Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) uznało za zasadną zmianę przepisów, która pozwoli uniknąć podwójnego ubiegania się o dotację budżetową na to samo świadczenie z pomocy społecznej przez dwie gminy. Ponadto jest szansa, że samorządy będą otrzymywać fundusze na pokrycie kosztów obsługi pomocy przyznawanej cudzoziemcom w ramach indywidualnych programów integracji

Tak wynika z odpowiedzi, jaką otrzymała od resortu rodziny Unia Metropolii Polskich (UMP) na zgłoszone przez organizację postulaty zmian w przepisach ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1283 ze zm.). Jedna z tych propozycji dotyczyła specjalistycznych usług opiekuńczych, które są finansowane przez budżet państwa jako zadanie zlecone. Problem pojawia się w sytuacji, gdy osoba, której te usługi są zapewniane, przebywa w innej gminie niż gmina miejsca zamieszkania. Wtedy ta pierwsza o pieniądze na usługi występuje do wojewody, ale jednocześnie też do tej drugiej o zwrot poniesionych wydatków (bo do tego obligują ją przepisy ustawy). Tyle że ten drugi samorząd, aby oddać środki, również zgłasza się po dotację budżetową, bo jest to zadanie zlecone. W praktyce dochodzi więc do podwójnego pobrania dotacji na pokrycie kosztów tego samego świadczenia, przy czym gdy gmina miejsca pobytu już otrzyma pieniądze od tej drugiej, czyli gminy miejsca zamieszkania, to zwraca wojewodzie wcześniej pobraną dotację.

Dotacja na usługi opiekuńcze bez dublowania

Zdaniem UMP czynności związane z wzajemnym rozliczaniem się między samorządami są czasochłonne i generują niepotrzebne koszty. Dlatego zaproponowała zmianę przepisów w tym zakresie, dzięki której tylko jedna gmina, tj. ta, która faktycznie udziela świadczenia w postaci specjalistycznych usług opiekuńczych, będzie występować po budżetowe pieniądze. MRPiPS wskazuje, że taki postulat jest zasadny, choć jednocześnie zastrzega, że stanowisko w tej sprawie powinno zająć jeszcze Ministerstwo Finansów.

Resort rodziny pozytywnie odniósł się też do propozycji wprowadzenia przepisu przewidującego, że samorządy będą otrzymywać fundusze na pokrycie kosztów obsługi pomocy przyznawanej cudzoziemcom w ramach indywidualnych programów integracji. O ile bowiem trafiają do nich pieniądze na realizację programów, m.in. na wypłatę należnych obcokrajowcom świadczeń oraz na opłacanie za nich składek na ubezpieczenie zdrowotne, to nie uwzględniają one dodatkowych środków, z których finansowane byłoby postępowanie, które jest prowadzone w takich sprawach.

Musi być decyzja

Jednak nie wszystkie przedstawione przez UMP postulaty spotkały się z akceptacją MRPiPS. Dotyczy to np. propozycji odejścia od wydawania decyzji administracyjnej przy udzielaniu pomocy polegającej na skierowaniu osoby niepełnosprawnej do środowiskowego domu samopomocy (ŚDS) na pobyt dzienny, analogicznie jak to odbywa się przy wydawaniu skierowania do klubu samopomocy. Resort podkreśla, że funkcjonowanie ŚDS jest finansowane przez budżet państwa, a podstawą wyliczenia miesięcznej dotacji dla tych placówek jest informacja o aktualnej liczbie wydanych decyzji administracyjnych. Dodaje też, że ich wydawanie pozwala na efektywniejsze planowanie i prognozowanie zapotrzebowania na usługi ŚDS.