Ponad 60 tys. opisów zabytków przekazanych przez Narodowy Instytut Dziedzictwa zawiera internetowa baza Otwarte Zabytki, która rusza 3 lipca. Każdy internauta będzie mógł sam uzupełniać bazę o nowe wpisy i poprawiać błędne informacje.

Według autorów projektu otwartezabytki.pl, tworzonego przez fundację Centrum Cyfrowe: Polska, dane zbierane latami dane o zabytkach w wielu miejscach zawierają niepełne, lub nawet nieprawdziwe informacje. W bazie, przekazanej twórcom strony przez Narodowy Instytut Dziedzictwa (zbierane przez wojewódzkich konserwatorów zabytków), brakuje m.in. współrzędnych GPS, zdjęć czy szczegółowych opisów. Rejestr nie zawsze zawiera też aktualne adresy, czy dokładną datę powstania obiektu, co utrudnia jego praktyczne wykorzystywanie.

Pomysł na portal pojawił się w 2011 roku przy okazji konkursu "Wiki lubi zabytki", którego Centrum Cyfrowe było partnerem. Prace ruszyły wczesną wiosną i dotyczyły głównie wypracowania celów serwisu i sprawnego przebiegu społecznościowej akcji tworzenia bazy zabytków.

Fundacja chce, by w ramach tzw. crowdsourcingu (wykorzystania wiedzy społeczności, w tym wypadku internetowej, do pracy nad projektem) stworzyć katalog polskich zabytków pozwalający na ich łatwe odnalezienie, zobaczenia położenia na mapie i zapoznanie się z możliwie najpełniejszych opisem danego miejsca, wraz z jego historią czy aktualnym stanem. Użytkownicy będą mogli również dodawać własne zdjęcia, zgłaszać nowe, nieopisane jeszcze zabytki czy nawet proponować obiekty, które powinny zostać objęte ochroną konserwatorskich.

"Od wtorku zapraszamy internautów do Cyfrowego Czynu Społecznego - akcji tworzenia bazy zabytków - mówi Katarzyna Sawko, koordynatorka projektu. - Równolegle z lipcową akcją crowdsourcingową, będziemy intensywnie pracować nad stworzeniem serwisu, do którego wykorzystamy gotową bazę. Na początku serwis zawierał będzie wizytówki zabytków z podstawowymi informacji: nazwą, adresem, datą powstania, geolokalizacją i przyporządkowaniem do określonych kategorii".

Z myślą o udziale środowisk polonijnych, interfejs serwisu będzie wielojęzyczny. Późną jesienią zostanie udostępniona też aplikacja mobilna pozwalająca na łączenie się miłośników zabytków w grupy i symboliczną adopcję zabytków.

Dane zebrane podczas akcji i później gromadzone w portalu będą mogły zostać wykorzystane przez Narodowy Instytut Dziedzictwa jako materiał pomocniczy - weryfikujący posiadane oraz gromadzone z innych źródeł informacje przy realizacji jego, a także przez wszystkie inne osoby, które chciałyby użyć ich w swoich serwisach.

Cały projekt realizowany jest w oparciu o licencję BSD (zezwalającą na modyfikacje i rozprowadzanie kodu strony czy aplikacji pod warunkiem podania informacji o autorach i treści licencji), a wszystkie dane udostępnione zostaną w ramach Creative Commons - najprawdopodobniej w wersji pozwalającej na dowolne wykorzystanie treści przy podaniu informacji o autorach oraz udostępnianiu stworzonego w oparciu o uzyskane materiały utworu na podstawie takiej samej licencji.

Narodowy Instytut Dziedzictwa jako patron projektu udziela wsparcia merytorycznego w zakresie wykorzystania danych pochodzących z państwowego rejestru zabytków.