezpieczenia

Jutro wyjeżdżam do rodziny na drugi koniec Polski. Czy na wypadek konieczności skorzystania z pomocy medycznej powinnam zabrać ze sobą dokumenty potwierdzające, że jestem ubezpieczona w NFZ, np. druk RMUA?
Lekarz nie może odmówić przyjęcia pacjenta poza jego miejscem zamieszkania. Ma natomiast obowiązek sprawdzić, czy pacjent jest ubezpieczony i opłaca składkę zdrowotną. Od stycznia br. obowiązek udowodnienia posiadania ubezpieczenia nie spoczywa już jednak na pacjencie. Każdy świadczeniodawca NFZ, a więc szpital lub przychodnia, powinny mieć dostęp do tzw. e-WUŚ, czyli elektronicznego systemu weryfikacji uprawnień pacjentów. W systemie tym każdy może potwierdzić swoje prawo do świadczeń bez konieczności przedstawiania jakiegokolwiek innego papierowego dowodu ubezpieczenia. Wystarczy mieć przy sobie dowód osobisty. Na podstawie numeru PESEL lekarz sprawdzi w e-WUŚ, czy pacjent jest uprawniony do bezpłatnej pomocy medycznej. Jeżeli system nie potwierdzi uprawnień pacjenta do świadczeń zdrowotnych (co może się zdarzyć, jeśli jego dane o ubezpieczeniu w bazie NFZ są nieaktualne), pacjent może złożyć na miejscu pisemne oświadczenie o przysługującym mu prawie do świadczeń zdrowotnych.
Podstawa prawna
Art. 1 ustawy z 27 lipca 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 1016).

Czy fundusz musi wydać EKUZ każdemu

Za dwa tygodnie wyjeżdżam na urlop do Chorwacji. Na wypadek ewentualnej kontuzji chciałbym uzyskać dokument potwierdzający moje prawo do świadczeń medycznych za granicą. Czy zdążę go wyrobić?
Do korzystania ze świadczeń zdrowotnych udzielanych w stanach nagłych i niespodziewanych podczas pobytu za granicą upoważnia Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (w skrócie EKUZ). Nie ma obowiązku jej posiadania, ale warto ten dokument uzyskać przed wyjazdem na zagraniczny urlop. Gwarantuje, że w razie konieczności skorzystania z opieki medycznej za granicą zostanie ona udzielona nam na takich samych zasadach, jak obywatelom danego kraju.
EKUZ obowiązuje w krajach członkowskich UE (od 1 lipca także w Chorwacji), a także państwach należących do Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu EFTA.
O wydanie EKUZ mogą się ubiegać osoby ubezpieczone w NFZ oraz te, które nie mają ubezpieczenia zdrowotnego, ale są uprawnione do bezpłatnych świadczeń w Polsce, np. nieubezpieczone kobiety w ciąży. Własny EKUZ należy także wyrobić każdemu dziecku.
Karta jest wydawana bezpłatnie. Można ją uzyskać nawet w ciągu jednego dnia. W tym celu należy złożyć do funduszu wniosek o jej wydanie. Można go pobrać ze strony internetowej NFZ (www.nfz.gov.pl). Wypełniony wniosek składa się osobiście, faksem lub za pośrednictwem poczty tradycyjnej bądź elektronicznej. Kartę zaś odbiera się osobiście lub z pomocą upoważnionej osoby trzeciej. We wniosku można również zaznaczyć, że prosimy o przesłanie jej pocztą. EKUZ zasadniczo jest wydawany w dniu złożenia wniosku. W okresie wzmożonych wyjazdów turystycznych czas ten ulega wydłużeniu ze względu na dużą liczbę składanych próśb o ten dokument. Jeśli kartę chcemy otrzymać pocztą, możemy otrzymać dokument nawet po dwóch tygodniach.
Podstawa prawna
Zarządzenie nr 83/2010/DSS prezesa NFZ z 21 grudnia 2010 r. w sprawie okresu ważności EKUZ wydawanej na pobyt czasowy w związku z wyjazdem turystycznym oraz w procedurze wydawania EKUZ nr 2005/03/BWM/EKUZ/5.0, obowiązującej od 1 stycznia 2011 r.

Czy europejską kartę trzeba przedłużyć

Na urlop wyjeżdżam do Grecji. W trakcie pobytu w tym kraju kończy mi się ważność Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego. Czy powinienem wyrobić nowy dokument?
Karta jest ważna zasadniczo przez pół roku. W zależności od statusu osoby ubezpieczonej może być wydana na krótszy lub dłuższy czas. Na przykład emeryci otrzymują ją na pięć lat, a studenci tylko do końca danego roku akademickiego. Kartę EKUZ po upływie terminu jej ważności należy odnowić. Wymaga to złożenia nowego wniosku o wydanie kolejnego dokumentu. Jeżeli termin ten upływa w trakcie urlopu, trzeba wcześniej wyrobić drugą kartę i na wyjazd zabrać obie. W przypadku zgubienia EKUZ należy wystąpić do funduszu o wydanie jej duplikatu.
Podstawa prawna
Zarządzenie nr 83/2010/DSS prezesa NFZ z 21 grudnia 2010 r. w sprawie okresu ważności EKUZ wydawanej na pobyt czasowy w związku z wyjazdem turystycznym oraz w procedurze wydawania EKUZ nr 2005/03/BWM/EKUZ/5.0, obowiązującej od 1 stycznia 2011 r.

Czy NFZ zrefunduje koszty poniesione za granicą

Podczas pobytu na Słowacji złamałam nogę. Miałam aktualną Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego, ale mimo to musiałam zapłacić za wszystkie badania oraz zabieg wykonany w tamtejszym publicznym szpitalu. Czy mogę odzyskać pieniądze od NFZ?
Pacjentowi leczonemu w szpitalu publicznym w kraju członkowskim UE w stanie nagłym przysługuje prawo do świadczeń na zasadach tam obowiązujących. Po powrocie do kraju może ubiegać się o zwrot tych kosztów. Aby odzyskać pieniądze, trzeba złożyć odpowiedni wniosek w oddziale wojewódzkim NFZ, właściwym ze względu na miejsce zamieszkania. Formularz wniosku jest dostępny na stronach internetowych NFZ pod adresem www.ekuz.nfz.gov.pl. Należy do niego dołączyć oryginały faktur i rachunków oraz dowód zapłaty. Fundusz sprawdzi, czy pacjent był ubezpieczony w NFZ i miał prawo do świadczeń zdrowotnych wówczas, gdy została mu udzielona pomoc. Na zwrot kosztów trzeba czekać nawet kilka tygodni, a jego wysokość jest ustalana według stawek obowiązujących w danym państwie. NFZ kieruje do zagranicznej placówki medycznej pytanie, jaka część kosztów jest pokrywana w ramach ubezpieczenia w danym kraju. NFZ nie zwraca tych wydatków, które pacjent musi ponieść w ramach współpłacenia. W większości państw UE od osób ubezpieczonych są pobierane dodatkowe opłaty, np. ponoszą oni koszty hotelowe pobytu w szpitalu. Polski pacjent musi je ponieść na takich samych zasadach jak tamtejsi obywatele. Przed urlopem warto sprawdzić na stronie internetowej funduszu (w zakładce opieka medyczna w UE), na jaki zakres bezpłatnej pomocy można liczyć w razie wypadku lub nagłego zachorowania w danym kraju UE lub EFTA.
Podstawa prawna
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.Urz. UE L 166 z 30 kwietnia 2004 r.). Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z 16 września 2009 r. dotyczące wykonywania rozporządzenia nr 883/2004 (Dz.Urz. UE L 284 z 30 października 2009 r.).

Czy przychodnia POZ może być zamknięta w wakacje

Mój lekarz rodzinny udaje się od połowy lipca na urlop. Czy w trakcie jego odpoczynku pacjenci będą pozbawieni opieki medycznej?
Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej ma prawo udać się na urlop. Podczas jego nieobecności przychodnia ma jednak obowiązek ustalić zastępstwo za niego. Wszyscy pacjenci (w tym ci zadeklarowani do medyka przebywającego na urlopie) powinni mieć zapewniony dostęp do świadczeń lekarza POZ od poniedziałku do piątku w godz. od 8 do 18, zgodnie z harmonogramem pracy przychodni.
Podstawa prawna
Załącznik nr 1 do rozporządzenia ministra zdrowia z 29 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz.U. nr 139, poz. 1139).