artur.radwan@infor.pl

Dodatkowe przywileje dla kadry pedagogicznej oraz ułatwienia w zatrudnianiu osób do opieki i uczenia – to tylko część zmian, które w ubiegłym tygodniu uchwalił Sejm. Rząd wycofał się jednak z najbardziej kontrowersyjnej regulacji. Nauczyciele zyskają na zmianach .

Oświatowe związki tak mocno sprzeciwiły się pomysłowi zastępowania nauczycieli w przedszkolach osobami bez odpowiedniego przygotowania pedagogicznego, że posłowie zamierzali złagodzić nowelizację. Do rządowego projektu nowelizacji ustawy – Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 737 ze zm.) zaproponowali przepis epizodyczny, który miał obowiązywać do 31 sierpnia 2027 r. Ten stanowi, że w uzasadnionych przypadkach, w publicznym i niepublicznym przedszkolu, za zgodą kuratora oświaty, może zostać zatrudniona osoba niebędąca nauczycielem, posiadająca przygotowanie uznane przez dyrektora przedszkola za odpowiednie do prowadzenia danych zajęć. Rząd proponował wprowadzenie takiego rozwiązania na stałe z uwagi na braki kadrowe. Jednak posłowie się na to nie zgodzili. Z uwagi na to, że koalicja rządząca miała wątpliwości co do nowego rozwiązania, rząd wycofał projekt z dalszego procedowania.

Deregulacja i wakaty w oświacie

Natomiast wśród rządowych ustaw deregulacyjnych, uchwalonych przez Sejm, jest nowelizacja Karty nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 986 ze zm.). Zgodnie z nią do 31 sierpnia 2027 r. w niepublicznych przedszkolach, szkołach i zespołach nauczycielom specjalistom, w tym logopedom, pedagogom, psychologom – będzie można powierzyć prowadzenie zajęć w wymiarze nie wyższym niż 9 godzin tygodniowo również na innej podstawie niż umowa o pracę. Obecnie na umowach zlecenia można zatrudniać specjalistów, ale tylko na 4 godziny. Resort edukacji podkreśla, że przez takie ograniczenie, niepubliczne placówki nie mogą się wywiązać z obowiązku zapewnienia odpowiedniej liczby nauczycieli specjalistów.

Odprawy i nagrody dla nauczycieli

Kolejna ustawa też dotyczy Karty Nauczyciela. W uchwalonej przez Sejm nowelizacji pojawił się przepis, który stanowi, że po 40 latach nauczyciele otrzymają wyższą nagrodę jubileuszową, a starszych nauczycieli zatrzyma w zawodzie taka dodatkowa gratyfikacja po 45 latach pracy. Wśród zmian, które zaczną obowiązywać od stycznia 2026 r., jest natomiast podwyższenie odpraw emerytalno-rentowych. Nauczyciele z co najmniej 10-letnim stażem pracy otrzymają odprawę w wysokości dwumiesięcznego wynagrodzenia, z co najmniej 15-letnim – trzymiesięcznego, a 20-letnim – sześciomiesięcznej pensji.

Uchwalona nowelizacja zakłada też odstąpienie od kolejnych konkursów dla dyrektorów szkół i przedszkoli. Organ prowadzący będzie mógł dotychczasowemu szefowi placówki po pięciu latach kadencji przedłużyć umowę po zasięgnięciu opinii kuratora oświaty, związków zawodowych, a także rady szkoły lub rady pedagogicznej.

Godziny czarnkowe

Następna uchwalona nowelizacja Karty nauczyciela dotyczy uchylenia art. 42 ust. 2f. Chodzi o zniesienie tzw. godzin czarnkowych, czyli obowiązkowych godzin dostępności nauczycieli dla rodziców i uczniów. Co do zasady niemal każdy nauczyciel miał obowiązek poświęcić jedną godzinę tygodniowo na rozmowy z uczniami i opiekunami prawnymi na temat postępów dziecka w nauce. Według resortu edukacji większość uprawnionych nie korzystała z godzin dostępności.

Etap legislacyjny:

Ustawy skierowane do dalszych prac w Senacie