Zgodnie z art. 56 ust. 4a Prawa telekomunikacyjnego w przypadku konsumenta początkowy okres obowiązywania umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych zawieranej na czas określony nie może być dłuższy niż 24 miesiące. Ta zasada wynika z dyrektywy o usłudze powszechnej Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 7 marca 2002 r. i ma na celu ułatwienie konsumentom zmiany dostawcy usług telekomunikacyjnych.
Do prawa krajowego przepis ten został wprowadzony ustawą z dnia 16 listopada 2012 r. o zmianie ustawy Prawo telekomunikacyjne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2012 r. poz. 1445) i wszedł w życie w dniu 21 stycznia 2013 r. Z tym dniem powinien więc być stosowany wprost z mocy prawa do wszystkich nowo zawieranych umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych.
Niewypełnienie obowiązku określonego w art. 56 ust. 4a Prawa telekomunikacyjnego, poprzez zawieranie po dniu 21 stycznia 2013 r. umów początkowych na czas określony dłuższy niż 24 miesiące jest czynem, który podlega karze pieniężnej z art. 209 ust. 1 pkt 13a Prawa telekomunikacyjnego.
Podczas rozpatrywania postępowań mediacyjnych i interwencyjnych Prezes UKE ustalił, iż TelePolska Sp. z o.o. po nowelizacji ustawy nadal zawierała z konsumentami umowy początkowe na czas określony dłuższy niż 24 miesiące (tj. na 26 miesięcy). Wobec stwierdzonych naruszeń Prawa telekomunikacyjnego Prezes UKE w dniu 7 maja 2013 r. rozpoczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie nałożenia na TelePolskę kary pieniężnej.
Z analizy przedłożonych przez Spółkę wyjaśnień i dokumentów wynika, że pomiędzy 21 stycznia 2013 r. a 13 maja 2013 r. TelePolska aktywowała umowy dla ponad 6 tysięcy abonentów, którzy w przeważającej ilości są konsumentami zawierającymi umowę po raz pierwszy na okres 26 miesięcy.
Niezgodne z prawem działania TelePolska polegały na wydłużeniu okresu trwania umowy, w którym abonent byłby zobowiązany do zapłaty kary umownej chcąc zmienić dostawcę usług. Naruszenie to miało charakter zamierzony i dotyczyło całej tej grupy konsumentów, nie było też wynikiem przypadkowego błędu Spółki. Ten czynnik jako element zakresu naruszenia prawa miał również bezpośredni wpływ na wysokość kary.
- Z uwagi na słabszą pozycję konsumentów w relacjach z przedsiębiorcą telekomunikacyjnym przykładam szczególną wagę do przestrzegania ich praw – powiedziała Magdalena Gaj, Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej. - W tym przypadku naruszenie dotyczyło kilkunastu procent wszystkich abonentów TelePolska, a dodatkowo dotyczyło jednego z podstawowych praw do zmiany dostawcy usług. Prawo to służy zapewnieniu użytkownikom maksymalnych korzyści w zakresie różnorodności, ceny i jakości usług. Bezprawne ograniczanie możliwości swobodnego wyboru dostawcy usług jest też działaniem naruszającym równoprawną konkurencję na rynku telekomunikacyjnym – dodała Prezes UKE.
Po dokonaniu wszechstronnej analizy zebranego materiału dowodowego Prezes UKE ustalił wysokość kary na kwotę 1 936 840,10 zł, co stanowi 2,5 % przychodu Spółki uzyskanego w ubiegłym roku.
Ustalając wysokość kary Prezes UKE wziął w szczególności pod uwagę stwierdzony w postępowaniu negatywny stosunek Spółki do wykonywania obowiązków ustawowych, co miało bezpośredni, niekorzystny wpływ na sytuację abonentów TelePolski. Spółka pomimo wyraźnego stanowiska Prezesa UKE prezentowanego w trakcie postępowań mediacyjnych i interwencyjnych, kontynuowała niezgodne z prawem działania.
Dopiero w wyniku stanowczego działania Prezesa UKE i perspektywy nałożenia kary można mówić o wyeliminowaniu ryzyka naruszenia praw abonentów. TelePolska po 3 miesiącach od dnia rozpoczęcia postępowania w celu nałożenia kary, poinformowała Prezesa UKE o przystąpieniu do działań naprawczych (m.in. Spółka zapewniła, że skróci okres obowiązywania umów z 26 miesięcy do 24 miesięcy). Innymi słowy TelePolska potrzebowała pół roku od wprowadzenia zmiany Prawa telekomunikacyjnego na to, aby jej konsumenci przy zawieraniu umów początkowych mogli w pełni korzystać z gwarancji przysługujących im z mocy prawa już od dnia 21 stycznia 2013 r.
Jednocześnie Prezes UKE nie znalazł podstaw do odstąpienia od nałożenia tej kary. Zgodnie z Prawem telekomunikacyjnym kara może zostać nałożona także w przypadku, gdy podmiot zaprzestał naruszania prawa lub naprawił wyrządzoną szkodę, jeżeli Prezes UKE uzna, że przemawiają za tym czas trwania, zakres lub skutki naruszenia.
Od decyzji o nałożeniu kary przysługuje Spółce odwołanie do Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, składane za pośrednictwem Prezesa UKE, w terminie dwutygodniowym od dnia doręczenia decyzji.