Ostatnio weszły w życie przepisy, zgodnie z którymi każdą kupioną przedpłatową kartę do telefonu trzeba zarejestrować, bo takie wymagania narzuca ustawa antyterrorystyczna. Telefon na kartę ma prawo kupić każdy, kto ma ukończone 13 lat i dysponuje ważnym dokumentem tożsamości (dowód osobisty lub paszport) – pisze pani Marlena. – Dlaczego trzynastolatek może zarejestrować kartę, a dwunastolatek już nie – zastanawia się czytelniczka.
Dziecko aż do pełnoletności pozostaje pod władzą rodzicielską, bo tak stanowi kodeks rodzinny i opiekuńczy. A w sprawach, w których może samodzielnie podejmować decyzje i składać oświadczenia woli (zawierać umowę), powinno wysłuchać opinii i zaleceń rodziców. Aby móc skutecznie zaciągać zobowiązania i nabywać prawa, należy mieć pełną zdolność do czynności prawnych. Nabywa się ją z chwilą ukończenia 18 lat. Ale jest wyjątek: kodeks cywilny stwierdza, że dziecko, które ukończyło 13 lat, może więcej.
Każdy zakup czy podpisywana umowa jest czynnością prawną. Dziecko nie może zawierać ważnych umów, ale ma prawo do tzw. umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego. Uznaje się, że są to drobne zakupy, np. podstawowych artykułów żywnościowych, które dziecko kupuje niejako w imieniu rodziców, biletów na autobus czy książek oraz innych drobiazgów. Raczej nie może być to komputer, tablet czy nawet telefon komórkowy (zwłaszcza droższy). Te powinny być kupowane w towarzystwie rodziców lub opiekunów dziecka. Karty do telefonów nie należą do bardzo drogich zakupów. Ustawodawca zatem dał nastolatkom, którzy ukończyli 13 lat, prawo do takich nabytków, jak telefon na kartę prepaid.
Małoletni może też sam rozporządzać swoim zarobkiem (jeżeli już podjął pracę), może również dysponować przedmiotami, które rodzic lub opiekun prawny oddał mu do swobodnego użytku. Może zatem zamienić lub sprzedać tani rower. Ma on również prawo do swobodnego zarządzania pieniędzmi zgromadzonymi na koncie bankowym.
Nie ma problemu, by nastolatek wykazał się dokumentem tożsamości, ponieważ każde dziecko ma prawo posiadać dowód osobisty.
Podstawa prawna
Art. 43 ustawy z 10 czerwca 2016 r. o działaniach antyterrorystycznych (Dz.U. poz. 904). Art. 11–22 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r. poz. 380). Art. 92–95 ustawy z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2015 r. poz. 2082).